Doktor'o <mark>Jekyll</mark> kaj Sinjor'o <mark>Hyde</mark>

  
  
The Project Gutenberg EBook of Doktoro Jekyll kaj Sinjoro Hyde, by   
Robert Louis Stevenson  
  
This eBook is for the use of anyone anywhere at no cost and with  
almost no restrictions whatsoever.  You may copy it, give it away or  
re-use it under the terms of the Project Gutenberg License included  
with this eBook or online at www.gutenberg.org  
  
  
Title: Doktoro Jekyll kaj Sinjoro Hyde  
  
Author: Robert Louis Stevenson  
  
Translator: William Morrison  
            William W. Mann  
  
Release Date: January 3, 2008 [EBook #24145]  
  
Language: Esperanto  
  
Character set encoding: UTF-8  
  
*** START OF THIS PROJECT GUTENBERG EBOOK DOKTORO JEKYLL KAJ SINJORO HYDE ***  
  
  
  
  
Produced by Les and Arlyn Kerr  
  
  
  
  
  
R. L. STEVENSON


Doktor'o Jekyll     
kaj
     Sinjor'o Hyde



Kun permes'o de Longmans & Co

Traduk'it'a de
WILLIAM MORRISON, F. B. E. A.
kaj
WILLIAM W. Man'n

Logo


LONDON, W. C.
THE BRITISH Esperant'o ASSOCIATION
133–136, High Holborn

ROBERT LOUIS STEVENSON (Robert Lu'i Stivnson) nask'iĝ'is en Edinburg'o en la jar'o 1850. Sol'a fil'o de sufiĉ'e riĉ'a'j ge'patr'o'j, li est'is grav'e mal'help'at'a, dum si'a tut'a viv'ad'o, de la ŝarĝ'o de mal'bon'a san'o. Kiam, ankoraŭ knab'o, li dev'is rest'i en lit'o, li'a patr'in'o kaj li'a vart'ist'in'o leg'ad'is al li tag'e kaj nokt'e ĉi'a'j'n rakont'o'j'n kaj histori'o'j'n. Tiel est'is fru'e vek'it'a en li la instinkt'o de l’ aŭtor'ec'o. Eduk'it'a en la skot'a ĉef'urb'o, li stud'ad'is la leĝ'o'scienc'o'n kaj far'iĝ'is advokat'o. Dum si'a liber'temp'o, li vojaĝ'is ali'land'e kaj unu el tiu'j ekskurs'o'j li pri'skrib'as en si'a unu'a verk'o, «An Inland Voyage» (En'land'a Vojaĝ'o). La verk'o, tamen, kiu unu'e al'port'is al li publik'a'n fam'o'n, est'is tiu nun traduk'it'a en la sekv'ant'a'j paĝ'o'j. Post la mort'o de si'a patr'o en 1887, li for'las'is Edinburg'o'n kaj Eŭrop'o'n por serĉ'i bon'a'n san'o'n, kaj fin'e, post mult'a'j vag'ad'o'j li far'is al si hejm'o'n en Vailima en la Samo'a insul'ar'o, kie li mort'is en 1894.

La verk'o'j de Stevenson est'as divers'a'j, ĉar li est'is poet'o, roman'ist'o, vojaĝ'int'o, moral'ist'o kaj biografi'ist'o. Li hav'is sent'em'a'n kaj delikat'a'n fantazi'o'n, kaj li posed'is stil'o'n, kiu pro si'a graci'o kaj si'a fleks'ebl'ec'o est'is mal'oft'e egal'it'a.

Prezent'ant'e tiu'n ĉi traduk'o'n al la mond'o esperant'a, ni dezir'as esprim'i ni'a'j'n grand'a'j'n dank'o'j'n al S-ro J. M. Warden, Edinburg'o, kaj al S-ro G. D. Buchanan, Glasgovo, pro ili'a'j grand'valor'a'j kritik'o'j kaj sugesti'o'j.

 

Oktobr'o 1909. W. Morrison, Edinburg'o.
W. W. Man'n, Londono.

Ĉapitr'o'j

La rakont'o pri la pord'o

La serĉ'ad'o por Sinjor'o Hyde

Doktor'o Jekyll est'is tut'e sen'ĝen'a

La afer'o pri la Carew-mort'ig'o

La okaz'o pri la leter'o

La rimark'ind'a okaz'o pri Doktor'o Lanyon

La okaz'o ĉe la fenestr'o

La last'a nokt'o

La rakont'o de Doktor'o Lanyon

La plen'a deklar'o pri la afer'o; skrib'it'a de Doktor'o Jekyll

Doktor'o Jekyll kaj Sinjor'o Hyde

La rakont'o pri la pord'o

Sinjor'o Utterson, la leĝ'ist'o, est'is hom'o kun mal'glat'a vizaĝ'o neniam lum'ig'at'a de rid'et'o; mal'varm'a, mank'hav'a, kaj embaras'at'a en si'a parol'ad'o; mal'rapid'a en la sent'esprim'o; mal'gras'a, long'a, polv'a, enu'ig'a, kaj tamen iel am'ind'a. Ĉe amik'a'j kun'ven'o'j, kaj kiam la vin'o est'is laŭ li'a gust'o, io eminent'e hom'a bril'eg'is en li'a'j okul'o'j; io, ja, kio neniam penetr'is en li'a'n inter'parol'ad'o'n, sed kio parol'is ne nur per tiu'j silent'a'j simbol'o'j de la post'manĝ'a vizaĝ'o, sed pli oft'e, kaj laŭt'e, per la ag'o'j de li'a viv'o. Al si li est'is sever'eg'a; trink'is ĝin'o'n kiam li est'is sol'a por mort'ig'i inklin'o'n al la grand'a'j vin'o'j; kaj, kvankam li ĝu'is la teatr'o'n, li ne est'is trans'pas'int'a la sojl'o'n de teatr'o kiu ajn dum du'dek jar'o'j. Sed por ali'a'j, li hav'is el'prov'it'a'n toler'em'o'n, kelk'foj'e mir'ant'e preskaŭ kun envi'o, la alt'prem'ec'o'n de verv'o kaj energi'o evident'ig'at'a'n de ili'a'j mal'bon'a'j ag'o'j; kaj en ia ekstrem'a okaz'o, li est'is pli inklin'a help'i ol riproĉ'i.

—Mi inklin'as al la herez'o de Kain, li kutim'is kurioz'e dir'i, mi las'as mi'a'n frat'o'n ir'i al la diabl'o laŭ si'a propr'a manier'o.—En tiu ĉi rol'o, la sort'o oft'e far'is, ke li est'u la last'a bon'reputaci'a kon'at'o kaj la last'a bon'a influ'o en la viv'o de sub'ir'ant'a'j hom'o'j. Kaj al tia'j, dum ili daŭr'ig'is vizit'i li'a'n ĉambr'ar'o'n, li neniam el'montr'is eĉ nuanc'o'n de ŝanĝ'o en si'a mien'o.

Por Sinjor'o Utterson sen'dub'e tio est'is facil'a far'o, ĉar eĉ en si'a plej bon'a humor'o li est'is si'n'de'ten'em'a, kaj eĉ li'a'j amik'iĝ'o'j ŝajn'is est'i fond'it'a'j sur simil'a universal'ec'o de bon'kor'ec'o.

Jen la sign'o de modest'a hom'o: akcept'i si'a'n amik'a'n rond'o'n pret'far'it'a'n el la man'o'j de la okaz'o; kaj tio est'is la manier'o de tiu leĝ'ist'o. Li'a'j amik'o'j est'is el li'a'j propr'a'j sam'sang'an'o'j, aŭ tiu'j kiu'j'n li kon'is dum plej long'a temp'o; li'a'j prefer'o'j, sam'e kiel la heder'o, kresk'is kun la temp'o; ili neces'ig'is neni'a'n special'a'n taŭg'ec'o'n ĉe si'a objekt'o. De tio sen'dub'e nask'iĝ'is la lig'o, kiu kun'lig'is li'n kun S-ro Richard Enfield[1], li'a mal'proksim'a parenc'o, la kon'at'a urb'a elegant'ul'o. Kio'n tiu'j du pov'is vid'i unu en la ali'a, aŭ kiu'n tem'o'n komun'a'n al ambaŭ ili pov'is trov'i, tio est'is por mult'a'j person'o'j «nuks'o por fend'i». Tiu'j, kiu'j renkont'is ili'n dum ili'a'j ĉiu'dimanĉ'a'j promen'ad'o'j, raport'is, ke ili kutim'e dir'as neni'o'n, ŝajn'as strang'e mal'gaj'a'j, kaj akcept'ad'as kun vid'ebl'a sen'ĝen'iĝ'o la al'ven'o'n de amik'o. Malgraŭ tio, la du vir'o'j plej alt'e ŝat'is tiu'j'n ekskurs'o'j'n, taks'is ili'n la ĉef'a juvel'o de ĉiu semajn'o, kaj ne nur flank'e'n'met'is okaz'o'j'n de plezur'o, sed eĉ mal'ced'is al la al'vok'o'j de profesi'a'j afer'o'j, por ke ili pov'u ĝu'i ili'n ne'inter'romp'at'e.

Okaz'is dum unu el tiu'j vag'promen'o'j, ke ili'a voj'o konduk'is ili'n tra flank'a strat'o en viv'o'plen'a kvartal'o de Londono. La strat'o est'is mal'grand'a, kaj tia, kia'n oni nom'as trankvil'a, sed ĝi far'is prosper'a'n komerc'o'n en la labor'a'j tag'o'j de l’ semajn'o[2]. Ŝajn'e la loĝ'ant'o'j ĉiu'j bon'e prosper'ad'is, kaj ĉiu'j vet'esper'is sukces'i ankoraŭ pli bon'e, kaj la super'flu'o'n de si'a'j gajn'o'j el'spez'is je koket'aĵ'o'j; tia'manier'e, ke la front'o'j de la butik'o'j sur tiu voj'o star'is kun invit'a mien'o, kiel vic'o'j da rid'et'ant'a'j vend'ist'in'o'j.

Eĉ dimanĉ'e, kiam ĝi vual'is si'a'j'n pli bril'aĉ'a'j'n ĉarm'o'j'n kaj est'is kompar'e ne tra'ir'at'a, la strat'o el'lum'is, kontrast'e al si'a mal'gaj'a ĉirkaŭ'aĵ'o, kiel fajr'o en arb'ar'eg'o; kaj per si'a'j freŝ'e kolor'ig'it'a'j fenestr'a'j kovr'il'o'j, si'a'j bon'e polur'it'a'j latun'aĵ'o'j, si'a ĝeneral'a pur'ec'o kaj gaj'ec'o de ton'o, tuj ek'kapt'is kaj plaĉ'is la okul'o'n de la preter'ir'ant'o.

Du pord'o'j'n for de unu angul'o, mal'dekstr'a'flank'e en orient'a direkt'o, la front'lini'o est'is romp'it'a de kort'a en'ir'ej'o, kaj ĝust'e ĉe tiu punkt'o ia mal'bon'aŭspici'a masiv'o de konstru'aĵ'o'j el'trud'is si'a'n gabl'o'n[3] super la strat'o'n. Ĝi est'is du'etaĝ'a, montr'is neni'a'n fenestr'o'n, neni'o'n krom pord'o ĉe la mal'supr'a etaĝ'o kaj blind'a kvazaŭ'frunt'o de makul'it'a mur'o ĉe la supr'a; kaj port'is en ĉiu trajt'o la sign'o'j'n de daŭr'a kaj avar'aĉ'a mal'zorg'o. La pord'o, kiu posed'is nek sonor'il'o'n nek frap'il'o'n, est'is vezik'it'a kaj makul'it'a. Vag'ist'o'j si'n tren'ad'is en la pord'alkov'o'n kaj ek'brul'ig'is alumet'o'j'n sur la panel'o'j; infan'o'j butik'lud'is sur la ŝtup'o'j; la lern'ej'a knab'o prov'ad'is si'a'n poŝ'tranĉ'il'o'n sur la muld'aĵ'o'j, kaj en la daŭr'o de preskaŭ tut'a generaci'o, aper'is neni'u por for'pel'i tiu'j'n okaz'a'j'n vizit'ant'o'j'n aŭ por ripar'i ili'a'j'n ruin'ig'aĵ'o'j'n.

S-ro Enfield kaj la leĝ'ist'o ir'is sur la ali'a flank'o de la strat'o; sed kiam ili al'ven'is ĝust'e kontraŭ la en'ir'ej'o, la unu'a lev'is montr'e si'a'n baston'o'n.

—Ĉu vi iam rimark'is tiu'n pord'o'n? li demand'is; kaj kiam li'a kun'ul'o respond'is jes'e, —ĝi est'as kun'ig'it'a en mi'a memor'o, li al'don'is, kun tre strang'a histori'o.

—Ĉu efektiv'e? dir'is S-ro Utterson kun mal'grand'a ŝanĝ'o de voĉ'o. Kaj kio est'is tio?

—Nu, est'is tiel'e, respond'is S-ro Enfield. —Mi est'is re'ven'ant'a hejm'e'n de iu mond'fin'a lok'o ĉirkaŭ la tri'a hor'o de nigr'a vintr'a maten'o, kaj mi'a voj'o konduk'is mi'n tra part'o de la urb'o, kie oni pov'is vid'i absolut'e neni'o'n krom strat'lantern'o'j. Est'is strat'o post strat'o, kaj ĉiu'j loĝ'ant'o'j est'is dorm'ant'a'j—strat'o post strat'o, ĉiu'j ilumin'it'a'j kvazaŭ por procesi'o, kaj ĉiu'j tiel mal'plen'a'j kiel preĝ'ej'o—ĝis fin'e mi en'iĝ'is en tiu'n stat'o'n de ment'o, en kiu oni aŭskult'as kaj aŭskult'ad'as kaj komenc'as ard'e dezir'i, ke si'n montr'u polic'an'o. Subit'e, mi vid'is du figur'o'j'n: unu est'is mal'grand'a vir'o, kiu ir'is orient'e'n laŭ bon'a marŝ'paŝ'ad'o, kaj la ali'a, knab'in'o ebl'e ok aŭ dek'jar'a, kur'ant'a tiel rapid'e, kiel ŝi pov'is sur trans'a strat'o. Nu, sinjor'o, ili ambaŭ, ja sufiĉ'e kompren'ebl'e, kun'frap'iĝ'is unu kontraŭ la ali'a'n ĉe la angul'o, kaj tiam okaz'is la terur'eg'a part'o de la afer'o; ĉar la vir'o trankvil'e prem'eg'is sub'pied'e la korp'o'n de l’ infan'in'o kaj las'is ŝi'n kri'eg'ant'a'n sur la ter'o. Tio, aŭd'at'a, est'as neni'o, sed vid'at'a, ĝi est'is infer'a. Ne est'is kiel hom'o; est'is kvazaŭ iu mal'ben'it'a Juggernaut. «He! halt'u!» mi kri'eg'is, kaj li'n kur'ating'int'e, ek'kapt'is mi'a'n sinjor'o'n je l’ nuk'o kaj re'konduk'is li'n tie'n, kie star'is jam tut'a grup'o ĉirkaŭ la kri'eg'ant'a infan'in'o. Li est'is tut'e trankvil'a kaj far'is neni'a'n kontraŭ'star'o'n, sed li ĵet'is sur mi'n unu rigard'o'n, tiel mal'bel'a'n, ke ĝi ŝvit'ig'is mi'n kiel kur'ad'o. La person'o'j al'ven'int'a'j est'is la propr'a famili'o de la knab'in'o; kaj baldaŭ aper'is la kurac'ist'o, por kiu oni est'is ŝi'n send'int'a. Nu, la infan'in'o ne est'is mult'e vund'it'a, sed pli ĝust'e tim'ig'it'a, laŭ la dir'o de li'a ost'o'seg'ist'a moŝt'o; kaj jen, vi pov'us supoz'i, est'us la fin'o de la afer'o. Sed est'is unu strang'a cirkonstanc'o. Jam ĉe la unu'a vid'o, la vir'aĉ'o inspir'is en mi naŭz'o'n. Ankaŭ la famili'o de la knab'in'o ŝajn'is sent'i sam'e, kio est'is ja nur natur'e. Sed kio frap'is mi'n, est'is la kaz'o de la kurac'ist'o. Li est'is laŭ la ordinar'a tip'o de apotek'ist'o, de neni'u special'a aĝ'o aŭ kolor'o, kun fort'a Edinburg'a parol'manier'o, kaj ne pli emoci'em'a, ol sak'fajf'il'o. Nu, sinjor'o, al li est'is, kiel al ni ĉiu'j: ĉiu'foj'e kiam li rigard'is mi'a'n kapt'it'o'n, mi vid'is, ke tiu ost'o'seg'ist'o naŭz'iĝ'as kaj blank'iĝ'as pro dezir'o li'n mort'ig'i. Mi sci'is, kio est'as en li'a ment'o sam'e kiel li sci'is kio est'as en la mi'a, kaj, ĉar mort'ig'o est'is ne'ebl'a, ni far'is tio'n, kio'n ni juĝ'is krom tio plej bon'a. Ni dir'is al la vir'o, ke ni pov'as far'i, kaj ja far'os, tia'n skandal'o'n el la okaz'int'aĵ'o, ke li'a nom'o mal'bon'odor'os de unu fin'o de Londono ĝis la ali'a. Ke, se li hav'as amik'o'j'n aŭ kia'n ajn reputaci'o'n, ni bon'e zorg'os, ke li ili'n perd'u. Kaj la tut'a'n temp'o'n, dum ni li'n tiel'e regal'is per ni'a'j brul'a'j vort'o'j, ni for'ten'ad'is de li la vir'in'o'j'n kiel ebl'e plej bon'e, ĉar ili est'is sovaĝ'a'j kiel harpi'o'j. Neniam mi vid'is rond'o'n da tiel mal'am'eg'a'j vizaĝ'o'j; kaj jen la vir'o en la mez'o, kun ia nigr'a rid'aĉ'a trankvil'ec'o—tim'ig'it'a tamen ankaŭ, mi pov'is rimark'i—sed el'port'ant'a la afer'o'n, sinjor'o, efektiv'e kiel Satan'o.

—Se vi elekt'as far'i profit'o'n el tiu ĉi okaz'int'aĵ'o, li dir'is, mi kompren'ebl'e ne pov'as mal'help'i. Ĉiu sinjor'o dezir'as evit'i skandal'o'n, li dir'is. Nom'u vi'a'n sum'o'n. —

Nu, ni supr'e'n'tord'is li'n ĝis 100 funt'o'j por la famili'o de la knab'in'o; li vid'ebl'e vol'is kontraŭ'star'i; sed ĉe ni ĉiu'j est'is io, kio minac'is al li neni'o'n bon'a'n, kaj fin'e li kapitulac'is. Rest'is ricev'i la mon'o'n; kaj kie'n, vi pens'as, li konduk'is ni'n, se ne al tiu lok'o kun la pord'o? Li el'tir'is ŝlos'il'o'n el la poŝ'o, en'ir'is kaj tuj re'ven'is kun dek funt'o'j en or'o kaj ĉek'o je Coutts[4] por la ceter'o, pag'ot'a al la port'ant'o, kaj sub'skrib'it'a per nom'o, kiu'n mi ne pov'as cit'i, kvankam ĉi tio est'as unu el la punkt'o'j de mi'a rakont'o, sed ĝi est'is nom'o almenaŭ tre bon'e kon'at'a kaj oft'e pres'it'a. La sum'o est'is grand'a; sed la sub'skrib'o est'is bon'a por pli ol tiom, se nur ĝi ne est'is fals'aĵ'o. Mi permes'is al mi la liber'ec'o'n, rimark'ig'i al mi'a sinjor'o, ke la tut'a afer'o ŝajn'as apokrif'a; kaj ke en la real'a viv'o oni ne en'ir'as tra pord'o de kel'o je la kvar'a maten'e por el'ir'i kun la ĉek'o de ali'a hom'o por preskaŭ cent funt'o'j. Sed li est'is tut'e trankvil'a kaj mok'rid'a.

—Trankvil'ig'u vi'n, li dir'is, mi rest'os kun vi ĝis la bank'o'j mal'ferm'iĝ'os, kaj tiam mi mem mon'er'ig'os la ĉek'o'n.

Tial ni ĉiu'j ek'ir'is, la kurac'ist'o, la patr'o de la infan'in'o, ni'a amik'o, kaj mi mem, kaj ni pas'ig'is la rest'aĵ'o'n de la nokt'o en mi'a ĉambr'ar'o; kaj, la sekv'int'a'n maten'o'n, post kiam ni manĝ'is, ni ir'is kun'e al la bank'o. Mi mem prezent'is la ĉek'o'n kaj dir'is, ke mi hav'as ĉiu'n kaŭz'o'n por kred'i, ke ĝi est'as fals'aĵ'o. Sed tut'e ne. La ĉek'o est'is ver'a.

—Tut-tut![5] dir'is S-ro Utterson.

—Mi vid'as, ke vi sent'as kiel mi, dir'is S-ro Enfield. Jes, est'as mal'bon'a afer'o. Ĉar mi'a hom'o est'is tia, kun kia neni'u pov'us hav'i rilat'o'n, hom'o ver'e mal'ben'ind'a; kaj la person'o, kiu skrib'is la ĉek'o'n, est'as la ver'a esenc'o de la konven'ec'o, fam'a ankaŭ, kaj (kio pli mal'bon'ig'as la afer'o'n) el tiu'j, kiu'j far'as kio'n oni nom'as «la bon'o». Silent'ig'mon'o, mi supoz'as; honest'ul'o pag'ant'a kar'eg'e i'a'j'n mal'saĝ'aĵ'o'j'n de si'a jun'ec'o. La Dom'o de la Silent'ig'mon'o, tiel mi nom'as, sekv'e, tiu'n konstru'aĵ'o'n kun la pord'o. Kvankam eĉ tio ja ne sufiĉ'as por klar'ig'i ĉio'n—li al'don'is; kaj ĉe tiu'j vort'o'j, li en'rev'iĝ'is.

El tio li est'is re'vok'it'a de iom subit'a demand'o de S-ro Utterson:

—Kaj vi ne sci'as, ĉu la trakt'int'o de la ĉek'o loĝ'as tie?

—Ver'ŝajn'a lok'o, ĉu ne? respond'is S-ro Enfield. Sed okaz'as, ke mi rimark'is li'a'n adres'o'n; li loĝ'as ĉe iu plac'o.

—Kaj vi neniam demand'is pri … la lok'o kun la pord'o? dir'is S-ro Utterson.

—Ne, sinjor'o, mi est'as diskret'em'a, est'is la respond'o. Mi hav'as tre decid'a'n opini'o'n pri la farad'o de demand'o'j; ĝi tro inklin'as al la stil'o de la Last'a Juĝ'o. Vi ek'ir'ig'as demand'o'n, kaj tio est'as kvazaŭ ek'ir'ig'i ŝton'o'n. Vi sid'ad'as kviet'e sur la supr'o de mont'et'o; kaj mal'supr'e'n'ir'as la ŝton'o, ek'ir'ig'ant'e ali'a'j'n ŝton'o'j'n, kaj baldaŭ iu afabl'a mal'jun'ul'o (la last'a pri kiu vi pov'us pens'i en tiu rilat'o) est'as frap'it'a je la kap'o en si'a propr'a post'a ĝarden'o, kaj la famili'o dev'as ŝanĝ'i si'a'n nom'o'n. Ne, sinjor'o, mi far'is al mi regul'o'n, ke, ju pli afer'o ŝajn'as strang'a, des mal'pli mi demand'o'j'n far'as.

—Kaj, ver'e, tre bon'a regul'o ĝi est'as, dir'is la leĝ'ist'o.

—Sed mi esplor'is la lok'o'n mi mem, daŭr'ig'is S-ro Enfield. Ĝi apenaŭ ŝajn'as dom'o. Ne trov'iĝ'as ali'a pord'o, kaj neni'u en- aŭ el'ir'as per tiu, krom, unu'foj'e dum long'a temp'o, la sinjor'o de mi'a aventur'o. Est'as, en la supr'a etaĝ'o, tri fenestr'o'j, kiu'j rigard'as sur la kort'o'n; neni'u mal'supr'e; la fenestr'o'j est'as ĉiam ferm'it'a'j, sed pur'a'j. Kaj, pli'e, est'as kamen'tub'o, kiu ĝeneral'e el'ĵet'as fum'o'n; tial iu sen'dub'e loĝ'as tie. Kaj tamen tio ne est'as cert'a; ĉar la konstru'aĵ'o'j tiel si'n inter'prem'as ĉirkaŭ la kort'o, ke mal'facil'e est'as dir'i, kie unu fin'iĝ'as kaj ali'a komenc'iĝ'as.

La par'o de'nov'e antaŭ'e'n'marŝ'is silent'e dum iom da temp'o, kaj post'e:

Enfield! dir'is Utterson, est'as bon'a, vi'a regul'o.

—Jes, tiel mi kred'as, respond'is Enfield.

—Sed malgraŭ ĉio, daŭr'ig'is la leĝ'ist'o, est'as unu punkt'o pri kiu mi dezir'as demand'i; mi dezir'as pet'i la nom'o'n de tiu hom'o, kiu pied'prem'is la infan'in'o'n.

—Nu, dir'is S-ro Enfield, mi ne pov'as vid'i, ke tio iel mal'util'us. Est'is hom'o nom'it'a Hyde[6].

Hm, dir'is S-ro Utterson, kia hom'o, kiel li aspekt'as?

—Ne est'as facil'e li'n pri'skrib'i. Est'as io mal'agrabl'a ĉe li'a aspekt'o; io mal'plaĉ'a, io absolut'e abomen'ind'a. Mi neniam vid'is hom'o'n, kiu tiom al mi mal'plaĉ'is, kaj tamen mi apenaŭ sci'as kial. Li ja nepr'e est'as iel kripl'it'a; li fort'e sent'ig'as i'a'n kripl'ec'o'n, kvankam mi ne pov'us preciz'ig'i ĝi'a'n lok'o'n. Li'a aspekt'o est'as iel ekster'ordinar'a kaj mi tamen ĉe li ne pov'as cit'i nom'e i'o'n kontraŭ'norm'a'n. Ne, sinjor'o, ne al mi prosper'as, mi ne pov'as li'n pri'skrib'i. Kaj tio ne est'as pro mank'o de memor'o; ĉar mi cert'ig'as, ke mi li'n pov'as re'vid'i en ĉi tiu moment'o.

S-ro Utterson de'nov'e iom marŝ'ad'is silent'e, kaj evident'e sub la pez'o de ia pri'pens'ad'o.

—Vi est'as cert'a, ke li uz'is ŝlos'il'o'n? li demand'is fin'e.

—Mi'a kar'a sinjor'o … , komenc'is Enfield, surpriz'it'a el si.

—Jes, mi sci'as, dir'is Utterson, mi sci'as, ke ĉi tio dev'as ŝajn'i strang'a. La fakt'o est'as, ke se mi ne pet'as al vi la nom'o'n de la ali'a person'o, tio est'as ĉar mi jam ĝi'n kon'as. Vi vid'as, Richard, ke vi'a rakont'o traf'is. Se ĝi est'is mal'ĝust'a pri iu punkt'o, pli bon'e est'us, ke vi ĝi'n korekt'u.

—Ŝajn'as al mi, ke vi'a dev'o est'is mi'n avert'i, respond'is la ali'a, iom morose[7]. Sed mi est'is pedant'e «ĝust'a», kiel vi ĝi'n nom'as. La kanajl'o hav'is ja ŝlos'il'o'n, kaj, pli'e, li ankoraŭ ĝi'n hav'as. Mi li'n vid'is uz'i ĝi'n antaŭ mal'pli ol unu semajn'o.

S-ro Utterson ek'ĝem'is profund'e, sed ne dir'is vort'o'n; kaj la jun'ul'o parol'is de'nov'e:

—Jen ali'a lecion'o, kiu admon'as dir'i neni'o'n. Mi hont'as pri mi'a long'a lang'o. Ni inter'konsent'u, neniam re'e alud'i ĉi tiu'n afer'o'n.

—Tut'kor'e, dir'is la leĝ'ist'o. Mi don'as pri tio la man'o'n, Richard.

La serĉ'ad'o por Sinjor'o Hyde

Tiu'n sam'a'n vesper'o'n S-ro Utterson re'ven'is hejm'e'n al si'a fraŭl'a dom'o en mal'gaj'a humor'o kaj sid'iĝ'is vesper'manĝ'i sen apetit'o. Est'is dimanĉ'e li'a kutim'o, post la fin'iĝ'o de tiu manĝ'o sid'ad'i apud la fajr'o, kun volum'o de ia ne'interes'a religi'aĵ'o sur si'a pupitr'o, ĝis la horloĝ'o de la apud'a preĝ'ej'o sonor'ig'is la dek'du'a'n hor'o'n, kiam li sobr'e kaj dank'em'e ir'is kuŝ'iĝ'i. Tiu'n nokt'o'n, tamen, tuj kiam oni for'port'is la tabl'o'tuk'o'n, li pren'is kandel'o'n kaj en'ir'is en si'a'n afer'ĉambr'o'n. Tie li mal'ferm'is si'a'n fort'a'n kofr'o'n, el'pren'is el ĝi'a plej privat'a part'o dokument'o'n sur'skrib'it'a'n «Testament'o de Doktor'o Jekyll»[8], kaj sid'iĝ'is kun nub'a frunt'o por esplor'i ĝi'a'n en'hav'o'n. La testament'o est'is holograf'a; ĉar S-ro Utterson, kvankam li gard'is ĝi'n nun kiam ĝi est'as far'it'a, antaŭ'e rifuz'is don'i eĉ la plej mal'grand'a'n help'o'n pri ĝi'a farad'o; ĝi kondiĉ'is ne nur ke, en okaz'o de la mort'o de Henry Jekyll M.D., D.C.L., LL.D., F.R.S., k.t.p. li'a tut'a hav'o trans'pas'u en la man'o'j'n de li'a «amik'o kaj bon'far'int'o, Edward Hyde»; sed ke, en okaz'o de la «mal'aper'o aŭ ne'klar'ig'it'a for'est'ad'o de Doktor'o Jekyll dum kiu ajn period'o pli ol tri monat'o'j», la dir'it'a Edward Hyde anstataŭ'u la dir'it'a'n Doktor'o'n Jekyll sen plu'a prokrast'o kaj est'u liber'a je ĉia ŝarĝ'o aŭ dev'o, krom la al'pag'o de kelk'a'j mal'grand'a'j sum'o'j al la an'o'j de la doktor'a dom'o. De long'e ĉi tiu dokument'o est'is la ĉef'a abomen'aĵ'o de la leĝ'ist'o. Ĝi li'n ofend'is, ne nur kiel leĝ'ist'o'n, por kiu la fantazi'ec'o est'is ne'modest'a, sed ankaŭ kiel am'ant'o'n de la prudent'a'j kaj ordinar'a'j flank'o'j de la viv'o. Kaj ĝis tiam, est'is li'a ne'sci'o pri S-ro Hyde, kio ŝvel'ig'is li'a'n indign'o'n; nun, per subit'a okaz'int'aĵ'o, est'is li'a sci'o. Sufiĉ'e mal'bon'e jam, ke la nom'o est'is nur nom'o, pri kiu li ne pov'as i'o'n plu'a'n sci'iĝ'i. Est'is ankoraŭ pli mal'bon'e, kiam ĝi ek'vest'iĝ'is de abomen'ind'a'j ec'o'j; kaj el la ŝanĝ'iĝ'em'a'j sen'substanc'a'j nebul'o'j, kiu'j tiel tromp'ad'is li'a'n okul'o'n, ek'salt'is la subit'a, difin'it'a bild'iĝ'o de demon'o.

—Mi pens'is ĝi'n frenez'o, li dir'is, re'met'ant'e en la kofr'o'n la ofend'ant'a'n paper'o'n, kaj jam mi komenc'as tim'i, ke ĝi est'as mal'honor'o.

Ĉe tio li esting'is la kandel'o'n, sur'met'is palt'o'n, kaj ek'ir'is sur la voj'o al Cavendish Square[9], tiu citadel'o de la medicin'o, kie li'a amik'o, la fam'a Doktor'o Lanyon[10], hav'is si'a'n dom'o'n kaj akcept'is si'a'n amas'e ven'ant'a'n klient'ar'o'n.

—Se iu sci'as, tiu est'as Lanyon, li pens'is.

La serioz'mien'a ĉef'serv'ist'o kon'is kaj bon'ven'ig'is li'n; li ne est'is dev'ig'it'a prokrast'i si'a'n en'ir'o'n, sed konduk'it'a tuj de la pord'o al la manĝ'o'ĉambr'o, kie sid'is D-ro Lanyon sol'a kun si'a vin'o. Tiu est'is bon'kor'a, san'a, elegant'a, ruĝ'vizaĝ'a sinjor'o, kun amas'o da har'o'j antaŭ'temp'e blank'a'j, kaj per'fort'a decid'a manier'o. Vid'ant'e S-ro'n Utterson, li ek'salt'is de si'a seĝ'o, kaj bon'ven'ig'is li'n per ambaŭ man'o'j. La bon'vol'ec'o, laŭ li'a special'a manier'o, est'is iom'e teatr'a; sed ĝi est'is baz'it'a sur real'a sent'o. Ĉar tiu'j du est'is mal'nov'a'j kun'ul'o'j en la lern'ej'o kaj la universitat'o, ambaŭ plen'eg'e respekt'is si'n mem kaj la ali'a'n, kaj, kio ne ĉiam sekv'as, ili est'is hom'o'j, kiu'j plen'eg'e ĝu'is reciprok'e si'a'n kun'est'ad'o'n. Post iom da vag'ad'a inter'parol'ad'o, la leĝ'ist'o al'proksim'iĝ'is al la tem'o, kiu tiel mal'agrabl'e pri'okup'ad'is li'a'j'n pens'o'j'n.

—Mi supoz'as, Lanyon, li dir'is, ke vi kaj mi est'as la du plej mal'nov'a'j amik'o'j, kiu'j'n hav'as Harry[11] Jekyll?

—Mi dezir'us, ke la amik'o'j est'u pli jun'ul'e freŝ'a'j, dir'is rid'e D-ro Lanyon. Nu, mi supoz'as, ke ni ja est'as. Kaj kio el tio? Mi li'n vid'as nun mal'oft'e.

—Ver'e! dir'is Utterson. Mi kred'is, ke vi'n lig'as ia komun'a interes'o.

—Ĝi ligis, est'is la respond'o, sed pas'is jam pli ol dek jar'o'j, de kiam Harry Jekyll far'iĝ'is tro fantazi'em'a por mi. Li komenc'is de'flank'iĝ'i, de'flank'iĝ'i de la voj'o de l’ prudent'o; kaj kvankam, kompren'ebl'e, mi ankoraŭ interes'iĝ'as pri li pro la mal'nov'a'j tag'o'j, mi li'n vid'is, kaj vidas, tre mal'oft'e … Tia ne'scienc'a sen'senc'aĵ'o, al'don'is la doktor'o, subit'e purpur'iĝ'ant'e, dis'ig'us ja Dam'o'n kaj Piti'as.

Tiu ĉi mal'grand'a el'montr'o de koler'o iom trankvil'ig'is S-ro'n Utterson.

—Ili nur mal'pac'is pro iu punkt'o scienc'a, li pens'is, kaj, est'ant'e hom'o tut'e sen scienc'a'j pasi'o'j, li eĉ al'don'is:

—Est'as pro neni'o pli mal'bon'a ol tio!

Li las'is al si'a amik'o kelk'a'j'n moment'o'j'n por re'seren'iĝ'i, kaj post'e al'proksim'iĝ'is al la demand'o, kiu est'is la motiv'o de li'a vizit'o.

—Ĉu vi iam renkont'is protekt'at'o'n li'a'n nom'it'a'n Hyde? li demand'is.

Hyde? ripet'is Lanyon. Ne! Neniam aŭd'is pri li. Post mi'a temp'o.

Jen la sum'o de la sci'iĝ'o'j, kiu'n la leĝ'ist'o re'port'is kun si al ia grand'a mal'lum'a lit'o, sur kiu li en mal'kviet'a mov'iĝ'ad'o kuŝ'is tra la fru'a'j hor'o'j ĝis la al'ven'o de l’ maten'o. Est'is nokt'o mal'mult'e ripoz'ig'a por li'a pen'ant'a ment'o, pen'ant'a en la mal'lum'o kaj sieĝ'at'a de demand'o'j.

—Son'is la ses'a per la sonor'il'o'j de la preĝ'ej'o, kiu star'is tiel oportun'e apud la dom'o de S-ro Utterson, kaj ankoraŭ li lukt'is kun la problem'o. Ĝis nun tiu problem'o est'is tuŝ'int'a li'n nur sur li'a flank'o intelekt'a, sed nun ankaŭ li'a imag'o est'is okup'at'a aŭ, por dir'i pli'ĝust'e, sklav'ig'it'a; kaj, dum li tie kuŝ'ad'is kaj ĵet'iĝ'ad'is en la mal'lum'eg'ec'o de la nokt'o kaj de si'a kurten'drapir'it'a ĉambr'o, la rakont'o de S-ro Enfield preter'pas'is antaŭ li'a ment'o kvazaŭ sur rul'aĵ'o de lum'ig'it'a'j bild'o'j. Jen li vid'as la long'a'j'n vic'o'j'n de lantern'o'j de nokt'a urb'o; post'e, figur'o'n de hom'o rapid'e marŝ'ant'a; jen infan'in'o'n kur'ant'a'n de la kurac'ist'a dom'o, jen tiu'j du kun'frap'iĝ'as kaj tiu hom'a Juggernaut pied'e sub'prem'as la infan'in'o'n kaj antaŭ'e'n'paŝ'as, neniel atent'ant'e pri ŝi'a'j kri'o'j. Aŭ jen li vid'as ĉambr'o'n en riĉ'a dom'o, kie kuŝ'as li'a amik'o dorm'ant'a, sonĝ'ant'e, kaj rid'et'ant'e pro si'a'j sonĝ'o'j; kaj jen la pord'o mal'ferm'iĝ'as, la kurten'o'j apart'ig'as, la dorm'ant'o re'vek'iĝ'as, kaj jen! star'as apud li figur'o, al kiu est'as don'it'a potenc'o, kaj eĉ je tiu sen'viv'a hor'o, li dev'as lev'iĝ'i kaj far'i laŭ ĝi'a ordon'o …

La figur'o en tiu'j du faz'o'j obsed'is la leĝ'ist'o'n dum la tut'a nokt'o; kaj se, je iu moment'o, li ek'dorm'is, est'is nur por vid'i ĝi'n glit'i pli kaŝ'e tra dorm'ant'a'j dom'o'j aŭ ŝov'iĝ'i pli rapid'e, eĉ ĝis kap'turn'iĝ'o, tra pli larĝ'a'j labirint'o'j de lantern'e lum'at'a urb'o, kaj, ĉe ĉiu angul'o, sur'marŝ'i sur infan'in'o'n kaj ŝi'n las'i kri'eg'ant'a'n. Kaj tamen la figur'o ne hav'is i'a'n vizaĝ'o'n, per kiu li pov'us ĝi'n re'kon'i; eĉ dum li'a'j sonĝ'o'j, ĝi hav'is aŭ neni'a'n vizaĝ'o'n, aŭ unu, kiu tromp'is li'n kaj dis'solv'iĝ'is antaŭ li'a'j okul'o'j; kaj tiel nask'iĝ'is en la spirit'o de la leĝ'ist'o kaj pli'grand'iĝ'is strang'e fort'a, preskaŭ super'mezur'a sci'vol'o rigard'i la trajt'o'j'n de la ver'a S-ro Hyde. Se li pov'us nur unu'foj'e rigard'i li'n, li opini'is, la mister'o klar'ig'us kaj ebl'e for'rul'iĝ'us, kiel est'as la kutim'o ĉe mister'aĵ'o'j, kiam oni el'esplor'as ili'n. Li ebl'e pov'us ek'vid'i kaŭz'o'n por la strang'a prefer'o aŭ sklav'ec'o (nom'u ĝi'n, kiel al vi plaĉ'as) de si'a amik'o, kaj eĉ por la frap'ant'e strang'a'j kondiĉ'o'j de la testament'o. Kaj almenaŭ ĝi est'us vizaĝ'o vid'ind'a; la vizaĝ'o de hom'o tut'e sen'kompat'a; vizaĝ'o, kiu dev'is nur si'n ek'montr'i por nask'i, en la ment'o de la ne'impres'iĝ'em'a Enfield, sent'o'n de daŭr'ont'a mal'am'eg'o.

De tiu temp'o S-ro Utterson komenc'is konstant'e vizit'ad'i la pord'o'n en la flank'strat'o de l’ butik'o'j. Maten'e, antaŭ la hor'o de la ofic'ej'a labor'o, tag'mez'e, kiam la negoc'o'j est'is mult'a'j kaj la temp'o mal'mult'a, nokt'e, sub la vizaĝ'o de la nebul'a lun'o—ja en ĉiu hor'o la leĝ'ist'o est'is trov'ebl'a ĉe si'a elekt'it'a posten'o.

—Se li est'as sinjor'o Hyde, li pens'is, mi est'os sinjor'o Seek[12].

Kaj fin'e li'a pacienc'o est'is rekompenc'it'a. Est'is bel'a, sek'a nokt'o; frost'o en la aer'o; la strat'o'j tiel pur'a'j, kiel la plank'o de bal'ĉambr'o; la lantern'o'j, sku'at'a'j de neni'u vent'o, desegn'is regul'a'j'n form'o'j'n el lum'o kaj ombr'o. Je la dek'a, kiam la butik'o'j ferm'iĝ'is, la flank'strat'o est'is jam tre sen'hom'a, kaj malgraŭ la mal'laŭt'a muĝ'ad'o de Londono ĉie ĉirkaŭ'e, tre silent'a. Sinjor'o Utterson jam star'is dum kelk'a'j minut'o'j ĉe si'a posten'o, kiam li ek'sci'iĝ'is pri strang'a mal'pez'a pied'paŝ'o al'proksim'iĝ'ant'a. En la daŭr'o de si'a'j ĉiu'nokt'a'j patrol'o'j, li jam de long'e kutim'iĝ'is al la kurioz'a efekt'o, kun kiu la pied'son'ad'o de sol'a person'o, dum tiu est'as ankoraŭ mal'proksim'eg'a, subit'e el'salt'eg'as klar'e disting'ebl'a el la vast'a zum'ad'o kaj bru'ad'o de la urb'o. Tamen li'a atent'o est'is neniam antaŭ'e tiel subit'e kaj decid'ig'e al'dev'ig'it'a; kaj est'is kun fort'a superstiĉ'a antaŭ'sent'o de sukces'o, ke li re'tir'is si'n en la en'ir'ej'o'n de la kort'o. La paŝ'o'j rapid'e al'proksim'iĝ'is, kaj subit'e pli'laŭt'iĝ'is kiam ili ĉirkaŭ'pas'is la angul'o'n de la strat'o. La leĝ'ist'o, rigard'ant'e el la en'ir'ej'o, pov'is baldaŭ vid'i, kun kia hom'o li dev'as trakt'i. Tiu ĉi est'is mal'grand'a kaj tre simpl'e vest'it'a; kaj li'a mien'o, eĉ je tiu mal'proksim'ec'o, iel nask'is en la observ'ant'o fort'a'n antipati'o'n. Sed li ir'is rekt'e al la pord'o, trans'pas'ant'e oblikv'e la strat'o'n por ne perd'i temp'o'n, kaj, dum li ven'is, li el'tir'is ŝlos'il'o'n el la poŝ'o, kvazaŭ iu, kiu al'proksim'iĝ'as al la hejm'o.

S-ro Utterson el'paŝ'is kaj tuŝ'is li'n je la ŝultr'o dum li preter'pas'is.

S-ro Hyde, mi kred'as.

S-ro Hyde kun'tir'iĝ'is mal'antaŭ'e'n kun sibl'a en'spir'o. Sed li'a tim'o est'is nur moment'a; kaj, kvankam li ne rigard'is la leĝ'ist'o'n rekt'e en la vizaĝ'o'n, li respond'is sufiĉ'e trankvil'e:

—Tiu est'as mi'a nom'o. Kio'n vi dezir'as?

—Mi vid'as, ke vi est'as en'ir'ont'a, dir'is la leĝ'ist'o. Mi est'as mal'nov'a amik'o de Doktor'o Jekyll—Sinjor'o Utterson de Gaunt Strat'o—vi sen'dub'e aŭd'is mi'a'n nom'o'n; kaj renkont'ant'e vi'n tiel oportun'e, mi kred'is, ke vi pov'os en'las'i mi'n.

—Vi ne trov'os Doktor'o'n Jekyll; li est'as for, respond'is S-ro Hyde, en'blov'ant'e en la tru'o'n de la ŝlos'il'o. Kaj tiam subit'e, sed ne lev'ant'e la rigard'o'n:

—Kiel vi kon'is mi'n? li demand'is.

—Vi'a'flank'e, dir'is S-ro Utterson, ĉu vi far'os al mi komplez'o'n?

—Kun plezur'o, respond'is la ali'a, kio ĝi est'u?

—Ĉu vi permes'os, ke mi vid'u vi'a'n vizaĝ'o'n? demand'is la leĝ'ist'o.

S-ro Hyde ŝajn'is hezit'i; fin'e kvazaŭ post ia subit'a pri'pens'o, front'is al li kun mien'o de defi'o, kaj la par'o sufiĉ'e fiks'e rigard'ad'is si'n reciprok'e dum kelk'a'j moment'o'j.

—Nun mi pov'os re'kon'i vi'n, dir'is S-ro Utterson. Ebl'e est'os util'e.

—Jes, respond'is S-ro Hyde, est'as ja bon'e ke ni renkont'iĝ'is; kaj konven'as, ke vi hav'u mi'a'n adres'o'n. Kaj li don'is numer'o'n en strat'o de Soho[13].

—Bon'a Di'o! pens'is S-ro Utterson, ĉu li ankaŭ pens'is pri la testament'o?

Sed li re'ten'ad'is si'a'j'n sent'o'j'n kaj nur grunt'is dank'o'n pro la don'o de l’ adres'o.

—Kaj nun, dir'is la ali'a, kiel vi re'kon'is mi'n?

—Laŭ pri'parol'o, est'is la respond'o.

—Kies pri'parol'o?

—Ni hav'as komun'a'j'n amik'o'j'n, dir'is S-ro Utterson.

—Komun'a'j'n amik'o'j'n! eĥ'is S-ro Hyde iom raŭk'e. Kiu'j ili est'as?

Jekyll ekzempl'e, dir'is la leĝ'ist'o.

—Li neniam dir'is al vi, kri'is S-ro Hyde, kun ek'ruĝ'iĝ'o de koler'o. Mi ne kred'is, ke vi mensog'os.

—Nu, dir'is S-ro Utterson, tia parol'o ne est'as dec'a.

La ali'a rikan'is laŭt'e en sovaĝ'a'n rid'o'n; kaj jen la sekv'int'a'n moment'o'n, kun ekster'ordinar'a rapid'ec'o, li mal'ŝlos'is la pord'o'n kaj mal'aper'is en la dom'o'n. La leĝ'ist'o star'is dum kelk'a temp'o post kiam S-ro Hyde for'las'is li'n, la bild'o de l’ mal'trankvil'ec'o. Tiam li mal'rapid'e supr'e'n'ir'is la strat'o'n, halt'et'ant'e post ĉiu'j du-tri paŝ'o'j, kaj met'ant'e la man'o'n al la frunt'o, kiel hom'o en ia ment'a perpleks'it'ec'o[14]. La problem'o, kiu'n li promen'ant'e tiel'e pri'pens'is, est'is el spec'o, kiu mal'oft'e solv'iĝ'as. S-ro Hyde est'is pal'a, kaj hav'is pigme'a'n ekster'aĵ'o'n; li don'is la impres'o'n de mal'bel'form'it'ec'o sen ia nom'ebl'a mal'bel'ec'o de form'o, li hav'is mal'log'a'n rid'et'o'n, kaj li est'is kondut'int'a kontraŭ la leĝ'ist'o kun ia mort'ig'ul'a miks'aĵ'o de tim'em'ec'o kaj tro'kuraĝ'o, kaj li parol'is per raŭk'et'a mal'laŭt'aĉ'a kaj iom romp'it'a voĉ'o—ĉiu'j ĉi punkt'o'j est'is kontraŭ li; sed ĉio ĉi tio kun'e ne sufiĉ'is por klar'ig'i la ĝis tiam ne'kon'it'a'n naŭz'o'n, abomen'o'n kaj tim'o'n, kun kiu S-ro Utterson rigard'is li'n:

Dev'as est'i io plu, dir'is en si la perpleks'it'a[15] sinjor'o. Est'as ja io plu, se mi pov'us por ĝi el'trov'i nom'o'n. Di'o mi'n ben'u! la vir'o ŝajn'as apenaŭ hom'a. Io troglodit'a, ni dir'u? aŭ ĉu est'as tie nur la radi'ad'o de mal'pur'eg'a anim'o, kiu tiel tra'spir'as kaj trans'figur'as si'a'n argil'a'n loĝ'ej'o'n? La last'a, mi pens'as; ĉar, ho mi'a mal'feliĉ'a mal'jun'a Harry Jekyll! se mi iam leg'is sur vizaĝ'o la sub'skrib'o'n de Satan'o, est'as sur tiu de vi'a nov'a amik'o.

Ĉirkaŭ la angul'o de la flank'strat'o est'is plac'o kun antikv'a'j, bel'aspekt'a'j dom'o'j, jam plej'part'e kaduk'iĝ'int'a'j el ili'a antaŭ'a glor'o, kaj lu'ig'it'a'j po etaĝ'o'j kaj ĉambr'ar'o'j al hom'o'j el ĉiu'j spec'o'j kaj cirkonstanc'o'j: map'gravur'ist'o'j, arĥitekt'o'j, fi-reputaci'a'j leĝ'ist'o'j, kaj la agent'o'j de kaŝ'at'a'j entrepren'o'j. Unu konstru'aĵ'o, tamen, la du'a for de la angul'o, est'is ankoraŭ tut'e okup'at'a; kaj, antaŭ ĝi'a pord'o, kiu port'is grand'a'n ŝajn'o'n de riĉ'ec'o kaj komfort'o, kvankam ĝi est'is nun en'volv'it'a en mal'lum'o, krom ĉe la fenestr'et'o super ĝi, S-ro Utterson halt'is kaj frap'is. Bon'e vest'it'a, mal'jun'et'a serv'ist'o mal'ferm'is la pord'o'n.

—Ĉu D-ro Jekyll est'as hejm'e, Poole?[16] demand'is la leĝ'ist'o.

—Mi cert'ig'os, S-ro Utterson, dir'is Poole, dum'e en'las'ant'e la vizit'ant'o'n en grand'a'n komfort'a'n vestibl'o'n kun mal'alt'a plafon'o, pavim'it'a'n per kahel'eg'o'j, hejt'at'a'n (laŭ la manier'o de kamp'ar'a dom'eg'o) per hel'a mal'ferm'it'a fajr'o kaj mebl'it'a'n per mult'e'kost'a'j mebl'o'j el kverk'o.

—Ĉu vi vol'as atend'i tie ĉi apud la fajr'o, sinjor'o? aŭ ĉu mi ek'lum'ig'u por vi en la manĝ'o'ĉambr'o?

—Ĉi tie, mi dank'as, dir'is la leĝ'ist'o; kaj li al'proksim'iĝ'is kaj apog'is si'n sur la alt'a fajr'gard'il'o. Tiu ĉi vestibl'o, en kiu li nun rest'is sol'a, est'is favor'it'a fantazi'o de li'a amik'o la doktor'o; kaj Utterson mem kutim'is parol'i pri ĝi kiel la plej agrabl'a ĉambr'o en Londono. Sed hodiaŭ nokt'e est'is trem'aĉ'o en li'a sang'o; la vizaĝ'o de Hyde kuŝ'is pez'e sur li'a memor'o; li sent'is—kio ĉe li est'is mal'oft'a—naŭz'o'n kaj mal'ŝat'o'n pri la viv'o; kaj en la mal'gaj'ec'o de si'a humor'o, li kvazaŭ leg'is minac'o'n en la flagr'ad'o de la fajr'lum'o sur la polur'it'a'j mebl'o'j kaj en la mal'trankvil'a ek'salt'ad'o de la ombr'aĵ'o sur la plafon'o. Li hont'is pro la trankvil'iĝ'o, kiu'n li sent'is, kiam Poole baldaŭ re'ven'is por anonc'i, ke D-ro Jekyll est'is el'ir'int'a.

—Mi vid'is S-ro'n Hyde en'ir'i per la pord'o de la iam'a dis'sekci'a ĉambr'o, Poole, li dir'is, ĉu tio est'as tut'e bon'a, kiam D-ro Jekyll est'as for de l’ hejm'o?

—Tut'e bon'a, S-ro Utterson, respond'is la serv'ist'o, S-ro Hyde hav'as ŝlos'il'o'n.

—Vi'a mastr'o ŝajn'as mult'e konfid'i al tiu jun'ul'o, Poole, daŭr'ig'is la leĝ'ist'o rev'e.

—Jes, sinjor'o, tio'n li ja far'as, dir'is Poole, ni ĉiu'j ricev'is ordon'o'j'n, li'n obe'i.

—Mi ne pens'as, ke mi iam renkont'is li'n ĉi tie, dir'is Utterson.

Ho, ne, efektiv'e, sinjor'o. Li neniam est'as tabl'o'gast'o tie ĉi. Mi ja vid'as li'n tre mal'oft'e ĉi-tiu'flank'e de la dom'o; li plej oft'e ven'as kaj ir'as per la laboratori'o.

—Nu, bon'a'n nokt'o'n, Poole.

—Bon'a'n nokt'o'n, S-ro Utterson.

Kaj la leĝ'ist'o ek'ir'is al si'a hejm'o kun tre mal'gaj'a kor'o.

—Mal'feliĉ'a Harry Jekyll, li pens'is, mi'a'j pens'o'j mi'n tromp'as se li ne perd'iĝ'as en profund'a'j'n akv'o'j'n! Li est'is tre mal'bon'kondut'a, kiam li est'is jun'a, antaŭ tre long'e, ja ver'e, sed en la leĝ'ar'o de Di'o statut'o de lim'ig'o ne ekzist'as. Ha! dev'as est'i tio; la fantom'o de iu mal'nov'a pek'o; la kancer'o de iu kaŝ'it'a mal'honor'o; la pun'o ven'ant'a, pede claudo, jar'o'j'n post kiam la memor'o forges'is kaj la mem'am'o pardon'is la kulp'o'n.

Kaj la leĝ'ist'o, tim'ig'it'a de la pens'o, zorg'medit'is dum iom da temp'o pri si'a propr'a est'int'a viv'o, serĉ'ant'e en ĉiu'j angul'o'j de si'a memor'o, tim'ant'e ke, hazard'e, ia mal'nov'a pek'aĵ'o el tie ek'salt'u al la lum'o. Li'a est'int'a viv'o est'is sufiĉ'e sen'kulp'a; mal'mult'a'j hom'o'j pov'us leg'i la arĥiv'o'j'n de si'a viv'o kun mal'pli da antaŭ'tim'o. Li, tamen, est'is humil'ig'it'a ĝis la polv'o pro la mult'a'j mal'bon'aĵ'o'j, kiu'j'n li iam far'is, kaj re'lev'it'a en sobr'a'n kaj tim'o'plen'a'n dank'em'ec'o'n pro tiu'j mult'a'j, kiu'j'n li est'is tiel preskaŭ'e far'int'a sed tamen evit'int'a. Kaj post'e, re'ven'ant'e al si'a antaŭ'a tem'o, li ek'lum'ig'is radi'o'n de esper'o.

—Tiu ĉi S-ro Hyde, se oni li'n esplor'ad'us, li pens'is, dev'as ja hav'i si'a'j'n propr'a'j'n sekret'o'j'n; nigr'a'j'n sekret'o'j'n, laŭ si'a mien'o; sekret'o'j'n kompar'e al kiu'j la plej mal'bon'a'j de mal'feliĉ'a Jekyll est'us kvazaŭ sun'lum'o. La afer'o ne pov'as daŭr'i tia, kia ĝi est'as. Mi mal'varm'iĝ'as, kiam mi pens'as pri tiu ĉi est'aĵ'o ramp'ant'a kiel ŝtel'ist'o al la lit'o de Harry! Mal'feliĉ'a Harry, kia vek'iĝ'o! Kaj la danĝer'o! Ĉar se tiu ĉi Hyde suspekt'as la ekzist'o'n de la testament'o, li pov'os mal'pacienc'iĝ'i pro dezir'o hered'i. Ha, mi dev'os met'i la ŝultr'o'n al la task'o,—se nur Jekyll tio'n al mi permes'os, li al'don'is. Ĉar de'nov'e li vid'is antaŭ la okul'o intern'a, klar'a'j'n kiel diafan'aĵ'o, la strang'a'j'n kondiĉ'o'j'n de la testament'o.

Doktor'o Jekyll est'is tut'e sen'ĝen'a

Post du semajn'o'j, laŭ bon'eg'a bon'ŝanc'o, la doktor'o invit'is al unu el si'a'j agrabl'a'j vesper'manĝ'o'j kvin aŭ ses mal'nov'a'j'n intim'ul'o'j'n, ĉiu'j inteligent'a'j estim'ind'a'j hom'o'j, kaj ĉiu'j kompetent'ul'o'j pri la bon'a vin'o; kaj S-ro Utterson tiel manovr'is, ke li rest'is post la for'ir'o de la ali'a'j. Tio ne est'is nov'a aranĝ'o, sed jam okaz'is dek'o'j'n da foj'o'j. Kie Utterson est'is iel ŝat'at'a, tie li est'is tre mult'e ŝat'at'a. Dom'mastr'o'j am'is re'ten'i la sek'a'n leĝ'ist'o'n, kiam la gaj'eg'ul'o'j kaj la babil'em'ul'o'j hav'is jam la pied'o'n sur la sojl'o por for'ir'i; ili am'is sid'i dum iom da temp'o kun li'a ne'trud'em'a kun'est'o, si'n ekzerc'ant'e por la sol'ul'ec'o, sobr'ig'ant'e si'a'j'n ment'o'j'n en li'a riĉ'a silent'o, post la el'spez'ad'o kaj streĉ'ig'ad'o de l’ fest'ec'o. Al tiu ĉi regul'o, D-ro Jekyll ne est'is escept'o; kaj dum li nun sid'is ĉe la kontraŭ'a flank'o de la fajr'o,—grand'a, bel'form'a, glat'vizaĝ'a, kvin'dek'jar'a vir'o, kun ekster'aĵ'o ebl'e iom ruz'et'a, sed kun ĉia sign'o de kapabl'ec'o kaj bon'kor'ec'o,—oni pov'is ek'vid'i per li'a'j rigard'o'j, ke li hav'as al S-ro Utterson sincer'a'n kaj varm'a'n kor'inklin'o'n.

—Mi dezir'is parol'i kun vi, Jekyll, komenc'is tiu ĉi. Vi kon'as tiu'n vi'a'n testament'o'n …

Atent'a observ'ant'o pov'us konstat'i, ke la tem'o est'as mal'agrabl'a; sed la doktor'o el'port'is ĝi'n gaj'e.

—Mi'a mal'feliĉ'a Utterson, li dir'is, vi est'as kompat'ind'a pro tia klient'o. Mi neniam vid'is hom'o'n tiel aflikt'it'a, kiel vi est'is pro mi'a testament'o; escept'e se est'us tiu ĉirkaŭ'lig'it'a pedant'o Lanyon, pri tio, kio'n li nom'as mi'a'j scienc'a'j herez'o'j. Ho, mi sci'as, ke li est'as bon'eg'ul'o,—vi ne bezon'as far'i nub'a'n vizaĝ'o'n,—efektiv'a bon'eg'ul'o, mi ĉiam intenc'as vid'i li'n pli oft'e; sed li tamen, malgraŭ ĉio, ĉirkaŭ'lig'it'a pedant'o ja est'as; ignor'ant'a, arogant'a pedant'o. Mi neniam pri iu est'is pli dolor'e tromp'it'a, ol pri Lanyon.

—Vi sci'as, ke mi neniam aprob'is ĝi'n, daŭr'ig'is Utterson, sen'kompat'e mal'atent'ant'e la nov'a'n tem'o'n.

—Mi'a'n testament'o'n? Jes, cert'e, mi sci'as tio'n, dir'is la doktor'o iom'et'e akr'e, tio'n vi jam dir'is al mi.

—Nu, mi dir'as tio'n al vi de'nov'e, daŭr'ig'is la leĝ'ist'o; mi last'a'temp'e ek'sci'is i'o'n rilat'e al la jun'a Hyde.

La grand'a bel'a vizaĝ'o de D-ro Jekyll pal'iĝ'is ĝis la lip'o'j mem, kaj nigr'ec'o aper'is ĉirkaŭ li'a'j okul'o'j.

—Mi ne vol'as aŭd'i plu, li dir'is. Tiu'n tem'o'n, mi pens'is, ni konsent'is ne plu alud'i.

—Tio, kio'n mi aŭd'is, est'is abomen'a, dir'is Utterson.

—Tio ne pov'as ŝanĝ'i la afer'o'n. Vi ne kompren'as mi'a'n pozici'o'n, respond'is la doktor'o, kun ia ne'konsekvenc'ec'o de manier'o. Mi trov'iĝ'as en dolor'ig'a situaci'o, Utterson. Mi'a pozici'o est'as tre strang'a, ja tre strang'a. Est'as unu el tiu'j afer'o'j, kiu'j'n la diskut'ad'o ne pov'as ripar'i.

Jekyll, dir'is Utterson, vi mi'n intim'e kon'as; mi est'as hom'o konfid'ind'a. Far'u pri ĉi tio plen'a'n mal'kaŝ'a'n konfes'o'n, kaj mi neniel dub'as, ke mi pov'os el'tir'i vi'n el vi'a embaras'o.

—Mi'a bon'a Utterson, dir'is la doktor'o, est'as tre'eg'e bon'a vi'a'part'e, kaj mi ne trov'as vort'o'j'n, per kiu'j vi'n dank'i. Mi plen'e kred'as vi'n; mi konfid'us al vi pli'vol'e ol al ĉiu ali'a viv'ant'a, ja, pli'vol'e ol al mi mem, se mi pov'us far'i la elekt'o'n; sed ver'e ne est'as tio, kio'n vi supoz'as, ne est'as tiel mal'bon'e; kaj ĝust'e por trankvil'ig'i vi'a'n bon'a'n kor'o'n, mi dir'os al vi ĉi tio'n: Tuj kiam mi vol'os, mi pov'os mi'n liber'ig'i de S-ro Hyde. Pri tio mi don'as al vi mi'a'n man'o'n, kaj mi dank'as vi'n re'e kaj re'e. Kaj mi al'don'os nur unu mal'grand'a'n vort'o'n, Utterson, kiu'n,—mi est'as cert'a pri tio,—vi akcept'os sen ofend'iĝ'o: ke ĉi tio est'as privat'a afer'o, kaj mi vi'n pet'as, las'u ĝi'n dorm'ad'i.

Utterson pri'pens'ad'is dum kelk'a'j moment'o'j, rigard'ant'e en la fajr'o'n.

—Mi hav'as neni'a'n dub'o'n, ke vi est'as tut'e prav'a, li dir'is fin'e, star'iĝ'ant'e.

—Nu, bon'e, sed ĉar ni tuŝ'is tiu'n ĉi afer'o'n, kaj por la last'a foj'o, kiel mi esper'as, daŭr'ig'is la doktor'o, est'as unu punkt'o, kiu'n mi dezir'us al vi kompren'ig'i. Mi hav'as ver'e grand'a'n interes'o'n al la mal'feliĉ'a Hyde. Mi sci'as, ke vi vid'is li'n; li tio'n dir'is al mi; kaj mi tim'as, ke li kondut'is mal'ĝentil'e. Sed mi ja sincer'e hav'as grand'a'n, grand'eg'a'n interes'o'n al tiu jun'ul'o; kaj se mi est'us for'pren'it'a, Utterson, mi dezir'as, ke vi promes'u al mi, toler'i li'n kaj hav'ig'i al li li'a'j'n rajt'o'j'n. Vi tio'n far'us, mi pens'as, se vi sci'us ĉio'n; kaj est'us ŝarĝ'o for'ig'it'a de mi'a anim'o, se vi promes'us.

—Mi ne pov'as ŝajn'ig'i, ke mi iam am'os li'n, dir'is la leĝ'ist'o.

—Tio'n mi ne postul'as, pet'eg'is Jekyll, met'ant'e si'a'n man'o'n sur la brak'o'n de la ali'a, mi postul'as nur la just'ec'o'n; mi pet'as nur, ke vi help'u li'n pro am'o al mi, kiam mi ĉi tie ne est'os plu.

Utterson ek'ĝem'is malgraŭ'vol'e.

—Nu, li dir'is, mi promes'as.

La afer'o pri la Carew[17]-mort'ig'o

Preskaŭ unu jar'o'n post'e, en la monat'o oktobr'o 18**, Londono est'is ek'tim'ig'it'a de krim'o de strang'a kruel'eg'ec'o, kiu'n ig'is pli rimark'ind'a la alt'a rang'o de la viktim'o. La detal'o'j est'is mal'mult'a'j kaj tim'ig'a'j. Serv'ist'in'o, loĝ'ant'a sol'a en dom'o ne mal'proksim'a de la river'o, est'is supr'e'n'ir'int'a por kuŝ'iĝ'i ĉirkaŭ la dek'unu'a. Kvankam nebul'o rul'iĝ'ad'is super la urb'o dum la fru'a'j hor'o'j, la unu'a part'o de la nokt'o est'is sen'nub'a, kaj la strat'et'o, sur kiu'n rigard'is la fenestr'o de la serv'ist'in'o, est'is bril'e lum'ig'at'a de la plen'a lun'o. Ŝajn'as, ke ŝi est'is romantik'em'a, ĉar ŝi sid'iĝ'is sur si'a'n kest'o'n, kiu star'is ĝust'e sub la fenestr'o, kaj en'profund'iĝ'is en rev'ad'o'n. Neniam,—ŝi kutim'is dir'i kun flu'ant'a'j larm'o'j, kiam ŝi rakont'is la okaz'int'aĵ'o'n,—neniam ŝi est'is sent'int'a si'n pli en pac'o kun ĉiu'j hom'o'j, aŭ pens'int'a pli bon'vol'e pri la mond'o. Kaj dum ŝi tiel sid'ad'is, ŝi ek'vid'is mal'jun'a'n, bel'a'n sinjor'o'n kun blank'a'j har'o'j, al'proksim'iĝ'ant'a'n sur la strat'et'o; kaj antaŭ'e'n'ir'ant'a'n renkont'e al li, ali'a'n tre mal'grand'a'n sinjor'o'n, kiu'n komenc'e ŝi mal'pli atent'is. Kiam ili al'ven'is ĝis reciprok'a aŭd'ebl'ec'o—kio est'is ĝust'e sub la okul'o'j de la serv'ist'in'o—la pli aĝ'a vir'o klin'salut'is kaj al'parol'is al la ali'a per tre bel'a manier'o de ĝentil'ec'o. Ne ŝajn'is, ke la tem'o de li'a parol'ad'o est'as grav'a; efektiv'e, de li'a montr'ad'o ŝajn'is, ke li nur demand'as pri la voj'o; sed la lun'o bril'is sur li'a'n vizaĝ'o'n dum li parol'is, kaj plaĉ'is al la knab'in'o ĝi'n observ'i, tiel sen'kulp'a'n kaj mal'nov'mod'a'n bon'kor'ec'o'n de manier'o ĝi ŝajn'is el'spir'i, tamen est'is ankaŭ ĉe ĝi io alt'a, kvazaŭ de ia bon'fond'it'a mem'kontent'o. Baldaŭ ŝi'a rigard'o vag'is al la ali'a, kaj ŝi est'is surpriz'it'a re'kon'i en li unu S-ro'n Hyde, kiu foj'e vizit'is ŝi'a'n mastr'o'n, kaj al kiu ŝi ek'sent'is antipati'o'n. Li port'is en la man'o pez'a'n baston'et'o'n, kiu'n li sen'cel'e man'um'is; sed li respond'is neni'a'n vort'o'n, kaj ŝajn'is aŭskult'i kun mal'facil'e re'ten'at'a mal'pacienc'o. Kaj tiam subit'e li eksplod'is en grand'a'n flam'iĝ'o'n de koler'o, frap'ant'e per la pied'o, sving'eg'ant'e si'a'n baston'o'n, kaj kondut'ant'e,—kiel dir'is la serv'ist'in'o,—kvazaŭ frenez'ul'o. La mal'jun'ul'o re'tir'iĝ'is unu paŝ'o'n, kun mien'o de hom'o tre'eg'e surpriz'it'a kaj iom'e ĉagren'it'a; kaj ĉe tio, S-ro Hyde dis'krev'ig'is ĉiu'j'n lim'o'j'n kaj baston'eg'is li'n ter'e'n. Kaj jen tuj post'e kun simi'a furioz'o li prem'eg'ad'is sub'pied'e si'a'n viktim'o'n, kaj hajl'ig'is sur li'n tia'n vent'eg'o'n da bat'o'j, ke la ost'o'j aŭd'ebl'e frakas'iĝ'is kaj la korp'o salt'ad'is sur la voj'o. Pro la terur'o de tiu vid'aĵ'o kaj tiu'j son'o'j, la serv'ist'in'o sven'is.

Est'is la du'a hor'o, kiam ŝi re'konsci'iĝ'is kaj ven'ig'is la polic'o'n. La mort'ig'int'o jam antaŭ long'e for'ir'is; sed tie kuŝ'is li'a mort'ig'it'o mez'e de la strat'et'o, ne'kred'ebl'e sen'form'ig'it'a. La baston'o per kiu la ag'o est'is far'it'a, kvankam el iu mal'oft'a tre fortik'a kaj pez'a lign'o, romp'iĝ'is ĉe la mez'o per la eg'ec'o de tiu sen'sent'a kruel'ec'o, kaj unu split'ig'it'a du'on'o est'is rul'iĝ'int'a en la de'flu'il'o'n, la ali'a'n sen'dub'e for'port'is la mort'ig'int'o. Mon'uj'o kaj or'a poŝ'horloĝ'o est'is trov'it'a'j sur la mort'ig'it'o, sed neni'a kart'o aŭ paper'o, krom sigel'it'a kaj afrank'it'a kovert'o, kiu'n li kred'ebl'e port'is al la poŝt'o, kaj kiu sur'hav'is la nom'o'n kaj adres'o'n de S-ro Utterson. Tiu'n ĉi oni al'port'is la sekv'int'a'n maten'o'n al la leĝ'ist'o antaŭ ol li lev'iĝ'is; kaj ĝi'n vid'int'e kaj sci'iĝ'int'e pri la cirkonstanc'o'j, li tuj el'puŝ'is solen'a'n lip'o'n.

—Mi dir'os neni'o'n, ĝis mi vid'os la kadavr'o'n, li dir'is, ĉi tio pov'as est'i tre grav'a. Bon'vol'u atend'i dum mi vestiĝ'os.

Kaj kun la sam'a serioz'a vizaĝ'o li rapid'e maten'manĝ'is kaj vetur'ad'is al la polic'ej'o, kie'n oni est'is al'port'int'a la kadavr'o'n. Tuj kiam li en'ir'is en la ĉambr'o'n, li far'is jes'a'n kap'sign'o'n.

—Jes, li dir'is, mi re'kon'as li'n. Mi bedaŭr'as dir'i, ke tiu ĉi est'as Sir Danvers Carew.

—Mi'a Di'o! sinjor'o, ek'kri'is la polic'ist'o, ĉu est'as ebl'e? Kaj tuj post'e li'a okul'o ek'bril'is pro profesi'a ambici'o. Tio ĉi far'os grand'a'n bru'o'n, li dir'is, kaj ebl'e vi pov'os help'i ni'n kapt'i la krim'ul'o'n. Kaj mal'long'e li rakont'is tio'n, kio'n la serv'ist'in'o est'is vid'int'a, kaj al'montr'is la romp'it'a'n baston'o'n.

S-ro Utterson jam trem'is ĉe la nom'o Hyde; sed kiam oni met'is antaŭ li'n la baston'o'n, li ne pov'is dub'i plu; romp'it'a kaj el'bat'it'a kvankam ĝi est'is, li re'kon'is ĝi'n kiel unu, kiu'n li mem donac'is antaŭ mult'a'j jar'o'j al Harry Jekyll.

—Ĉu tiu ĉi S-ro Hyde est'as person'o de mal'alt'a kresk'o? li demand'is.

—Special'e mal'grand'a kaj special'e fi-aspekt'a, tiel la serv'ist'in'o li'n nom'as, dir'is la ofic'ist'o.

S-ro Utterson pri'pens'ad'is; post'e, lev'ant'e la kap'o'n:

—Se vi ven'os kun mi en mi'a vetur'il'o, li dir'is, mi kred'as, ke mi pov'os konduk'i vi'n al li'a dom'o.

Est'is jam preskaŭ la naŭ'a de la maten'o, kaj okaz'is la unu'a nebul'o de la sezon'o. Grand'a ĉokolad'kolor'a vapor'o mal'lev'iĝ'is de la ĉiel'o kvazaŭ ĉerk'o'kovr'il'o, sed la vent'o sen'ĉes'e atak'eg'is kaj for'pel'is tiu'j'n rempar'ig'it'a'j'n vapor'o'j'n; tiel, ke dum la mal'rapid'a ramp'ad'o de la fiakr'o el unu strat'o sur la ali'a'n, S-ro Utterson pov'is vid'i mir'ind'a'n nombr'o'n da grad'o'j kaj nuanc'o'j de krepusk'a lum'o; ĉar jen mal'hel'is kvazaŭ en la profund'o de vesper'a ĉiel'o; jen la ard'ad'o de riĉ'a flam'stri'it'a brun'o, kiel la bril'o de ia strang'a brul'ad'o, kaj jen, moment'e, la nebul'o tut'e distr'iĝ'is, kaj pal'eg'a radi'o da tag'lum'o tra'glit'is inter la turn'iĝ'ant'a'j volv'aĵ'o'j de l’ vapor'o. La funebr'ec'a kvartal'o Soho, vid'at'a sub ĉi tiu'j ŝanĝ'iĝ'ant'a'j ek'rigard'o'j kun si'a'j kot'a'j voj'o'j kaj mal'elegant'a'j preter'ir'ant'o'j, kaj si'a'j lantern'o'j, kiu'j est'is aŭ ankoraŭ ne esting'it'a'j aŭ re'brul'ig'it'a'j por kontraŭ'batal'i tiu'n ĉi mal'ĝoj'a'n re'invad'o'n de la mal'lum'o, ŝajn'is, al la okul'o'j de la leĝ'ist'o, simil'i kvartal'o'n de urb'o en ia koŝmar'o. Li'a'j pens'o'j, pli'e, est'is tinktur'it'a'j de la plej mal'gaj'a'j kolor'o'j; kaj kiam li ek'rigard'is si'a'n vetur'kun'ul'o'n, li sent'is i'a'n tuŝ'o'n de tiu terur'o al la leĝ'o kaj ĝi'a'j ofic'ist'o'j, kiu foj'e pov'as atak'i eĉ la plej honest'a'n. Kiam la vetur'il'o halt'is ĉe la montr'it'a adres'o, la nebul'o iom'e lev'iĝ'is, kaj li ek'vid'is mal'hel'a'n strat'o'n, ĝin'drink'ej'o'n, franc'a'n manĝ'ej'aĉ'o'n, mult'a'j'n ĉifon'e vest'it'a'j'n infan'o'j'n, kun'prem'it'a'j'n en la dom'a'j en'ir'ej'o'j, kaj mult'a'j'n vir'in'o'j'n, el divers'a'j naci'o'j, el'ir'ant'a'j'n kun ŝlos'il'o en la man'o por trink'i maten'a'n glas'o'n; kaj, la sekv'int'a'n moment'o'n, la nebul'o, brun'a kiel la umbr'o-ter'o, re'mal'supr'e'n'ven'is sur tiu'n lok'o'n kaj for'tranĉ'is li'n de la fripon'ej'o li'n ĉirkaŭ'ant'a. Ĉi tie est'is la hejm'o de la favor'at'o de Henry Jekyll; de hom'o hered'ont'a kvar'on'o'n da milion'o sterling'a.

Arĝent'har'a mal'jun'ul'in'o, kun vizaĝ'o kvazaŭ el ebur'o, mal'ferm'is la pord'o'n. Ŝi hav'is mal'bon'a'n vizaĝ'o'n, glat'ig'it'a'n per la hipokrit'ec'o; sed ŝi'a manier'o est'is bon'eg'a.

—Jes, ŝi dir'is, ja log'as S-ro Hyde tie ĉi, sed ne est'as hejm'e, li est'is en la dom'o last'a'n nokt'o'n tre mal'fru'e, sed re'el'ir'is post mal'pli ol unu hor'o; tio tut'e ne est'as strang'a; li'a'j kutim'o'j est'as tre ne'regul'a'j, kaj li oft'e for'est'as; ekzempl'e, ĝis hieraŭ ŝi ne vid'is li'n jam de preskaŭ du monat'o'j.

—Bon'e, ni do dezir'as vid'i li'a'j'n ĉambr'o'j'n, dir'is la leĝ'ist'o; kaj, kiam la vir'in'o komenc'is deklar'i, ke tio est'as ne'ebl'a: Mi dev'as sci'ig'i al vi, kiu est'as ĉi tiu kun mi, li al'don'is: Tiu ĉi est'as Inspektor'o Newcomen, el Scotland Yard[18].

Ek'bril'aĉ'o de mal'am'a ĝoj'o aper'is sur la vizaĝ'o de la vir'in'o.

Ha! ŝi dir'is, li est'as serĉ'at'a! Kio'n li far'is?

S-ro Utterson kaj la inspektor'o rigard'is si'n reciprok'e.

—Li ne ŝajn'as est'i tre popular'a person'o, dir'is ĉi tiu.

—Kaj nun, mi'a bon'ul'in'o, permes'u, ke mi kaj tiu ĉi sinjor'o iom'e ĉirkaŭ'rigard'u.

El la tut'a dom'o, kiu krom pro la mal'jun'ul'in'o rest'is sen'hom'a, S-ro Hyde est'is okup'int'a nur du ĉambr'o'j'n; sed tiu'j est'is mebl'it'a'j luks'e kaj bon'gust'e. Ŝrank'o est'is plen'ig'it'a de bon'a vin'o; la teler'ar'o est'is el arĝent'o, la tuk'ar'o elegant'a; bon'a pentr'aĵ'o pend'is sur la mur'o, donac'o (Utterson supoz'is) de Henry Jekyll, kiu est'is grand'a virtuoz'o; kaj la tapiŝ'o'j est'is dik'eg'a'j kaj el agrabl'a'j kolor'o'j. En tiu ĉi moment'o, tamen, la ĉambr'o'j port'is ĉi'a'n sign'o'n de antaŭ'ne'long'a kaj rapid'a tra'serĉ'ad'o; dis'e sur la plank'o kuŝ'is vest'aĵ'o'j, kun la poŝ'o'j turn'it'a'j ekster'e'n; ŝlos'ebl'a'j tir'kest'o'j star'is mal'ferm'it'a'j, kaj sur la fajr'ej'o kuŝ'is amas'o da griz'a cindr'o, kvazaŭ mult'e da paper'o'j est'is brul'ig'it'a'j. El ĉi tiu cindr'amas'o la inspektor'o el'tir'is la dik'a'n ekstrem'aĵ'o'n de verd'a ĉek'libr'o, kontraŭ'star'int'a'n la efik'o'n de la fajr'o; la ali'a du'on'o de la baston'o est'is trov'it'a post la pord'o; kaj, ĉar tio ĉi cert'ig'is li'a'j'n suspekt'o'j'n, la polic'an'o deklar'is si'n rav'it'a. Vizit'o al la bank'o, kie oni sci'ig'is li'n, ke kelk'mil'o da funt'o'j sterling'a'j kuŝ'as tie je la kredit'o de la mort'ig'int'o, komplet'ig'is li'a'n kontent'ec'o'n.

—Vi pov'as hav'i fid'o'n, sinjor'o, dir'is li al Sinjor'o Utterson, ke mi nun hav'as li'n bon'e en la man'o. Li sen'dub'e perd'is la kap'o'n, ali'e li neniam las'us la baston'o'n, kaj, antaŭ ĉio, neniam brul'ig'us la ĉek'ar'o'n. Nur per mon'o li pov'as ja viv'i. Ni hav'as neni'o'n por far'i, krom atend'i li'n ĉe la bank'o kaj el'don'i la afiŝ'et'o'j'n.

Tiu ĉi last'a afer'o, tamen, ne est'is tiel facil'a; ĉar S-ro Hyde hav'is mal'mult'e da kon'at'o'j, eĉ la mastr'o de la serv'ist'in'o li'n vid'is nur du'foj'e, li'a'n parenc'ar'o'n oni pov'is el'trov'i neni'e, li est'is neniam fotograf'it'a, kaj la ne'mult'a'j, kiu'j pov'is li'n pri'skrib'i, tut'e mal'konsent'is inter si, laŭ la kutim'o de ordinar'a'j observ'ant'o'j. Pri nur unu sol'a punkt'o ili konsent'is; kaj tiu est'is la obsed'ant'a sent'o de ne'esprim'it'a kripl'ec'o, per kiu la fuĝ'int'o impres'is tiu'j'n, kiu'j li'n vid'is.

La okaz'o pri la leter'o

Est'is mal'fru'e en la post'tag'mez'o, kiam S-ro Utterson al'ven'is al la pord'o de D-ro Jekyll, kie li est'is tuj en'las'it'a de Poole kaj konduk'it'a mal'supr'e'n preter la kuir'ej'o kaj trans kort'o'n, kiu iam est'is ĝarden'o, ĝis la konstru'aĵ'o, kiu'n oni nom'is indiferent'e, la laboratori'o aŭ dis'sekc'a ĉambr'o. La doktor'o aĉet'is la dom'o'n de la hered'int'o'j de fam'a ĥirurgi'ist'o; kaj ĉar li'a'j propr'a'j gust'o'j est'is pli ĥemi'a'j ol anatomi'a'j, li ŝanĝ'is la destin'o'n de la konstru'aĵ'o en la post'a part'o de la ĝarden'o. Est'is la unu'a foj'o, kiam la leĝ'ist'o est'is akcept'it'a en tiu part'o de la loĝ'ej'o de si'a amik'o; kaj li observ'is la mal'lum'a'n sen'fenestr'a'n konstru'aĵ'o'n kun sci'vol'o, kaj ĉirkaŭ'e'n rigard'is kun mal'agrabl'a sent'o de strang'ec'o, dum li trans'ir'is la operaci'a'n teatr'o'n, iam amas'e plen'ig'it'a'n de fervor'a'j student'o'j, nun mal'plen'a'n kaj silent'a'n, kun la tabl'o'j ŝarĝ'it'a'j de ĥemi'a'j aparat'o'j, la plank'o kovr'it'a de kest'o'j kaj pak'pajl'o, kaj la lum'o mal'klar'e fal'ant'a tra la nebul'a kupol'o. Ĉe la trans'a flank'o, ŝtup'ar'o supr'e'n'konduk'is al pord'o kovr'it'a de ruĝ'a bajeto[19], kaj tra tiu S-ro Utterson est'is fin'e akcept'it'a en la kabinet'o'n de la doktor'o. Est'is grand'a ĉambr'o, ĉirkaŭ'garn'it'a je vitr'a'j ŝrank'o'j, mebl'it'a inter'ali'e per spegul'eg'o kaj skrib'tabl'o, kaj el'rigard'is sur la kort'o'n per tri polv'o'kovr'it'a'j fenestr'o'j kun fer'a'j bar'o'j. Fajr'o brul'is sur la kamen'o, lamp'o ek'brul'ig'it'a star'is sur la kamen'bret'o, ĉar eĉ en la dom'o'j la nebul'o komenc'is kuŝ'i dens'e, kaj tie, proksim'eg'e de la varm'o, sid'is Doktor'o Jekyll, ŝajn'e mort'e mal'san'a. Li ne star'iĝ'is por akcept'i si'a'n vizit'ant'o'n, sed etend'is ne'kor'e la man'o'n kaj bon'ven'ig'is li'n per ŝanĝ'it'a voĉ'o.

—Kaj nun, dir'is S-ro Utterson, tuj post la el'ir'o de Poole, vi aŭd'is la nov'aĵ'o'n, ĉu ne ?

La doktor'o trem'et'is.

—Oni kri'is ĝi'n sur la plac'o, li dir'is. Mi aŭd'is tio'n de mi'a manĝ'o'ĉambr'o.

—Unu vort'o'n, dir'is la leĝ'ist'o. Carew est'is mi'a klient'o, sed tio vi ankaŭ est'as; kaj mi vol'as sci'i, kio'n mi dev'as far'i. Vi ja ne est'is sufiĉ'e frenez'a, kaŝ'i ie tiu'n ĉi kanajl'o'n?

Utterson, mi ĵur'as antaŭ Di'o, ek'kri'is la doktor'o, mi ĵur'as antaŭ Di'o, ke mi neniam re'vid'os li'n plu. Mi lig'as mi'n al vi per mi'a honor'o, ke mi de nun ĉes'ig'os ĉi'a'n rilat'o'n kun li en tiu ĉi mond'o. Ĉio fin'iĝ'is. Kaj, efektiv'e, li ne bezon'as i'a'n help'o'n; vi ne kon'as li'n kiel mi; li est'as for el danĝer'o, tut'e for el danĝer'o. Atent'u mi'a'j'n vort'o'j'n, oni pri li ne aŭd'os plu.

La leĝ'ist'o aŭskult'is mal'gaj'e. Ne plaĉ'is al li la febr'a manier'o de li'a amik'o.

—Vi ŝajn'as tre cert'a pri li, li dir'is, kaj por vi mem mi esper'as, ke vi est'os prav'a. Se okaz'us proces'o, vi'a nom'o ebl'e aper'us.

—Mi est'as tut'e cert'a pri li, respond'is Jekyll, por tio mi hav'as sci'o'baz'o'n, kiu'n mi pov'as konfid'i al neni'u. Sed est'as unu afer'o, pri kiu vi pov'as mi'n konsil'i. Mi ricev'is—mi ricev'is leter'o'n, kaj mi'n embaras'as decid'i, ĉu mi dev'us montr'i ĝi'n al la polic'o. Mi vol'us las'i la afer'o'n en vi'a'j man'o'j, Utterson; vi juĝ'us saĝ'e, mi est'as cert'a, tiel grand'a'n konfid'o'n mi hav'as al vi.

—Vi tim'as, mi supoz'as, ke ĝi pov'us konduk'i al li'a trov'iĝ'o, ĉu ne? demand'is la leĝ'ist'o.

—Ne, dir'is la ali'a. Mi ne pov'as dir'i, ke mi'n tuŝ'as, kio far'iĝ'os Hyde, kun li mi ne rilat'os plu. Mi pens'is pri mi'a propr'a reputaci'o, kiu'n ĉi tiu mal'am'ind'a afer'o iom kompromit'is.

Utterson pri'pens'ad'is iom. Li'n mir'ig'is la ego'ism'o de li'a amik'o kaj, tamen, trankvil'ig'is li'n.

—Nu, li dir'is fin'e, permes'u, ke mi vid'u la leter'o'n.

La leter'o est'is skrib'it'a laŭ strang'a vertikal'a manier'o, kaj sub'skrib'it'a «Edward Hyde»; kaj ĝi sci'ig'is, sufiĉ'e mal'long'e, ke la bon'far'int'o de la skrib'int'o, D-ro Jekyll, al kiu li est'is de long'e tiel mal'ind'e re'pag'int'a mil'o'n da favor'o'j, ne bezon'as tim'i pri li'a sen'danĝer'ec'o, ĉar li hav'as rimed'o'j'n por for'kur'i, al kiu'j li hav'as absolut'a'n fid'o'n. Sufiĉ'e plaĉ'is al la leĝ'ist'o ĉi tiu leter'o; ĝi don'is pli bon'a'n aspekt'o'n al la intim'ec'o, ol li jam atend'is, kaj li kulp'ig'is si'n pro kelk'a'j si'a'j antaŭ'a'j suspekt'o'j.

—Ĉu vi hav'as la kovert'o'n? li demand'is.

—Mi brul'ig'is ĝi'n, respond'is Jekyll, antaŭ ol konsci'i kio'n mi far'is; sed ĝi port'is neni'a'n stamp'o'n de l’ poŝt'o. Oni al'port'is ĝi'n privat'e.

—Ĉu mi konserv'u ĉi tio'n kaj dorm'u sur ĝi?[20] demand'is Utterson.

—Mi dezir'as, ke vi decid'u por mi tut'e, est'is la respond'o. Mi perd'is ĉi'a'n fid'o'n al mi mem.

—Nu, mi pri'pens'os, dir'is la leĝ'ist'o. Kaj nun unu vort'o'n plu. Est'is Hyde, ĉu ne, kiu dikt'is la kondiĉ'o'j'n en vi'a testament'o pri tiu mal'aper'o?

La doktor'o'n ŝajn'e kapt'is ek'sven'o. Li kun'prem'is la lip'o'j'n kaj jes'is per kap'sign'o.

—Tio'n mi diven'is, dir'is Utterson. Li intenc'is pere'ig'i vi'n. Nur iom plu, kaj vi'n jam est'us traf'int'a la mort'o.

—Mi'n traf'is io mult'e pli efik'a, respond'is solen'e la doktor'o. Mi'n traf'is avert'o—ho Di'o! Utterson, kia avert'o!

Kaj li moment'e kovr'is la vizaĝ'o'n per la man'o'j.

El'ir'ant'e, la leĝ'ist'o halt'is kaj iom kun'parol'ad'is kun Poole.

—Oni hodiaŭ al'port'is leter'o'n, li dir'is. Kia'n aspekt'o'n hav'is la port'int'o?

Sed Poole est'is cert'eg'a, ke neni'o ven'is krom poŝt'e, kaj eĉ tiel nur cirkuler'o'j. Ĉi tiu nov'aĵ'o for'send'is la vizit'int'o'n kun re'nov'ig'it'a'j tim'o'j. Evident'e la leter'o al'ven'is per la laboratori'a pord'o. Ebl'e ja ĝi est'is skrib'it'a en la kabinet'o, kaj se tiel est'as, ĝi dev'as est'i juĝ'at'a ali'e kaj traktat'a kun tiom pli da si'n'gard'em'o. La ĵurnal'vend'ist'o'j, dum li ir'is, si'n'raŭk'ig'e kri'eg'is laŭ'long'e la trotuar'o'j:

—Special'a el'don'o! Terur'a mort'ig'o de Parlament'an'o!

Tio est'is la funebr'a parol'ad'o jam de unu amik'o kaj klient'o. Kaj li ne pov'is ne tim'i, ke la bon'fam'o de ankoraŭ ali'a amik'o est'os tir'at'a mal'supr'e'n en la turn'iĝ'ad'o de l’ skandal'o. La decid'o, kiu'n li dev'os far'i est'is almenaŭ iom delikat'a; kaj mem'fid'a kvankam li est'is laŭ kutim'o, li komenc'is dorlot'i dezir'o'n, hav'i ies konsil'o'n.

Baldaŭ post'e, li sid'is ĉe unu flank'o de si'a propr'a kamen'o, kun S-ro Guest[21], si'a ĉef'komiz'o, ĉe la ali'a, kaj mez'e inter ili, je delikat'e kalkul'it'a distanc'o de la fajr'o, star'is botel'o da ia special'a mal'nov'a vin'o, kiu de long'e kuŝ'ad'is ne'sun'um'at'a en la fundament'o'j de li'a dom'o. La nebul'o ankoraŭ dorm'is pend'flug'e super la dron'int'a urb'o, kie la lamp'o'j lum'et'is kiel karbunkol'o'j, kaj tra la obtuz'ig'ant'a kaŝ'ant'a amas'o de tiu'j fal'int'a'j nub'o'j la procesi'o de la viv'o de l’ urb'o ankoraŭ en'rul'iĝ'ad'is tra la grand'a'j arteri'o'j kun son'eg'o kvazaŭ de potenc'a vent'o. Sed la ĉambr'o est'is gaj'a en la lum'o de l’ fajr'o. En la botel'o la acid'o'j est'is jam de long'e solv'iĝ'int'a'j; kun la daŭr'ad'o de l’ temp'o la imperi'a tinktur'o dolĉ'iĝ'is tiel sam'e, kiel la kolor'o en kolor'it'a'j fenestr'o'j al'pren'as nuanc'o'j'n pli riĉ'a'j'n; kaj la ard'ec'o de varm'eg'a'j aŭtun'a'j post'tag'mez'o'j sur mont'et'flank'a'j vin'ber'ej'o'j est'is pret'a liber'iĝ'i kaj distr'i la nebul'o'j'n de Londono. Ne'sent'ebl'e la leĝ'ist'o fand'iĝ'is. Al neni'u li kaŝ'is mal'pli da sekret'o'j, ol al S-ro Guest. Li ja ne est'is ĉiam cert'a, ke li kaŝ'is tiom, kiom li intenc'is. Guest oft'e ir'is al la doktor'a dom'o pri afer'o'j. Li kon'is Poole, li pov'is apenaŭ ne rimark'i la intim'ec'o'n de S-ro Hyde en tiu dom'o; li pov'us far'i konklud'o'j'n. Ĉu do ne est'us konsil'ind'e, ke li vid'u leter'o'n, kiu tiu'n mister'o'n klar'ig'as? Kaj antaŭ ĉio, ĉar Guest, est'ant'e fervor'a stud'ant'o kaj kritik'ant'o de skrib'manier'o'j, konsider'us la konfid'o'n natur'a kaj komplez'a? Guest pli'e est'is konsil'em'ul'o; li apenaŭ leg'us tia'n strang'a'n dokument'o'n, ne el'dir'ant'e rimark'o'n, kaj laŭ tiu rimark'o S-ro Utterson pov'os direkt'i si'a'n est'ont'a'n ag'ad'o'n.

—Est'as mal'ĝoj'a afer'o pri Sir Danvers, li dir'is.

—Ja efektiv'e ĝi est'as, sinjor'o. Ĝi el'vok'is grand'a'n publik'a'n sent'o'n, respond'is Guest.—Kompren'ebl'e la krim'ul'o est'is frenez'a.

—Mi mult'e dezir'us aŭd'i vi'a'n opini'o'n pri tio, respond'is Utterson. Mi hav'as ĉi tie dokument'o'n de li skrib'it'a'n; est'as tut'e inter ni, ĉar mi apenaŭ sci'as, kio'n far'i pri ĝi: eĉ plej bon'aspekt'e la afer'o est'as mal'bel'a. Sed jen, tut'e laŭ vi'a special'a interes'o: aŭtograf'o de mort'ig'int'o.

La okul'o'j de Guest pli'bril'is, kaj li tuj komenc'is esplor'i ĝi'n pasi'e.

—Ne, sinjor'o, li dir'is, ne frenez'a; sed est'as strang'a skrib'manier'o.

—Kaj laŭ ĉiu'j dir'o'j ankaŭ tre strang'a skrib'int'o, al'don'is la leĝ'ist'o.

Ĝust'e en tiu moment'o la serv'ist'o en'ir'is kun leter'et'o.

—Ĉu tiu est'as de D-ro Jekyll, sinjor'o? demand'is la komiz'o. Mi pens'is, ke mi re'kon'as la skrib'o'n. Ĉu est'as io privat'a, S-ro Utterson?

—Nur invit'o al vesper'manĝ'o. Kial? Ĉu vi dezir'as ĝi'n rigard'i?

—Moment'o'n. Mi dank'as vi'n, sinjor'o, kaj la komiz'o met'is la du foli'o'j'n flank'o'n ĉe flank'o kaj zorg'e kompar'is ili'a'n en'hav'o'n.

—Dank'o'n, sinjor'o, li fin'e dir'is, re'don'ant'e ambaŭ, est'as tre interes'a aŭtograf'o.

Okaz'is long'a paŭz'o, dum kiu S-ro Utterson batal'is kontraŭ si mem.

—Kial vi kompar'is ili'n, Guest ? li subit'e demand'is.

—Nu, sinjor'o, respond'is la komiz'o, est'as iom rimark'ind'a simil'ec'o; la du skrib'manier'o'j est'as laŭ mult'a'j punkt'o'j ident'a'j, nur mal'simil'e klin'it'a'j.

—Iom strang'e, dir'is Utterson.

—Ja est'as, kiel vi dir'as, iom strang'e, respond'is Guest.

—Bon'e est'us, ne parol'i pri tiu ĉi leter'o, vi kompren'as, dir'is la mastr'o.

—Jes, sinjor'o, dir'is la komiz'o, mi kompren'as.

Sed S-ro Utterson, tuj kiam li est'is sol'a tiu'n nokt'o'n, en'ŝlos'is la leter'o'n en si'a fort'a kofr'o, kaj tie ĝi ripoz'ad'is de tiam antaŭ'e'n.

—Kio! li pens'is, Harry Jekyll fals'i por mort'ig'int'o!

Kaj li'a sang'o mal'varm'iĝ'is en li'a'j vejn'o'j.

La rimark'ind'a okaz'o pri Doktor'o Lanyon

La temp'o pas'ad'is; mil'o'j da funt'o'j sterling'a'j est'is propon'it'a'j kiel rekompenc'o, ĉar la mort'o de Sir Danvers ofend'is kiel publik'a mal'feliĉ'o, sed S-ro Hyde est'is mal'aper'int'a el la sci'ad'o de la polic'o kvazaŭ li neniam ekzist'is. Oni ja el'fos'is mult'o'n pri li'a est'int'a viv'ad'o, kaj ĉio est'is mal'bon'fam'a; rakont'o'j el'salt'is pri li'a kruel'ec'o tiom sen'kompat'em'a kiom per'fort'a; pri li'a mal'nobl'a viv'ad'o, pri li'a'j strang'a'j kun'ul'o'j, pri la mal'am'o, kiu ŝajn'is ĉirkaŭ'i li'a'n karier'o'n; sed pri li'a nun'temp'a kaŝ'ej'o, ne eĉ murmur'et'o. De l’ temp'o, kiam li for'las'is la dom'o'n en Soho, la maten'o'n de la mort'ig'o, li simpl'e mal'aper'is; kaj iom post iom, kun la pas'ad'o de la temp'o, S-ro Utterson komenc'is perd'i la unu'a'n varm'eg'ec'o'n de si'a tim'o kaj pli kviet'iĝ'i en si mem. La mort'o de Sir Danvers est'is li'a'opini'e pli ol kompens'it'a per la mal'aper'o de S-ro Hyde. Jam kiam tiu mal'bon'a influ'o est'is for'ig'it'a, nov'a viv'o komenc'iĝ'is por Doktor'o Jekyll. Li el'ven'is el si'a sol'ec'o, re'nov'ig'is rilat'o'j'n kun si'a'j amik'o'j, far'iĝ'is de'nov'e ili'a familiar'a gast'o kaj regal'ant'o; kaj, kvankam li est'is ĉiam kon'it'a kiel bon'far'ant'o, li nun est'is ne mal'pli fam'a pro si'a pi'ec'o. Li est'is tre okup'at'a, li est'is mult'e en la liber'a aer'o, li far'is la bon'o'n; li'a vizaĝ'o ŝajn'is mal'ferm'iĝ'i kaj pli'hel'iĝ'i, kvazaŭ pro intern'a konsci'o de serv'o'farad'o; kaj dum pli ol du monat'o'j la doktor'o viv'is en pac'o.

La 8-an de januar'o, Utterson est'is manĝ'int'a ĉe la doktor'o kun mal'grand'a invit'it'ar'o; Lanyon ĉe'est'is; kaj la vizaĝ'o de la mastr'o rigard'is de unu al la ali'a kiel en la pas'int'a'j tag'o'j, kiam la tri'o est'is ne'dis'ig'ebl'a'j amik'o'j.

La 12-an, kaj re'e la 14-an, la pord'o rest'is ferm'it'a kontraŭ la leĝ'ist'o.

—La doktor'o ne pov'as for'las'i la dom'o'n, Poole dir'is, kaj li akcept'as neniu'n.

La 15-an, li re'e prov'is kaj re'e est'is rifuz'it'a; kaj, kutim'int'e dum la last'a'j du monat'o'j vid'i si'a'n amik'o'n jam preskaŭ ĉiu'tag'e, li trov'is ĉi tiu'n re'ven'o'n al la sol'ec'o iom pez'a sur si'a anim'o. La kvin'a'n nokt'o'n, li invit'is Guest vesper'manĝ'i kun li, kaj, la ses'a'n, li ir'is al D-ro Lanyon.

Tie almenaŭ oni ne rifuz'is en'las'i li'n; sed en'ir'ant'e, li est'is terur'it'a pro la ŝanĝ'o okaz'int'a en la mien'o de la doktor'o. Mort'ordon'o est'is leg'ebl'e skrib'it'a sur li'a vizaĝ'o. La iam'a roz'kolor'a vizaĝ'o est'is pal'iĝ'int'a; la karn'o konsum'iĝ'is; li est'is vid'ebl'e pli sen'har'a kaj pli mal'jun'a; kaj, tamen, ne est'is tiom tiu'j sign'o'j de rapid'eg'a fizik'a dis'fal'o, kiu'j al'tir'is la observ'ad'o'n de la leĝ'ist'o, kiom rigard'o el la okul'o kaj ec'o de manier'o, kiu'j ŝajn'is atest'i pri ia profund'e kuŝ'ant'a terur'o de la ment'o. Ne ver'ŝajn'e est'is, ke la doktor'o tim'as la mort'o'n; kaj tio'n tamen Utterson est'is tent'at'a suspekt'i.

—Jes, li pens'is, li est'as kurac'ist'o, li sen'dub'e kon'as si'a'n propr'a'n stat'o'n, kaj sci'as, ke li'a'j tag'o'j est'as kalkul'it'a'j; kaj la sci'o est'as pli, ol li pov'as toler'i.

Kaj tamen, kiam Utterson parol'is pri li'a mal'san'a aspekt'o, est'is kun ŝajn'o de grand'a firm'ec'o, ke Lanyon deklar'is si'n kondamn'it'a al la mort'o.

—Mi'n traf'is grand'a ŝok'o, li dir'is, kaj mi neniam re'san'iĝ'os. Est'as afer'o nur de semajn'o'j. Nu, la viv'ad'o est'is agrabl'a; mi ŝat'is ĝi'n, jes, sinjor'o, mi kutim'is ĝi'n ŝat'i. Mi foj'e pens'as, ke se ni sci'us ĉio'n, ni pli ĝoj'us for'ir'i.

Jekyll est'as ankaŭ mal'san'a, dir'is Utterson, ĉu vi vid'is li'n?

Sed la vizaĝ'o de Lanyon ŝanĝ'iĝ'is, kaj li lev'is trem'ant'a'n man'o'n.

—Mi vol'as nek vid'i nek aŭd'i plu pri D-ro Jekyll, li dir'is per laŭt'a ŝancel'at'a voĉ'o. Kun tiu person'o mi ne rilat'os plu, kaj mi pet'as, ke vi evit'u ĉi'a'n alud'o'n al iu, kiu'n mi konsider'as mort'int'a.

—Tut, tut! dir'is S-ro Utterson. Kaj tiam, post long'a paŭz'o:

—Ĉu mi ne pov'as far'i i'o'n? li demand'is, ni est'as tri tre mal'nov'a'j amik'o'j, Lanyon; ni ne viv'ad'os sufiĉ'e long'e, por far'i ali'a'j'n.

—Neni'o est'as far'ebl'a, respond'is Lanyon, demand'u al li mem.

—Li ne vol'as akcept'i mi'n, dir'is la leĝ'ist'o.

—Tio mi'n ne surpriz'as, est'is la respond'o. Iam, Utterson, kiam mi est'os mort'int'a, vi ebl'e sci'iĝ'os pri la prav'ec'o kaj mal'prav'ec'o de ĉi tiu afer'o. Mi ne pov'as dir'i. Kaj dum'e, se vi pov'as sid'ad'i kun mi kaj parol'ad'i pri ali'a'j afer'o'j, pro Di'o rest'u kaj tiel far'u; sed, se vi ne pov'as evit'i tiu'n mal'ben'it'a'n tem'o'n, je la nom'o de Di'o for'ir'u, ĉar tio'n mi ne pov'as el'port'i.

Al'ven'int'e hejm'e'n, Utterson tuj sid'iĝ'is kaj skrib'is al Jekyll, plend'ant'e pri si'a eks'ig'o de li'a dom'o, kaj demand'ant'e la kaŭz'o'n de ĉi tiu mal'feliĉ'a dis'iĝ'o rilat'e Lanyon; kaj la morgaŭ'a tag'o al'port'is al li long'a'n respond'o'n, jen tre kor'tuŝ'ant'e verk'it'a'n, jen kun senc'o mal'lum'e mister'a. La mal'pac'o kun Lanyon est'is ne'kurac'ebl'a.

—Mi ne kulp'ig'as mi'a'n mal'nov'a'n amik'o'n, Jekyll skrib'is, sed mi part'o'pren'as li'a'n opini'o'n, ke ni dev'as neniam re'vid'i unu la ali'a'n. Mi intenc'as de nun viv'ad'i en ekstrem'a sol'ec'o; vi dev'os ne est'i surpriz'at'a, nek dub'i pri mi'a amik'ec'o, se mi'a pord'o est'os oft'e fermat'a eĉ kontraŭ vi'n. Vi dev'os toler'i, ke mi ir'ad'u laŭ mi'a propr'a mal'lum'a voj'o. Mi fal'ig'is sur mi'n pun'o'n kaj danĝer'o'n, kiu'j'n mi ne pov'as nom'i. Se mi est'as la ĉef'a el pek'int'o'j, mi est'as ankaŭ la ĉef'a el sufer'ant'o'j. Mi ne pov'is pens'i, ke tiu ĉi ter'o hav'as lok'o'n por sufer'o'j kaj terur'o'j tiel anim'ŝancel'ant'a'j; kaj por mal'pez'ig'i tiu'n ĉi fatal'o'n, vi pov'as far'i nur ĉi tio'n: respekt'i mi'a'n silent'ad'o'n.

Utterson mir'eg'is; la mal'bon'a influ'o de Hyde est'is for'tir'it'a, la doktor'o jam re'ven'is al si'a'j kutim'a'j task'o'j kaj amik'o'j; antaŭ unu semajn'o, la est'ont'ec'o est'is rid'et'ant'a kun ĉia promes'o pri gaj'a kaj estim'at'a mal'jun'ec'o; kaj, jen, subit'e, amik'ec'o kaj pac'o de anim'o, kaj la tut'a voj'ir'o de li'a viv'o ruin'iĝ'is. Tiel grand'a kaj ne'antaŭ'pens'it'a ŝanĝ'o montr'is al frenez'ec'o; sed laŭ la ten'iĝ'o kaj parol'o'j de Lanyon, dev'as ekzist'i por ĝi kaŭz'o pli profund'a.

Semajn'o'n post tio D-ro Lanyon en'lit'iĝ'is, kaj antaŭ ol pas'is dek'kvar tag'o'j li mort'is. La nokt'o'n post la en'ter'ig'o, ĉe kiu li est'is dolor'e kor'tuŝ'it'a, Utterson ŝlos'is la pord'o'n de si'a privat'a ofic'ej'o, kaj sid'ant'e tie en la lum'o de mal'gaj'a kandel'o li el'tir'is kaj met'is antaŭ si'n kovert'o'n adres'it'a'n per la man'o kaj sigel'it'a'n per la sigel'il'o de si'a mort'int'a amik'o. «Privat'a: por la man'o'j de J. G. Utterson Sol'a, kaj en la okaz'o de li'a antaŭ'mort'o, detru'ot'a ne'leg'it'e», tiel ĝi est'is emfaz'e sur'skrib'it'a; kaj la leĝ'ist'o tim'eg'is rigard'i la en'hav'o'n.

—Mi hodiaŭ en'ter'ig'is jam unu amik'o'n, li pens'is, kio'n far'i, se ĉi tio kost'os al mi ali'a'n?

Kaj post'e li kondamn'is la tim'o'n kiel ne'lojal'ec'o'n, kaj romp'is la sigel'o'n. Intern'e trov'iĝ'is ali'a en'met'aĵ'o, ankaŭ sigel'it'a, kaj sign'it'a sur la kovert'o jen'e: «Mal'ferm'ot'a nur post la mort'o aŭ mal'aper'o de Doktor'o Henry JekyllUtterson ne pov'is fid'i si'a'j'n okul'o'j'n. Jes, la vort'o est'is ja mal'aper'o; kaj tie ĉi de'nov'e, kiel en la frenez'a testament'o, kiu'n li antaŭ long'e re'don'is al ĝi'a aŭtor'o, jen de'nov'e est'is kun'lig'it'a'j la ide'o de mal'aper'o kaj la nom'o de Harry Jekyll. Sed en la testament'o, tiu ide'o nask'iĝ'is el la fi'sugesti'o de la vir'o Hyde; ĝi est'is met'it'a tie'n laŭ cel'o nur tro evident'a kaj terur'a. Sed skrib'it'a de la man'o de Lanyon, kio'n ĝi pov'as signif'i? Kresk'is en la administr'ant'o grand'a sci'vol'o, mal'atent'i la mal'permes'o'n kaj tuj esplor'i ĝis la fund'o tiu'j'n mister'o'j'n; sed la profesi'a honor'o kaj fidel'ec'o al li'a mort'int'a amik'o est'is sever'a'j dev'o'j; kaj la pak'o kuŝ'is en la plej intern'a angul'o de li'a privat'a fort'a kofr'o.

Tamen, for'ŝov'i la sci'vol'ec'o'n ne est'as ĝi'n venk'i, kaj oni pov'as dub'i, ĉu de tiu tag'o antaŭ'e'n Utterson dezir'is la kun'est'ad'o'n de si'a amik'o kun tiom da fervor'o. Li pens'is pri li bon'kor'e, sed li'a'j pens'o'j est'is mal'trankvil'a'j kaj plen'a'j de tim'o. Li ja ir'is vizit'i li'a'n dom'o'n; sed ebl'e est'is por li mal'embaras'o, ke oni mal'permes'is al li la en'ir'o'n; ebl'e, en si'a kor'o, li prefer'is parol'i kun Poole sur la sojl'o, ĉirkaŭ'at'e de la aer'o kaj la son'o'j de l’ mal'ferm'it'a urb'o, ol est'i tra'las'it'a en tiu'n dom'o'n de propr'a'vol'a sklav'ec'o por sid'ad'i kaj parol'i kun ĝi'a ne'penetr'ebl'a en'ferm'it'a ermit'o. Poole ja hav'is neniu'n agrabl'a'n nov'aĵ'o'n por komunik'i. La doktor'o, ŝajn'is, nun pli ol iam en'ferm'is si'n en la kabinet'o super la laboratori'o, kie li eĉ kelk'a'foj'e dorm'is; li est'is mal'gaj'a, far'iĝ'is tre silent'a; li ne leg'is; ŝajn'is, kvazaŭ io absorb'as li'a'n ment'o'n. Utterson tiel kutim'iĝ'is la ĉiam'a'n sam'ec'o'n de tiu'j raport'o'j, ke li iom post iom mal'oft'ig'is si'a'j'n vizit'o'j'n.

La okaz'o ĉe la fenestr'o

Okaz'is unu dimanĉ'o'n, kiam S-ro Utterson promen'ad'is kiel kutim'e kun S-ro Enfield, ke ili'a voj'o konduk'is de'nov'e tra la flank'strat'o; kaj ke ambaŭ, ven'int'e ĝis la pord'o, halt'is por ĝi'n rigard'i.

—Nu, dir'is Enfield, almenaŭ tiu afer'o est'as fin'it'a. Ni neniam vid'os plu S-ro'n Hyde.

—Mi esper'as ke ne, dir'is Utterson, ĉu mi iam dir'is al vi, ke mi foj'e vid'is li'n kaj part'o'pren'is vi'a'n sent'o'n de antipati'o?

—Est'is ne'ebl'e far'i unu, ne far'ant'e la ali'a'n, respond'is Enfield, kaj, rilat'e al tio, kia mal'saĝ'ul'o vi sen'dub'e juĝ'is mi'n, ĉar mi ne sci'is, ke tiu ĉi est'is post'a en'ir'ej'o al la dom'o de D-ro Jekyll! Vi est'is part'e kulp'a, ke mi el'trov'is tio'n eĉ tiam, kiam mi ja ĝi'n far'is.

—Vi do el'trov'is, ĉu? dir'is Utterson, sed se tiel est'as, ni pov'as en'ir'i en la kort'o'n kaj rigard'i la fenestr'o'j'n. Ver'dir'e, mi est'as mal'trankvil'a pri la kompat'ind'a Jekyll; kaj mi sent'as, kvazaŭ la ĉe'est'o de amik'o, eĉ ekster'e, pov'us far'i al li bon'o'n.

La kort'o est'is tre mal'varm'et'a kaj iom'et'e mal'sek'a, kaj plen'a de antaŭ'temp'a krepusk'o, kvankam la ĉiel'o mem, alt'a supr'e, est'is ankoraŭ hel'a de la sun'sub'ir'a lum'o. La mez'a fenestr'o el la tri est'is du'on'e mal'ferm'it'a; kaj, sid'ant'a'n tut'e proksim'e de ĝi, ĝu'ant'a'n la aer'o'n kun sen'lim'a mal'gaj'ec'o de mien'o, kvazaŭ iu sen'konsol'a mal'liber'ul'o, Utterson vid'is D-ro'n Jekyll.

—Kio! Jekyll! li ek'kri'is, mi esper'as, ke vi pli bon'e fart'as.

—Mi est'as en tre mal'bon'a stat'o, Utterson, respond'is la doktor'o sen'esper'e; tre mal'bon'a. Tio ne daŭr'os long'e, dank'o'n al Di'o.

—Vi rest'as tro mult'e en la dom'o, dir'is la leĝ'ist'o. Vi dev'us est'i ekster'e, vip'ant'e la sang'ir'ad'o'n, kiel S-ro Enfield kaj mi. Ĉi tiu est'as mi'a kuz'o—S-ro EnfieldD-ro Jekyll. Ven'u do; pren'u vi'a'n ĉapel'o'n kaj far'u kun ni vigl'a'n promen'ad'o'n.

—Vi est'as tre bon'a, ek'ĝem'is la ali'a, mi tre ŝat'us tio'n; sed ne, ne, ne, est'as tut'e ne'ebl'e; mi ne kuraĝ'as. Sed ver'e, Utterson, mi tre ĝoj'as vi'n vid'i; est'as ja grand'a plezur'o. Mi vol'us pet'i, ke vi kaj S-ro Enfield supr'e'n'ven'u, sed la lok'o ja ne est'as en dec'a stat'o.

—Nu, do, dir'is la leĝ'ist'o bon'kor'e, ni ne pov'os pli bon'e far'i, ol rest'i tie ĉi kaj parol'i kun vi de kie ni est'as.

—Tiu'n propon'o'n mi ĵus est'is risk'ont'a, respond'is la doktor'o kun rid'et'o. Sed apenaŭ la parol'o el'ir'is el li'a buŝ'o, la rid'et'o est'is for'frap'it'a el li'a vizaĝ'o kaj sekv'it'a de esprim'o tiel profund'eg'e terur'a kaj mal'esper'a, ke ĝi glaci'ig'is la sang'o'n mem al la du sinjor'o'j mal'supr'e. Ili ĝi'n vid'is nur dum moment'o, ĉar la fenestr'o est'is rapid'eg'e mal'supr'e'n'tir'it'a; sed la ek'vid'o sufiĉ'is, kaj ili si'n turn'is kaj for'las'is la kort'o'n sen vort'o. Silent'e, ankaŭ, ili tra'ir'is la flank'strat'o'n, kaj nur ven'int'e en apud'a'n strat'o'n, turn'is S-ro Utterson por rigard'i si'a'n kun'ul'o'n. Ili est'is ambaŭ pal'a'j, kaj est'is respond'o de terur'eg'o en ili'a'j okul'o'j.

—Di'o ni'n pardon'u! Di'o ni'n pardon'u! dir'is S-ro Utterson.

Sed S-ro Enfield nur serioz'eg'e sku'is la kap'o'n, kaj de'nov'e antaŭ'e'n ir'is silent'e.

La last'a nokt'o

S-ro Utterson sid'is apud la fajr'o unu vesper'o'n post la vesper'manĝ'o, kiam li est'is mir'ig'it'a ricev'i vizit'o'n de Poole.

—Di'o mi'n ben'u, Poole, kio konduk'as vi'n ĉi tie'n? li ek'kri'is, kaj post'e, rigard'int'e li'n du'a'n foj'o'n, kio est'as? li al'don'is, ĉu la doktor'o est'as mal'san'a?

S-ro Utterson, dir'is la vir'o, io mal'bon'a okaz'as.

—Sid'iĝ'u, kaj jen glas'o da vin'o por vi, dir'is la leĝ'ist'o. Nun, ne rapid'u, kaj dir'u al mi klar'e tio'n, kio'n vi dezir'as.

—Vi kon'as la kutim'o'j'n de la doktor'o, sinjor'o, respond'is Poole, kaj vi sci'as, kiel li si'n en'ferm'ad'as. Nu, li est'as re'e en'ferm'it'a en si'a kabinet'o; kaj la afer'o al mi ne plaĉ'as, sinjor'o,—mi mort'u, se ĝi al mi plaĉ'as! Sinjor'o Utterson, mi i'o'n tim'as!

—Nu, mi'a brav'a, dir'is la leĝ'ist'o, klar'ig'u plen'e. Kio'n ja vi tim'as?

—De preskaŭ unu semajn'o mi i'o'n tim'as, respond'is Poole, obstin'e mal'atent'ant'e la demand'o'n, kaj mi ne pov'as el'port'i tio'n plu.

Li'a mien'o plen'e konfirm'is li'a'j'n parol'o'j'n; li'a manier'o est'is ŝanĝ'it'a; kaj krom en la moment'o kiam li anonc'is si'a'n terur'o'n, li ne eĉ unu'foj'e rigard'is la leĝ'ist'o'n rekt'e en la vizaĝ'o'n. Eĉ nun li ankoraŭ sid'is kun la glas'o da vin'o ne'gust'um'it'a sur si'a genu'o, la okul'o'j direkt'it'a'j al angul'o de la plank'o.

—Mi ne pov'as el'port'i tio'n plu, li re'dir'is.

—Nu, dir'is la leĝ'ist'o, mi vid'as, ke vi ja hav'as iu'n bon'a'n motiv'o'n, Poole; mi kompren'as, ke okaz'as io grav'e mal'trankvil'ig'a. Pen'u dir'i al mi, kio est'as.

—Mi pens'as, ke efektiv'iĝ'is ia krim'aĵ'o, dir'is Poole raŭk'e.

—Krim'aĵ'o! ek'kri'is la leĝ'ist'o, mult'e tim'ig'it'a kaj sekv'e iom koler'em'a. Kia krim'o? Kio'n li ja vol'as dir'i?

—Mi ne kuraĝ'as dir'i, sinjor'o, est'is la respond'o; sed, ĉu vi ven'os kun mi, vid'i por vi mem?

La sol'a respond'o de S-ro Utterson est'is lev'iĝ'i kaj pren'i si'a'n ĉapel'o'n kaj super'vest'o'n; sed li rimark'is kun mir'o la alt'a'n grad'o'n de la kontent'ig'o, kiu esprim'iĝ'is sur la vizaĝ'o de la serv'ist'o, kaj konstat'is ebl'e kun ne mal'pli da mir'o, ke la vin'o est'as ankoraŭ ne gust'um'it'a, kiam tiu ĝi'n re'met'as sur la tabl'o'n por sekv'i li'n.

La plac'o, kiam ili tie'n al'ven'is, est'is plen'a de vent'o kaj polv'o. Poole, kiu la tut'a'n voj'o'n est'is marŝ'int'a unu aŭ du paŝ'o'j'n antaŭ'e, nun halt'is mez'e de la trotuar'o, kaj, malgraŭ la mal'varm'eg'a veter'o, de'pren'is si'a'n ĉapel'o'n kaj sek'ig'is la frunt'o'n per ruĝ'a naz'tuk'o. Sed malgraŭ la rapid'ec'o de li'a ven'o, tiu ne est'is la ros'o de la ekzerc'ad'o, kiu'n li for'viŝ'is, sed la mal'sek'et'aĵ'o de ia sufok'ant'a angor'o; ĉar li'a voĉ'o, kiam li parol'is, est'is mal'dolĉ'a kaj romp'it'a, kaj pal'a li'a vizaĝ'o.

—Nu, sinjor'o, li dir'is, jen ni al'ven'is, kaj Di'o permes'u, ke neni'o mal'bon'a okaz'is.

—Am'e'n, Poole, dir'is la leĝ'ist'o.

Ĉe tio la serv'ist'o frap'is laŭ tre diskret'a manier'o; la pord'o est'is mal'ferm'it'a sed ankoraŭ de'ten'at'a per la ĉen'o, kaj voĉ'o de intern'e demand'is:

—Ĉu est'as vi, Poole ?

—Ĉio en ord'o, dir'is Poole, tra'las'u ni'n.

La vestibl'o, kiam ili en'ven'is, est'is hel'e lum'ig'it'a; la fajr'o est'is alt'e amas'ig'it'a, kaj ĉirkaŭ la fajr'ej'o la tut'a serv'ist'ar'o, vir'o'j kaj vir'in'o'j, star'is kun'prem'it'e kiel ŝaf'ar'o. Vid'int'e S-ro'n Utterson, la ĉambr'ist'in'o histeri'e ek'plor'et'is, kaj la kuir'ist'in'o, ek'kri'ant'e: Dank’ al Di'o! est'as S-ro Utterson! antaŭ'e'n'kur'is kvazaŭ ŝi dezir'us li'n en'brak'ig'i.

—Kio! Kio! Ĉu vi ĉiu'j est'as ĉi tie? dir'is la leĝ'ist'o mal'kontent'e. Tre ne'regul'e, tre mal'dec'e, vi'a mastr'o est'us tre mal'kontent'a.

—Ili ĉiu'j tim'as, dir'is Poole.

Absolut'a silent'o sekv'is; neni'u protest'is; nur la ĉambr'ist'in'o alt'ig'is la voĉ'o'n kaj nun laŭt'e plor'is.

—Ferm'u la buŝ'o'n! Poole dir'is al ŝi, kun sovaĝ'ec'o de manier'o, kiu atest'is pri li'a'j propr'a'j mal'agord'it'a'j nerv'o'j, kaj, efektiv'e, kiam la knab'in'o tiel subit'e alt'ig'is la not'o'n de si'a lament'ad'o, ili ĉiu'j ek'salt'is kaj turn'is si'n al la intern'a pord'o kun vizaĝ'o'j de terur'o'plen'a atend'o.

—Kaj nun, dir'is la ĉef'serv'ist'o, turn'ant'e si'n al la tranĉ'il'pur'ig'ist'o, don'u al mi kandel'o'n, kaj ni tuj plen'um'os la afer'o'n.

Kaj tiam, li pet'is al S-ro Utterson li'n sekv'i, kaj el'konduk'is li'n al la post'a ĝarden'o.

—Nun, sinjor'o, li dir'is, vi ven'u kiel ebl'e plej sen'bru'e. Mi dezir'as, ke vi aŭd'u, sed ke vi ne aŭd'iĝ'u. Kaj vid'u, sinjor'o, se okaz'e li pet'us al vi en'ir'i, ne far'u.

La nerv'o'j de S-ro Utterson, ĉe tiu ne'atend'it'a fin'iĝ'o, far'is ek'salt'o'n, kiu preskaŭ renvers'is li'n, sed li re'pren'is si'a'n kuraĝ'o'n kaj sekv'is la serv'ist'o'n en la laboratori'ej'o'n kaj tra la ĥirurgi'a'n teatr'o'n, kun ĝi'a mal'ord'aĵ'o de uj'o'j kaj botel'o'j, ĝis la mal'supr'o de la ŝtup'ar'o. Ĉi tie Poole signal'is al li, ke li star'u flank'e kaj aŭskult'u, dum li mem, de'met'ant'e la kandel'o'n kaj far'ant'e grand'a'n kaj evident'a'n al'vok'o'n al si'a decid'em'o, supr'e'n'ir'is la ŝtup'ar'o'n kaj frap'is per iom'e ŝancel'a man'o sur la ruĝ'a'n bajeton de la kabinet'a pord'o.

—Jen S-ro Utterson, sinjor'o, kiu dezir'as vi'n vid'i, li kri'is, kaj, eĉ dum li ankoraŭ far'is tio'n, li de'nov'e agit'at'e signal'is al la leĝ'ist'o, ke li aŭskult'u.

Voĉ'o el intern'e respond'is:

—Dir'u al li, ke mi ne pov'as akcept'i kiu'n ajn, ĝi dir'is plend'e.

—Dank'o'n, Sinjor'o, dir'is Poole, kun not'o kvazaŭ triumf'a en si'a voĉ'o, kaj, re'lev'ant'e la kandel'o'n, li konduk'is S-ro'n Utterson mal'antaŭ'e'n trans la kort'o'n kaj en la grand'a'n kuir'ej'o'n, en kiu la fajr'o est'is esting'iĝ'int'a kaj la blat'o'j salt'ad'is sur la plank'o.

—Sinjor'o, li dir'is, rigard'ant'e en la okul'o'j'n de S-ro Utterson, ĉu tiu est'is la voĉ'o de mi'a mastr'o?

—Ĝi ŝajn'is mult'e ŝanĝ'it'a, respond'is la leĝ'ist'o tre pal'a, sed re'don'ant'e rigard'o'n kontraŭ rigard'o'n.

—Ŝanĝ'it'a! Nu, mi pens'us ke jes! dir'is la serv'ist'o. Ĉu mi est'as du'dek jar'o'j'n en la dom'o de tiu ĉi hom'o, nur por tromp'iĝ'i pri li'a voĉ'o? Ne, sinjor'o, la mastr'o'n oni i'e'n for'ig'is; li est'is for'ig'it'a antaŭ ok tag'o'j, tiam, kiam ni aŭd'is li'n al'vok'ant'a'n al la nom'o de Di'o, kaj kio est'as tie intern'e anstataŭ li, kaj kial ĝi rest'as tie, est'as io, kio vok'as al la ĉiel'o, S-ro Utterson!

—Tiu ĉi est'as tre strang'a rakont'o, Poole; tiu ĉi est'as iom'e fantazi'a rakont'o, mi'a bon'ul'o, dir'is S-ro Utterson, mord'ant'e si'a'n fingr'o'n. Supoz'it'e ke ĉio est'as kiel vi opini'as, supoz'it'e ke Doktor'o Jekyll est'is… nu, mort'ig'it'a, kio pov'us decid'ig'i la mort'ig'int'o'n rest'ad'i ĉi tie? Sen'senc'e est'as. Tio ne rekomend'as si'n al la prudent'o.

—Nu, S-ro Utterson, vi est'as vir'o tre mal'facil'e konvink'ebl'a, sed mi ja vi'n fin'e kred'ig'os, dir'is Poole. Dum tiu ĉi last'a semajn'o, li, aŭ ĝi, aŭ tio, kio ajn loĝ'as en tiu kabinet'o, postul'ad'is nokt'e kaj tag'e iu'spec'a'n medikament'o'n, kaj ne pov'as ricev'i ĝi'n laŭ si'a dezir'o. Est'is iu'foj'e li'a kutim'o (tio est'as, la kutim'o de la mastr'o), skrib'i si'a'j'n ordon'o'j'n sur paper'foli'o'n kaj ĵet'i ĝi'n sur la ŝtup'ar'o'n. Ni hav'is neni'o'n ali'a'n dum tiu ĉi semajn'o, neni'o'n krom paper'o'j kaj ferm'it'a pord'o, kaj la manĝ'aĵ'o'j mem dev'is est'i las'it'a'j tie por est'i kontraband'e en'kapt'at'a'j kiam neni'u rigard'is. Nu, sinjor'o, ĉiu'tag'e, ja du-tri'foj'e en la sam'a tag'o, est'is ordon'o'j kaj plend'o'j, kaj mi est'is send'it'a dis'kur'i al ĉiu'j po'grand'a'j apotek'ist'o'j en la urb'o. Ĉiu'foj'e kiam mi re'port'is la substanc'o'n, est'is ali'a paper'o dir'ant'e al mi, ke mi re'don'u ĝi'n, ĉar ĝi ne est'as pur'a, kaj post'e ven'is ali'a mend'o al ali'a firm'o. Tiu ĉi drog'o est'as tre'eg'e bezon'at'a—kiu ajn est'as la motiv'o.

—Ĉu vi hav'as iu'n el tiu'j paper'o'j? demand'is S-ro Utterson.

Poole serĉ'is en si'a poŝ'o, kaj el'tir'is ĉif'it'a'n leter'et'o'n, kiu'n la leĝ'ist'o, si'n klin'ant'e pli'proksim'e'n al la kandel'o, zorg'e esplor'is. Ĝi'a en'hav'o est'is jen'a: «Doktor'o Jekyll prezent'as si'a'j'n kompliment'o'j'n al Sinjor'o'j Maw. Li cert'ig'as al ili, ke ili'a last'a specimen'o est'as ne'pur'a kaj tut'e ne'util'a por li'a nun'a cel'o. En la jar'o 18**a, D-ro J. aĉet'is de S-ro'j Maw iom'e grand'a'n kvant'o'n. Li nun pet'eg'as, ke ili serĉ'u kun la plej fervor'a zorg'o kaj ke, se iom da sam'a kvalit'o rest'as, ili eksped'u ĝi'n tuj al li. La kost'o ne est'as konsider'ind'a. La grav'ec'o de ĉi tio al D-ro J. pov'as apenaŭ est'i tro'grand'ig'at'a.»

Ĝis tiu punkt'o la leter'o est'is skrib'it'a sufiĉ'e trankvil'e; sed, post'e, kun subit'a plum'knar'o, la emoci'o de la skrib'int'o est'is eksplod'int'a. «Pro Di'o», li est'is al'don'int'a, «trov'u por mi iom de la antaŭ'a.»

—Tiu ĉi est'as strang'a leter'et'o, dir'is S-ro Utterson, kaj tiam, rapid'a'voĉ'e.—Kia'manier'e okaz'as, ke ĝi est'as mal'ferm'it'a?

—La vir'o ĉe Maw est'is tre koler'a, sinjor'o, kaj re'ĵet'is ĝi'n al mi kvazaŭ ĝi est'us tiom da mal'pur'aĵ'o, respond'is Poole.

—Ĉi tiu est'as sen'dub'e la skrib'stil'o de la doktor'o, vi sci'as? daŭr'ig'is la leĝ'ist'o.

—Mi pens'is, ke ĝi simil'as, dir'is la serv'ist'o iom mal'kontent'e; kaj, post'e, per ali'a voĉ'o: Sed kio'n grav'as la stil'o de l’ skrib'o? li dir'is; mi vid'is li'n.

—Vid'is li'n! re'dir'is Utterson. Nu?

—Jen la ne'kompren'ebl'aĵ'o! dir'is Poole. Mi en'ir'is subit'e en la teatr'o'n el la ĝarden'o. Ŝajn'is, ke li el'glit'is por serĉ'i tiu'n drog'o'n aŭ kio'n ajn ĝi est'as; ĉar la kabinet'a pord'o est'is ne'ferm'it'a, kaj jen li est'is ĉe la mal'proksim'a flank'o de la ĉambr'o, serĉ'ant'e inter la uj'o'j. Li supr'e'n'rigard'is kiam mi en'ven'is, el'ig'is i'a'n kri'o'n kaj supr'e'n'kur'eg'is per la ŝtup'ar'o en la kabinet'o'n. Nur dum moment'o mi li'n vid'is, sed la har'o'j star'iĝ'is sur mi'a kap'o kiel la pik'il'o'j de histrik'o. Sinjor'o, se tiu est'is mi'a mastr'o, kial li hav'is mask'o'n sur la vizaĝ'o? Se tiu est'is mi'a mastr'o, kial li ek'kri'is kiel rat'o kaj kur'is for de mi? Mi serv'ad'is li'n sufiĉ'e long'a'temp'e. Kaj ja …

La vir'o halt'is, kaj pas'ig'is la man'o'n sur la vizaĝ'o.

—Ĉio ĉi tio est'as strang'a'j cirkonstanc'o'j, dir'is S-ro Utterson, sed mi kred'as, ke mi ek'vid'as lum'o'n. Vi'a mastr'o, Poole, est'as evident'e atak'it'a de unu el tiu'j mal'san'o'j, kiu'j sam'temp'e turment'eg'as kaj de'form'as la sufer'ant'o'n. Tial, tiom kiom mi sci'as, la ŝanĝ'iĝ'o de li'a voĉ'o, tial la mask'o kaj la evit'ad'o de si'a'j amik'o'j, tial la avid'ec'o trov'i tiu'n ĉi drog'o'n, per kiu la mal'feliĉ'ul'o konserv'as iom da esper'o pri fin'a re'san'iĝ'o,—Di'o permes'u, ke li ne tromp'iĝ'u! Jen mi'a klar'ig'o; ĝi est'as sufiĉ'e mal'gaj'a, Poole, ja terur'eg'a por konsider'i, sed ĝi est'as simpl'a kaj natur'a, konsekvenc'as bon'e kun'e kaj liber'ig'as ni'n de ĉi'a'j super'mezur'a'j tim'o'j.

—Sinjor'o, dir'is la serv'ist'o, makul'e pal'iĝ'ant'e, tiu aĵ'o ne est'as mi'a mastr'o, kaj jen la ver'o. Mi'a mastr'o—li ĉirkaŭ'rigard'is kaj komenc'is sub'parol'i—est'as alt'kresk'a, bel'form'a hom'o, kaj la ali'a est'is pli'ĝust'e mal'grand'eg'ul'o.

Utterson prov'is neni'a'n protest'o'n.

Ho, sinjor'o, ek'kri'is Poole, ĉu vi pens'as, ke mi ne kon'as mi'a'n mastr'o'n post du'dek'jar'a serv'ad'o? Ĉu vi pens'as, ke mi ne sci'as ĝis kiom'a alt'o li'a kap'o ating'as ĉe la pord'o de la kabinet'o, kie mi li'n vid'ad'is ĉiu'maten'e? Ne, sinjor'o, tiu mask'it'aĵ'o neniam est'is D-ro Jekyll—Di'o sci'as, kio ĝi est'as, sed neniam ĝi est'is D-ro Jekyll, kaj est'as la kred'o de mi'a kor'o, ke okaz'is mort'ig'o.

Poole, respond'is la leĝ'ist'o, se vi tio'n dir'as, far'iĝ'os mi'a dev'o cert'iĝ'i pri tio. Kvankam mi mult'e dezir'as respekt'i la sent'o'j'n de vi'a mastr'o, kvankam mi est'as mult'e embaras'it'a pri tiu ĉi leter'et'o, kiu ŝajn'as pruv'i, ke li ankoraŭ viv'as, mi konsider'os, ke est'as mi'a dev'o, tra'bat'i tiu'n pord'o'n.

Ha, S-ro Utterson, jen vi parol'as! ek'kri'is la serv'ist'o.

—Kaj nun ven'as la du'a demand'o, daŭr'ig'is la leĝ'ist'o, kiu tio'n far'os?

—Nu, vi kaj mi, sinjor'o, est'is la sen'tim'a respond'o.

—Tio est'as bon'e dir'it'a, respond'is la leĝ'ist'o, kaj kio ajn rezult'os, mi zorg'os pri tio, ke vi ne est'os perd'ant'o.

—Est'as hak'il'o en la teatr'o, daŭr'ig'is Poole, kaj vi pov'as ek'pren'i la kuir'ej'a'n fajr'incit'il'o'n por vi mem.

La leĝ'ist'o ek'pren'is en la man'o'n tiu'n mal'elegant'a'n sed pez'a'n il'o'n, kaj balanc'is ĝi'n.

—Ĉu vi sci'as, Poole, li dir'is, supr'e'n'rigard'ant'e, ke vi kaj mi est'as met'ont'a'j ni'n en situaci'o'n iom'e danĝer'a'n?

—Vi pov'as ja prav'e dir'i tio'n, respond'is la serv'ist'o.

—Est'os do bon'e, ke ni est'u sincer'a'j, dir'is la ali'a. Ni ambaŭ pens'as pli ol ni dir'is; ni mal'kaŝ'u nun ĉio'n. Tiu'n mask'it'a'n figur'o'n, kiu'n vi vid'is, ĉu vi ĝi'n re'kon'is?

—Nu, sinjor'o, ĝi ir'is tiel rapid'e kaj tiel kun'prem'it'e, ke mi apenaŭ pov'as ĵur'i pri tio, est'is la respond'o. Sed se vi vol'as demand'i, ĉu ĝi est'is S-ro Hyde?—Nu, mi pens'as, ke jes! Ĝi ja est'is simil'e grand'a; kaj ĝi hav'is la sam'a'n rapid'a'n mal'pez'ec'o'n de mov'ad'o; kaj pli'e, kiu ali'a pov'us en'ir'i per la pord'o de l’ laboratori'o? Vi ne forges'is, sinjor'o, ke, kiam okaz'is la mort'ig'o, li ankoraŭ hav'is sur li la ŝlos'il'o'n. Sed tio ne est'as ĉio. Mi ne sci'as, S-ro Utterson, ĉu vi iam renkont'is S-ro'n Hyde?

—Jes, dir'is la leĝ'ist'o, mi unu'foj'e parol'is kun li.

—Sekv'e vi dev'as sci'i, sam'e kiel ni ceter'a'j, ke est'is ĉe tiu sinjor'o io strang'a—io, kio tim'ig'is hom'o'n—io, kio'n oni sent'is en si'a spin'a cerb'o.

—Mi konfes'as, ke mi sent'is iom da tio, dir'is S-ro Utterson.

—Preciz'e, sinjor'o, respond'is Poole, nu, kiam tiu mask'it'aĵ'o ek'salt'is kvazaŭ simi'o el inter la ĥemi'aĵ'o'j kaj kur'eg'is en la kabinet'o'n, tio mal'supr'e'n'ir'is mi'a'n spin'o'n kiel glaci'o. Ho! mi sci'as, ke tio ja ne est'as pruv'o, S-ro Utterson, sed hom'o hav'as si'a'j'n sent'o'j'n, kaj mi don'as al vi mi'a'n bibli'o'ĵur'o'n, ke est'is S-ro Hyde.

—Jes, jes, dir'is la leĝ'ist'o, mi'a'j tim'o'j inklin'as al la sam'a konklud'o. Mal'bon'o, mi tim'as, mal'bon'o dev'is nepr'e nask'iĝ'i el tiu kun'lig'o. Jes, ver'e, mi vi'n kred'as, mi kred'as, ke mal'feliĉ'a Harry est'as mort'ig'it'a, kaj mi kred'as, ke li'a mort'ig'int'o (pro kia cel'o, Di'o sol'e pov'as dir'i) ankoraŭ si'n kaŝ'as en la ĉambr'o de si'a viktim'o! Nu, est'u ni'a nom'o la Venĝ'o! Al'vok'u Bradshaw![22]

La lake'o al'ven'is, tre nerv'em'a kaj pal'a.

—Reg'u vi'n, Bradshaw, dir'is la leĝ'ist'o. Tiu ĉi ne'cert'ec'o mal'bon'e efik'as, mi sci'as, sur vi'n ĉiu'j'n, sed mi nun intenc'as met'i al ĝi fin'o'n. Poole kaj mi per'fort'e tra'bat'os al ni voj'o'n en la kabinet'o'n. Se ĉio est'as bon'a, mi'a'j ŝultr'o'j est'as sufiĉ'e larĝ'a'j por port'i la kulp'o'n. Dum'e, por la okaz'o se io est'as ver'e mal'bon'a, aŭ se iu mal'bon'far'int'o pen'os for'kur'i per la post'a el'ir'ej'o, vi kaj la knab'o dev'as ĉirkaŭ'ir'i la angul'o'n kun par'o de taŭg'a'j baston'o'j, kaj ek'okup'i posten'o'n ĉe la pord'o de la laboratori'o. Ni don'as al vi dek minut'o'j'n por ating'i vi'a'n lok'o'n.

Ĉe la for'ir'o de Bradshaw la leĝ'ist'o rigard'is si'a'n poŝ'horloĝ'o'n.

—Kaj nun, Poole, ni ir'u al la ni'a, li dir'is; kaj, pren'ant'e la fajr'incit'il'o'n sub la brak'o, li antaŭ'e'n'ir'is en la kort'o'n. Est'is jam tut'e mal'lum'e. La vent'o ĵet'is la lum'o'n de la kandel'o, jen tie'n jen re'e'n, ĉirkaŭ ili'a'j paŝ'o'j, ĝis ili ating'is la ŝirm'o'n de la teatr'o, kie ili silent'e sid'iĝ'is por atend'i. Londono solen'e zum'ad'is ĉirkaŭ'e, sed pli apud'e, la sen'bru'ec'o est'is romp'at'a nur de la son'o de pied'o, kiu mov'iĝ'ad'is antaŭ'e'n-mal'antaŭ'e'n sur la kabinet'a plank'o.

—Tia'manier'e ĝi marŝ'ad'as la tut'a'n tag'o'n, sinjor'o, murmur'is Poole, jes, kaj pli grand'a'n part'o'n de la nokt'o. Nur kiam nov'a specimen'o ven'as de la apotek'ist'o okaz'as mal'long'a halt'et'o. Ha! est'as mal'bon'a konscienc'o, kiu est'as tiel mal'amik'a kontraŭ la ripoz'o. Ha, sinjor'o! ĉiu paŝ'o parol'as pri sang'o kruel'e dis'verŝ'it'a. Sed aŭskult'u de'nov'e, iom'e pli'apud'e, en'met'u vi'a'n kor'o'n en vi'a'j'n orel'o'j'n, S-ro Utterson, kaj dir'u al mi, ĉu tio est'as la pied'o de l’ doktor'o?

La paŝ'o'j fal'ad'is mal'pez'e kaj strang'e, kun difin'it'a sving'ad'o, kvankam ili ir'is tiel mal'rapid'e; tio efektiv'e est'is tut'e mal'sam'a de la pez'a, grinc'a paŝ'ad'o de Harry Jekyll. Utterson ek'ĝem'is.

—Ĉu neniam okaz'is io ali'a? li demand'is.

Poole kap'jes'is.

—Foj'e, li dir'is, foj'e mi aŭd'is ĝi'n plor'ant'a'n.

—Plor'ant'a'n! Kiel tio? dir'is la leĝ'ist'o, kun subit'a frost'o'trem'o de terur'o.

—Plor'ant'a'n kiel vir'in'o aŭ anim'o damn'it'a,[23] dir'is la serv'ist'o. Mi for'ir'is kun tia sent'o en la kor'o, ke mi mem pov'us ankaŭ plor'i.

Sed nun la dek minut'o'j ek'fin'iĝ'is. Poole el'tir'is la hak'il'o'n de sub amas'o da pak'pajl'o; la kandel'o est'is star'ig'it'a sur la plej apud'a tabl'o, por lum'ig'i al ili dum la atak'o, kaj ili al'proksim'iĝ'is kun halt'ig'at'a spir'ad'o al tie, kie tiu sen'lac'a pied'o ankoraŭ antaŭ'e'n-mal'antaŭ'e'n'ir'is en la sen'bru'ec'o de la nokt'o.

Jekyll, kri'is Utterson, per laŭt'a voĉ'o, mi postul'as vid'i vi'n.

Li paŭz'is moment'o'n, sed al'ven'is neni'u respond'o.

—Mi sci'ig'as al vi per just'a avert'o, ke ni'a'j suspekt'o'j est'as vek'it'a'j, ke mi dev'as kaj vol'as vi'n vid'i, li daŭr'ig'is; se ne kun vi'a propr'a kun'sent'o, tiam per brut'a fort'o!

Utterson, dir'is la voĉ'o, pro Di'o, kompat'u!

Ha! tiu ne est'as la voĉ'o de Jekyll—ĝi est'as tiu de Hyde! ek'kri'is Utterson. Tra'hak'u la pord'o'n, Poole.

Poole sving'is la hak'il'o'n super si'a'n ŝultr'o'n; la bat'o sku'is la konstru'aĵ'o'n, kaj la ruĝ'teg'it'a pord'o salt'is kontraŭ la serur'o'n kaj ĉarnir'o'j'n. Lugubra[24] kri'eg'o, kvazaŭ de nur best'a terur'o, son'is el la kabinet'o. Supr'e'n de'nov'e la hak'il'o, kaj de'nov'e la panel'o'j fend'iĝ'is kaj salt'is la kadr'o; kvar'foj'e fal'is la bat'o, sed la lign'o est'is kun'ten'em'a kaj la metal'aĵ'o'j est'is de bon'eg'a far'it'ec'o; kaj nur post la kvin'a bat'o dis'romp'iĝ'is la serur'o, kaj la ruin'o'j de la pord'o tra'fal'is intern'e'n sur la tapiŝ'o'n.

La sieĝ'ant'o'j, tim'ig'it'e de si'a propr'a tumult'o kaj de la silent'o kiu sekv'is, de'star'is iom'e mal'antaŭ'e'n kaj en'rigard'is. Tie antaŭ ili'a'j okul'o'j est'is la kabinet'o en la trankvil'a lum'o de la lamp'o, bon'a fajr'o ard'is kaj krak'et'ad'is en la fajr'uj'o, la kaldron'et'o kant'is si'a'n kant'et'o'n, du-tri tir'kest'o'j est'is mal'ferm'it'a'j; paper'o'j net'e ord'ig'it'a'j kuŝ'is sur la tabl'o, kaj pli proksim'e de la fajr'o la manĝ'il'ar'o est'is met'it'a por la te'manĝ'o. La plej trankvil'a ĉambr'o, oni dir'us, kaj, se for'est'us la vitr'a'j ŝrank'o'j plen'a'j de ĥemi'aĵ'o'j, la plej ordinar'a en Londono tiu'n nokt'o'n. Ĝust'e en la mez'o kuŝ'is tre'eg'e tord'it'a korp'o de hom'o, ankoraŭ ek'sku'at'a. Ili al'proksim'iĝ'is pied'fingr'e, turn'is ĝi'n sur ĝi'a'n dors'o'n, kaj vid'is la vizaĝ'o'n de Edward Hyde. Li est'is vest'it'a per vest'o'j mult'e tro grand'a'j por li, vest'o'j laŭ la statur'o de la doktor'o, la tenden'o'j de l’ vizaĝ'o ankoraŭ mov'iĝ'is viv'simil'e, sed la viv'o est'is efektiv'e tut'e for'iĝ'int'a, kaj per la dis'prem'it'a fiol'o[25] en li'a man'o, kaj la fort'a odor'o de migdal'kern'o'j, kiu rest'is en la aer'o, Utterson sci'is, ke li rigard'as la kadavr'o'n de mem'detru'int'o.

—Ni ven'as tro mal'fru'e, li dir'is sever'e, aŭ por sav'i, aŭ por pun'i. Hyde est'as ir'int'a al si'a juĝ'o, kaj al ni rest'as nur trov'i la korp'o'n de vi'a mastr'o.

La plej grand'a part'o de la konstru'aĵ'o est'is okup'at'a de la teatr'o, kiu plen'ig'is preskaŭ la tut'a'n ter'etaĝ'o'n, kaj de la kabinet'o, kiu form'is pli'supr'a'n etaĝ'o'n ĉe unu ekstrem'aĵ'o kaj rigard'is sur la kort'o'n. Koridor'o kun'ig'is la teatr'o'n kun la pord'o en la flank'strat'o. Est'is ankaŭ kelk'a'j mal'lum'a'j kamer'o'j kaj vast'a kel'o. Ĉiu'j'n ili nun tra'esplor'is. En ĉiu'n kamer'o'n ili bezon'is nur ek'rigard'i, ĉar ĉiu'j est'is mal'plen'a'j. La kel'o, ja, est'is plen'ig'it'a je ĉiu'spec'a for'ĵet'aĵ'o, sed jam dum ili mal'ferm'is la pord'o'n, ili est'is avert'it'a'j pri la ne'util'ec'o de plu'a serĉ'ad'o per la fal'o de tut'a mat'o da arane'aĵ'o, kiu dum jar'o'j sigel'is la en'ir'ej'o'n. Neni'e trov'iĝ'is post'sign'o de Harry Jekyll, sen'viv'a aŭ viv'a.

Poole pied'frap'is sur la kahel'o'j'n de la koridor'o.

—Li kred'ebl'e est'as en'ter'ig'it'a ĉi tie, li dir'is, aŭskult'ant'e la son'o'n. Aŭ ebl'e li for'kur'is, dir'is Utterson, kaj turn'is por ekzamen'i la pord'o'n al la flank'strat'o. Ĝi est'is ŝlos'it'a, kaj kuŝ'ant'a'n apud'e sur la kahel'o'j, ili trov'is la ŝlos'il'o'n, jam makul'it'a'n per rust'o.

—Ĉi tio ne montr'as uz'ad'o'n, rimark'is la leĝ'ist'o.

—Uz'ad'o'n! eĥ'is Poole. Ĉu vi ne vid'as, sinjor'o, ke ĝi est'as romp'it'a? kvazaŭ iu est'us ĝi'n pied'frap'ad'int'a.

Ha! daŭr'ig'is Utterson, kaj la dis'romp'o'j ankaŭ est'as rust'iĝ'int'a'j.

La du vir'o'j rigard'is si'n reciprok'e kun terur'o.

—Tio ĉi preter'ir'as mi'a'n kompren'o'n, Poole, dir'is la leĝ'ist'o, ni re'ven'u en la kabinet'o'n.

Ili silent'e supr'e'n'ir'is la ŝtup'ar'o'n, kaj, de temp'o al temp'o turn'ant'e tim'o'plen'a'n ek'rigard'o'n al la kadavr'o, esplor'ad'is pli zorg'e la en'hav'o'n de la kabinet'o. Sur unu tabl'o est'is post'sign'o'j de ĥemi'a labor'ad'o, divers'a'j mezur'it'a'j amas'et'o'j de ia blank'a sal'o kuŝ'is sur vitr'a'j pelv'et'o'j, kvazaŭ por ia eksperiment'o, ĉe kiu la mal'feliĉ'ul'o est'is mal'help'it'a.

—Tiu est'as la sam'a drog'o, kiu'n mi ĉiam al'port'ad'is al li, dir'is Poole.

Post tio, en la daŭr'ig'o de si'a esplor'ad'o de la ĉambr'o, la serĉ'ant'o'j al'ven'is ĝis la spegul'eg'o, en kies profund'o'n ili rigard'is kun sen'vol'a terur'o.

—Tiu ĉi spegul'o vid'is kelk'a'j'n strang'aĵ'o'j'n, sinjor'o, murmur'is Poole.

—Kaj cert'e neniu'n pli strang'a'n, ol si mem, eĥ'is la leĝ'ist'o per la sam'a ton'o. Ĉar por kio Jekyll pov'us ĝi'n bezon'i? li dir'is.

—Tio'n vi ja pov'as demand'i, sinjor'o, dir'is Poole.

Post'e, ili si'n turn'is al la tabl'o. Sur la pupitr'o, inter la ord'a ar'o da paper'o'j, plej supr'a kuŝ'is grand'a kovert'o, kaj ĝi port'is, skrib'it'a'n per la man'o de la doktor'o, la nom'o'n de S-ro Utterson. La leĝ'ist'o romp'is la sigel'o'n, kaj divers'a'j en'ferm'it'aĵ'o'j fal'is plank'e'n. La unu'a est'is testament'o verk'it'a laŭ la sam'a'j ekster'ordinar'a'j kondiĉ'o'j, kiel tiu, kiu'n li re'don'is antaŭ ses monat'o'j por serv'i kiel testament'o en okaz'o de mort'o, kaj kiel donac'akt'o en okaz'o de mal'aper'o; sed anstataŭ la nom'o de Edward Hyde, la leĝ'ist'o kun ne'pri'skrib'ebl'a mir'eg'o leg'is la nom'o'n de Gabriel John Utterson. Li rigard'is Poole, kaj post'e de'nov'e la paper'o'j'n, kaj fin'e la mal'bon'far'int'o'n, stern'it'a'n sur la tapiŝ'o.

—Turn'iĝ'as al mi la kap'o, li dir'is. Li jam ĉiu'j'n ĉi tag'o'j'n rest'ad'is ĉi tie kiel posed'ant'o; li ne hav'is kaŭz'o'n por am'i mi'n; li dev'is furioz'i, vid'ant'e si'n el'puŝ'it'a, kaj tiu'n ĉi dokument'o'n li tamen ne detru'is.

Li lev'is la plej proksim'a'n paper'o'n; ĝi est'is mal'long'a leter'et'o skrib'it'a de la doktor'o, kun dat'o ĉe la supr'o.

Ho, Poole! la leĝ'ist'o kri'is, li est'is viv'a, ĉi tie, hodiaŭ. Li'n for'ig'i dum tiel mal'long'a inter'temp'o, oni ne pov'us; li dev'as ankoraŭ viv'i, li cert'e i'e'n for'kur'is!

Sed kial do for'kur'is? Kaj kiel? Kaj ĉi tio'n en tiu okaz'o ni kuraĝ'u nom'i mem'mort'ig'o? Ho, ni dev'os est'i si'n'gard'em'a'j. Mi antaŭ'vid'as, ke ni ankoraŭ pov'as implik'i vi'a'n mastr'o'n en i'a'n terur'a'n katastrof'o'n.

—Kial vi ne leg'as ĝi'n, sinjor'o? demand'is Poole.

—Ĉar mi tim'as, respond'is la leĝ'ist'o solen'e. Al Di'o plaĉ'u, ke mi por tio ne hav'u kaŭz'o'n!

Kaj ĉe tio li proksim'ig'is la paper'o'n al si'a okul'o kaj leg'is la jen'a'n:
 

«Mi'a kar'a Utterson!—Kiam tio ĉi ven'os en vi'a'j'n man'o'j'n, mi est'os mal'aper'int'a, en cirkonstanc'o'j, kiu'j'n mi ne hav'as la kapabl'o'n antaŭ'vid'i; sed mi'a'j instinkt'o'j kaj ĉiu'j cirkonstanc'o'j de mi'a sen'nom'a situaci'o al mi dir'as, ke la fin'o est'as cert'a kaj dev'as baldaŭ ven'i. Ir'u, do, kaj unu'e leg'u la rakont'o'n, kiu'n Lanyon, laŭ si'a avert'o, est'is met'ont'a en vi'a'j'n man'o'j'n: kaj se vi dezir'os sci'i i'o'n pli, turn'u vi'n al la konfes'o de
               Vi'a mal'ind'a kaj mal'feliĉ'a amik'o
                              Harry Jekyll»
 

—Ĉu est'is tri'a en'ferm'it'aĵ'o? demand'is Utterson.

—Jen, sinjor'o, dir'is Poole, kaj met'is inter li'a'j'n man'o'j'n sufiĉ'e grand'a'n pak'et'o'n sigel'it'a'n ĉe divers'a'j lok'o'j. La leĝ'ist'o met'is ĝi'n en si'a'n poŝ'o'n.

—Pri ĉi tiu paper'o mi konsil'us dir'i neni'o'n. Se vi'a mastr'o for'kur'is aŭ mort'is, ni pov'os tamen almenaŭ sav'i li'a'n reputaci'o'n. Est'as nun la dek'a; est'as neces'e, ke mi ir'u hejm'e'n leg'i ĉi tiu'j'n dokument'o'j'n en trankvil'ec'o; sed mi re'ven'os antaŭ nokt'o'mez'o kaj tiam ni ven'ig'os la polic'o'n.

Ili el'ir'is, ŝlos'int'e post si la pord'o'n de la teatr'o, kaj Utterson, de'nov'e las'int'e la serv'ist'ar'o'n kun'iĝ'int'a'n ĉirkaŭ la fajr'o en la vestibl'o, mal'rapid'e re'ir'is al si'a ofic'ej'o por leg'i la du rakont'o'j'n, per kiu'j ĉi tiu mister'o est'is nun klar'ig'ot'a.

La rakont'o de Doktor'o Lanyon

La naŭ'a'n de januar'o, jam antaŭ kvar tag'o'j, mi ricev'is per la vesper'a liver'ad'o rekomend'it'a'n leter'o'n, adres'it'a'n per la man'o de mi'a koleg'o kaj mal'nov'a lern'ej'a kun'ul'o, Harry Jekyll. Tio mult'e mi'n surpriz'is, ĉar ni tut'e ne kutim'is inter'korespond'i; mi li'n vid'is, ja kun'manĝ'is kun li, la antaŭ'a'n vesper'o'n, kaj mi pov'is imag'i en ni'a inter'rilat'o neni'o'n, kio pov'us prav'ig'i la formal'aĵ'o'n de rekomend'o. La en'hav'o pli'grand'ig'is mi'a'n mir'o'n, ĉar la leter'o est'is jen'e esprim'it'a:
 
               «Kar'a Lanyon,

«Vi est'as unu el mi'a'j plej mal'nov'a'j amik'o'j, kaj kvankam ni de temp'o al temp'o mal'konsent'is pri scienc'a'j afer'o'j, mi ne pov'as re'memor'i, almenaŭ mi'a'flank'e, i'a'n romp'iĝ'o'n en ni'a am'o unu al la ali'a. Neniam est'is tag'o en kiu, se vi est'us dir'int'a al mi: Jekyll, mi'a viv'o, mi'a honor'o, mi'a prudent'o de'pend'as de vi,—mi ne ofer'us mi'a'n tut'a'n hav'o'n aŭ mi'a'n mal'dekstr'a'n man'o'n por vi'n help'i. Lanyon, mi'a viv'o, mi'a honor'o, mi'a prudent'o, ĉio est'as en vi'a'j man'o'j; se vi mank'os al mi hodiaŭ nokt'e, mi pere'os. Vi pov'us suspekt'i, post ĉi tiu antaŭ'parol'o, ke mi est'as pet'ont'a al vi, ced'i i'o'n mal'honor'ig'a'n. Juĝ'u por vi mem.

«Mi dezir'as, ke vi prokrast'u ĉiu'j'n ali'a'j'n rendevu'o'j'n por hodiaŭ nokt'e, eĉ ja se oni vi'n al'vok'us al la lit'o de imperi'estr'o; ke vi pren'u vetur'il'o'n, escept'e se vi'a propr'a kaleŝ'o est'us efektiv'e ĉe la pord'o, kaj kun tiu ĉi leter'o en la man'o, ke vi vetur'ad'u rekt'e al mi'a dom'o. Poole, mi'a ĉef'serv'ist'o, hav'as si'a'j'n ordon'o'j'n; vi trov'os li'n atend'ant'a'n kun serur'ist'o vi'a'n al'ven'o'n. Vi dev'as tiam per'fort'e mal'ferm'i la pord'o'n de mi'a kabinet'o, kaj vi dev'as en'ir'i sol'a; mal'ferm'i la vitr'a'n ŝrank'o'n (liter'o E) mal'dekstr'e, dis'romp'ant'e la serur'o'n, se ĝi est'os ŝlos'it'a, kaj el'tir'i, kun ĝi'a tut'a en'hav'o tia, kia ĝi star'as, la kvar'a'n tir'kest'o'n de la supr'o aŭ (kio est'as sam'a) la tri'a'n de la mal'supr'o. En mi'a ekstrem'a aflikt'iĝ'o mi hav'as morbid'a'n[26] tim'o'n, mal'ĝust'e direkt'i vi'n; sed, eĉ se mi erar'as, vi ek'kon'os la ĝust'a'n tir'kest'o'n laŭ ĝi'a en'hav'o: kelk'a'j pulvor'o'j, botel'et'o, kaj paper'a libr'o. Tiu'n ĉi tir'kest'o'n mi pet'as vi'n re'port'i kun vi al Cavendish Square ĝust'e tia'n, kia ĝi est'as.

«Jen la unu'a part'o de la serv'o; nun pri la du'a. Vi dev'us re'ven'i; se vi ek'ir'os tuj post kiam vi ricev'os tiu'n ĉi leter'o'n, jam long'e antaŭ la nokt'o'mez'o; sed mi las'os al vi ĝis tiam, ne nur pro tim'o al unu el tiu'j mal'help'o'j, kiu'j'n oni pov'as nek for'bar'i nek antaŭ'vid'i, sed ĉar hor'o, en kiu vi'a'j serv'ist'o'j est'os jam kuŝ'iĝ'int'a'j, est'os prefer'ind'a por tio, kio tiam rest'os far'ot'a.

«Je la nokt'o'mez'o, do, mi pet'as, ke vi est'u sol'a en vi'a konsult'ej'o, ke vi en'las'u en la dom'o'n per vi'a propr'a man'o hom'o'n, kiu si'n prezent'os en mi'a nom'o, kaj ke vi met'u en li'a'j'n man'o'j'n la tir'kest'o'n, kiu'n vi est'os el'port'int'a el mi'a kabinet'o. Tiam vi est'os plen'um'int'a vi'a'n rol'o'n, kaj el'gajn'int'a mi'a'n kor'a'n dank'o'n. Post kvin minut'o'j, se vi insist'os pri klar'ig'o, vi est'os kompren'int'a, ke ĉi tiu'j aranĝ'o'j est'as plej ekstrem'e grav'a'j; kaj ke, per la ne'plen'um'o de eĉ unu el ili, kiel ajn fantazi'a'j ili ŝajn'as, vi pov'as est'i ŝarĝ'int'a vi'a'n konscienc'o'n je mi'a mort'o aŭ la pere'o de mi'a prudent'o. Kvankam mi fid'as, ke vi ne konsider'os kiel mal'serioz'a'n tiu'n ĉi pet'o'n, mi'a kor'o mal'lev'iĝ'as kaj mi'a man'o trem'as jam ĉe la pens'o pri ties ebl'ec'o. Pri'pens'u pri mi en tiu ĉi hor'o, en strang'a lok'o, sufer'ant'a sub mal'lum'o de mizer'o, kiu'n neni'u imag'o pov'as tro'grand'ig'i, kaj tamen bon'e sci'ant'a, ke, se vi nur akurat'e mi'n serv'os, mi'a'j ĉagren'o'j for'rul'iĝ'os kiel rakont'o dir'it'a. Serv'u mi'n, mi'a kar'a Lanyon, kaj sav'u vi'a'n amik'o'n,          H. J.»
 

«P.S. Mi jam sigel'is ĉi tiu'n leter'o'n, kiam frap'is mi'a'n anim'o'n ali'a terur'o. Est'as ebl'e, ke mank'os al mi la poŝt'o, kaj ke ĉi tiu leter'o ĝis morgaŭ maten'e ne est'os inter vi'a'j man'o'j. Tiu'okaz'e, kar'a Lanyon, plen'um'u mi'a'n komisi'o'n dum la tag'o je moment'o por vi la plej oportun'a; kaj atend'u je nokt'o'mez'o la de'nov'a'n al'ven'o'n de mi'a send'it'o. Ebl'e, tiam est'os tro mal'fru'e; kaj, se tiu nokt'o pas'os sen okaz'o, vi sci'os, ke Henry Jekyll vi jam ne re'vid'os plu.»
 

Post la leg'ad'o de tiu ĉi leter'o, mi decid'is, ke mi'a koleg'o est'as nepr'e frenez'a; sed ĝis tiam, kiam tio est'os pruv'it'a preter ĉia ebl'ec'o de dub'o, mi sent'is mi'n dev'ig'it'a plen'um'i li'a'n pet'o'n. Ju mal'pli mi kompren'is tiu'n ĉi konfuz'aĵ'o'n, des mal'pli mi trov'is mi'n kapabl'a juĝ'i pri ĝi'a grav'ec'o; kaj al'vok'o'n tia'manier'e esprim'it'a'n, mi ne pov'us mal'atent'i sen grav'a respond'ec'o. Mi do lev'iĝ'is tuj de l’ tabl'o, en'ir'is fiakr'o'n kaj vetur'is rekt'e al la dom'o de Jekyll. La serv'ist'o atend'is mi'a'n al'ven'o'n; li est'is ricev'int'a per la sam'a liver'ad'o kiel mi, rekomend'it'a'n leter'o'n de instrukci'o, kaj tuj ven'ig'is serur'ist'o'n kaj ĉarpent'ist'o'n. Tiu'j al'ven'is jam dum ni parol'is; kaj ni ir'is kun'e al la ĥirurgi'a teatr'o de la iam'a D-ro Denman, de kie (kiel vi sen'dub'e sci'as) oni plej oportun'e en'ir'as en la privat'a'n kabinet'o'n de D-ro Jekyll. La pord'o est'is tre fortik'a, kaj la serur'o bon'eg'a; sed fin'e, post du'hor'a labor'ad'o, la pord'o star'is mal'ferm'it'a. La ŝrank'o mark'it'a E est'is ne'ŝlos'it'a; kaj mi el'tir'is la tir'kest'o'n, plen'ig'is ĝi'n je pajl'o, en'volv'is ĝi'n en lit'tuk'o'n kaj re'port'is ĝi'n kun mi al Cavendish Square. Tie mi esplor'is ĝi'a'n en'hav'o'n. La pulvor'o'j est'is sufiĉ'e net'e far'it'a'j, sed ne kun la lert'ec'o de la profesi'a drog'ist'o; do evident'e est'is, ke ili est'as privat'e far'it'a'j de D-ro Jekyll; kaj mal'ferm'int'e unu el la kovr'il'o'j, mi trov'is tio'n, kio ŝajn'is al mi est'i simpl'a kristal'ec'a sal'o blank'a. La botel'o, al kiu mi post'e turn'is la atent'o'n, est'is du'on'plen'ig'it'a de sang'ruĝ'a fluid'aĵ'o tre akr'a al la flar'o, kaj kiu ŝajn'is al mi en'hav'i fosfor'o'n kaj i'a'n volatil'a'n eter'o'n. Pri la ali'a'j ingredienc'o'j mi ne pov'is diven'i. La libr'o est'is ordinar'a not'libr'et'o, kaj en'hav'is mal'mult'o'n krom seri'o da dat'o'j. Tiu'j kovr'is period'o'n de mult'a'j jar'o'j; sed mi rimark'is, ke la en'skrib'o'j ĉes'is preskaŭ antaŭ unu jar'o kaj tut'e abrupt'e. Jen jen mal'long'a not'o est'is al'don'it'a al dat'o, plej oft'e ne pli ol sol'a vort'o; «du'obl'a» okaz'is ebl'e ses'foj'e tra tut'o de kelk'cent'o da en'skrib'o'j; kaj unu'foj'e «tut'a mal'sukces'o!!!» Nu, kiel pov'us la ĉe'est'o de tiu'j objekt'o'j en mi'a dom'o tuŝ'i aŭ la honor'o'n, la ment'o'san'ec'o'n, aŭ la viv'o'n de mi'a kapric'a amik'o? Se li'a send'it'o pov'us ir'i al unu lok'o, kial ne al ali'a? Kaj eĉ se ja est'us efektiv'e ia mal'help'o, kial mi dev'as akcept'i tiu'n sinjor'o'n sekret'e? Ju pli mi pri'pens'ad'is, des pli mi konvink'iĝ'is, ke mi inter'rilat'as kun kaz'o de ia cerb'a mal'san'o; kaj kvankam mi for'send'is mi'a'n serv'ist'ar'o'n kuŝ'iĝ'i, mi tamen ŝarĝ'is mal'nov'a'n revolver'o'n, por ke mi pov'u eventual'e mi'n defend'i.

La nokt'o'mez'a hor'o apenaŭ sonor'is super Londono, kiam iu frap'et'is mal'laŭt'e sur la pord'o. Mi mem ir'is mal'ferm'i, kaj trov'is mal'grand'ul'o'n, si'n du'on'apog'ant'a'n kontraŭ la kolon'o'j de la portik'o.

—Ĉu vi ven'is de D-ro Jekyll? mi demand'is. Li jes'is per ĝen'it'a gest'o, kaj kiam mi pet'is li'n en'ven'i, li ne obe'is sen serĉ'a rigard'et'o post'e'n en la mal'lum'o'n de la plac'o. Est'is polic'an'o ne mal'proksim'e, al'ven'ant'a kun la lum'o de li'a lantern'o mal'kovr'it'a, kaj ŝajn'is al mi, ke ĉe la vid'o mi'a vizit'ant'o ek'trem'as kaj pli'rapid'as.

Tiu'j detal'o'j, mi konfes'as, ja mal'agrabl'e mi'n impres'is; kaj dum mi sekv'is li'n en la hel'a'n lum'o'n de mi'a konsult'ej'o, mi ten'is mi'a'n man'o'n pret'a sur mi'a defend'il'o. Ĉi tie fin'e mi pov'is klar'e li'n observ'i. Mi antaŭ'e neniam vid'is li'n, pri tio mi est'is cert'a. Li est'is mal'grand'a, kiel mi dir'is; mi'n frap'is, krom tio, la abomen'ig'a esprim'o de li'a vizaĝ'o, kun ĝi'a rimark'ind'a kombin'o de grand'a muskol'a mov'iĝ'em'ec'o kun grand'a ŝajn'a mal'fort'ec'o de konstituci'o, kaj last'e, sed ne mal'plej'e, la strang'a subjektiv'a mal'trankvil'ec'o kaŭz'at'a de li'a proksim'ec'o.

Tiu last'a iom simil'is ek'atak'o'n de rigor'o, kaj est'is akompan'at'a de tut'e rimark'ebl'a mal'rapid'iĝ'o de la puls'o. En la moment'o mem, mi atribu'is tio'n al ia idiosinkrazi'a, person'a mal'plaĉ'a, kaj nur iom mir'is la akut'ec'o'n de la simptom'o'j; sed de tiu temp'o io iel kred'ig'is al mi, ke la kaŭz'o de tio kuŝ'as mult'e pli profund'e en la hom'a natur'o mem, kaj de'pend'as de io pli nobl'a, ol la princip'o de l’ mal'am'o.

Tiu person'o (kiu tiel, jam de la unu'a moment'o de si'a al'ven'o, nask'is ĉe mi kio'n mi pov'as nur nom'i naŭz'o'plen'a sci'vol'o) est'is vest'it'a laŭ manier'o, kiu ĉe ordinar'a person'o est'us rid'ind'a; t.e. li'a'j vest'o'j, kvankam far'it'a'j el riĉ'a kaj bon'gust'a ŝtof'o, est'is tre'eg'e tro grand'a'j por li laŭ ĉiu mezur'o. La pantalon'o pend'is ĉirkaŭ la krur'o'j kaj est'is supr'e'n'fald'it'a por ten'i ĝi'n for de la ter'o, la tali'o de la redingot'o trov'iĝ'is sub li'a'j koks'o'j, kaj ĝi'a kol'um'o vast'iĝ'is larĝ'e sur li'a'j ŝultr'o'j. Sed, strang'e dir'i, tiu ĉi rid'ind'eg'a vest'aĵ'o tut'e ne rid'ig'is mi'n. Pli ĝust'e ja, tial ke est'is io kontraŭ'norm'a kaj monstr'a en la esenc'o mem de la est'aĵ'o, kiu nun star'is kontraŭ mi, io en'katen'ig'ant'a, surpriz'ant'a kaj naŭz'ant'a, ŝajn'is, ke tiu ĉi nov'a ne'egal'ec'o nur ĝi'n konven'is, kaj intens'ig'is; tiel, ke al mi'a interes'o pri la karakter'o de tiu hom'o est'is al'don'it'a sci'vol'o pri li'a de'ven'o, li'a viv'o, li'a hav'o kaj rang'o en la mond'o. Tiu'j observ'o'j, kvankam por met'i ili'n sur paper'o'n bezon'is tiel grand'a'n spac'o'n, tamen okup'is nur kelk'a'j'n moment'o'j'n. Mi'a vizit'ant'o ja brul'is pro ia sombr'a[27] ekscit'ec'o.

—Ĉu vi ĝi'n hav'as? li kri'eg'is, ĉu vi ĝi'n hav'as?

Kaj tiel viv'a est'is li'a mal'pacienc'o, ke li eĉ la man'o'n met'is sur mi'a'n brak'o'n kaj vol'is sku'i mi'n. Mi de'puŝ'is li'n, konsci'ant'e ĉe li'a ek'tuŝ'o, i'a'n glaci'a'n spasm'o'n tra mi'a'j vejn'o'j.

—Atend'u, sinjor'o, mi dir'is. Vi forges'as, ke mi ankoraŭ ne hav'as la plezur'o'n kon'i vi'n. Sid'iĝ'u, mi pet'as.

—Pardon'u al mi, D-ro Lanyon, li respond'is, sufiĉ'e ĝentil'e. Tio, kio'n vi dir'is, est'as prav'a; kaj mi'a mal'pacienc'o nun jam preter'pas'is mi'a'n ĝentil'ec'o'n. Mi ven'is ĉi tie'n laŭ la instig'o de vi'a koleg'o, D-ro Harry Jekyll, pri afer'o iom'e grav'a; kaj mi sci'iĝ'is…, li paŭz'is kaj lev'is la man'o'n al la gorĝ'o kaj mi pov'is rimark'i, malgraŭ li'a kviet'a mien'o, ke li barakt'as kontraŭ la al'proksim'iĝ'o de la histeri'o,—mi sci'iĝ'is, ke tir'kest'o…

—Jen, sinjor'o, mi dir'is, montr'ant'e la tir'kest'o'n, kie ĝi kuŝ'is sur la plank'o post tabl'o kaj ankoraŭ kovr'it'a per tuk'o.

Li ek'salt'is al ĝi kaj post'e halt'is kaj met'is man'o'n al la kor'o; mi pov'is aŭd'i, kiel grinc'as li'a'j dent'o'j pro la konvulsi'a ag'o de li'a'j makzel'o'j; kaj li'a vizaĝ'o far'iĝ'is tiel mort'e pal'a, ke mi ek'tim'is pri li'a viv'o kaj prudent'o.

—Trankvil'ig'u vi'n! mi dir'is.

Li turn'is al mi terur'ig'a'n rid'et'o'n kaj, kvazaŭ kun la decid'ec'o de la mal'esper'o, for'ŝir'is la tuk'o'n. Vid'ant'e ĝi'a'n en'hav'o'n, li aŭd'ig'is unu laŭt'a'n singult'o'n de tiel intens'a sen'prem'iĝ'o, ke mi sid'is kiel ŝton'ig'it'a. Kaj la moment'o'n post'e, per voĉ'o jam sufiĉ'e reg'at'a:

—Ĉu vi hav'as grad'ig'it'a'n glas'o'n? li demand'is.

Mi star'iĝ'is iom si'n'dev'ig'e kaj don'is al li, kio'n li pet'is.

Li dank'is mi'n per rid'et'o, mezur'is kelk'e da gut'o'j de la ruĝ'a fluid'aĵ'o, kaj al'ŝut'is unu el la pulvor'o'j. La mikstur'o, kiu unu'e hav'is dub'e'ruĝ'a'n nuanc'o'n, komenc'is, dum la solv'iĝ'ad'o de la kristal'o'j, pli'hel'e kolor'iĝ'i, aŭd'ebl'e ŝaŭm'ad'i kaj dis'ĵet'i fum'et'o'j'n. Subit'e, kaj ĉe la sam'a moment'o, la kvazaŭ'bol'ad'o ĉes'is kaj la mikstur'o trans'kolor'iĝ'is en mal'pal'a'n purpur'o'n, kiu mal'intens'iĝ'is pli mal'rapid'e en pal'a'n verd'o'n. Mi'a vizit'ant'o, kiu observ'ad'is tiu'j'n metamorfoz'o'j'n per vigl'a okul'o, rid'et'is, star'ig'is la glas'o'n sur la tabl'o'n, kaj post'e si'n turn'is kaj rigard'is mi'n kun serĉ'a mien'o.

—Kaj nun, li dir'is, por decid'i tio'n, kio rest'as. Ĉu vi est'os saĝ'a? Ĉu vi permes'os gvid'i vi'n? Ĉu vi permes'os, ke mi pren'u ĉi tiu'n glas'o'n en mi'a'n man'o'n kaj el'ir'u el vi'a dom'o sen plu'a parol'ad'o? Aŭ ĉu la avid'ec'o de l’ sci'vol'o tro mult'e vi'n reg'as? Pri'pens'u antaŭ ol respond'i, ĉar far'at'a est'os, kiel vi decid'os. Laŭ vi'a decid'o, vi rest'os tiel sam'a kiel vi antaŭ'e est'is, nek pli riĉ'a, nek pli saĝ'a, escept'e se la sent'o pri serv'o far'it'a al hom'o en mort'a danĝer'o pov'as est'i konsider'it'a ia riĉ'ec'o de l’ anim'o. Aŭ, se vi prefer'os elekt'i nov'a'n region'o'n de la sci'o kaj nov'a'j'n voj'o'j'n al la renom'o, la potenc'o por tio est'os mal'kaŝ'it'a al vi ĉi tie, en ĉi tiu ĉambr'o, tuj kaj sen'prokrast'e kaj plen'um'iĝ'os antaŭ vi'a rigard'o tia mir'eg'ind'aĵ'o, kia ŝancel'us la ne'kred'em'o'n de Satan'o.

—Sinjor'o, mi dir'is, ŝajn'ig'ant'e indiferent'ec'o'n, kiu'n mi ver'e tut'e ne hav'is, vi parol'as per enigm'o'j, kaj vi ebl'e ne mir'os, ke mi vi'n aŭskult'as ja sen tre fort'a impres'o de kred'o. Sed mi jam ir'is tro mal'proksim'e'n sur la voj'o de ne'klar'ig'ebl'a'j serv'o'j, por halt'i antaŭ ol vid'i ĝi'a'n fin'o'n.

—Est'as bon'e, respond'is mi'a vizit'ant'o. Lanyon, vi memor'as vi'a'j'n ĵur'o'j'n; kio sekv'os, tio est'os sub la sigel'o de ni'a profesi'o. Kaj nun, vi kiu jam de tiel long'e est'as lig'it'a al la plej mal'larĝ'a'j kaj material'ism'a'j ide'o'j, vi kiu ne'is la efik'ec'o'n de la transcend'a medicin'o, vi kiu mok'is vi'a'j'n super'ul'o'j'n,—rigard'u!

Li al'met'is la glas'o'n al si'a'j lip'o'j, kaj el'trink'is per unu en'glut'o. Sekv'is kri'o; li balanc'iĝ'is, ŝancel'iĝ'is, ek'kapt'is la tabl'o'n kaj ten'eg'is, rigard'eg'ant'e kun injekt'it'a'j okul'o'j, spir'eg'ant'e el mal'ferm'it'a buŝ'o; kaj dum mi rigard'is, ven'as, mi pens'is, ŝanĝ'o—li ŝajn'is ŝvel'i—li'a vizaĝ'o subit'e nigr'iĝ'is kaj la trajt'o'j ŝajn'is fand'iĝ'i kaj ali'iĝ'i—kaj moment'o'n post'e mi ek'salt'eg'is sur mi'a'j'n pied'o'j'n kaj mal'antaŭ'e'n ĝis la mur'o, kun la brak'o lev'it'a por mi'n ŝirm'i kontraŭ tiu mir'eg'ind'aĵ'o, kun la ment'o prem'eg'at'a de terur'o.

—Di'o! mi kri'eg'is, kaj Di'o! re'e kaj re'e; ĉar tie antaŭ mi'a'j okul'o'j—pal'a kaj sku'it'a, kaj du'on'sven'ant'a, kaj palp'serĉ'ant'a antaŭ si per la man'o'j kvazaŭ hom'o re'ven'int'a el la mort'o—tie star'is Harry Jekyll!

Tio'n, kio'n li dir'is al mi dum la sekv'ant'a hor'o, mi ne pov'as decid'iĝ'i met'i skrib'e sur paper'o'n. Mi vid'is tio'n, kio'n mi vid'is; mi aŭd'is tio'n, kio'n mi aŭd'is, kaj ĝi naŭz'is mi'a'n anim'o'n; kaj, tamen, nun kiam tiu vid'aĵ'o jam mal'aper'is de mi'a'j okul'o'j, mi al mi demand'as, ĉu mi ĝi'n kred'as? kaj mi ne pov'as respond'i. Mi'a viv'o est'as sku'it'a ĝis la radik'o'j; la dorm'o for'las'is mi'n; la plej mort'ig'a terur'o kun'sid'as kun mi je ĉiu'j hor'o'j de la tag'o kaj nokt'o; mi sent'as, ke mi'a'j tag'o'j est'as kalkul'it'a'j, ke mi dev'os mort'i; kaj, tamen, mi mort'os ne'kred'ant'a. Kaj la moral'a mal'nobl'ec'o, kiu'n tiu vir'o eĉ kun larm'o'j de la pent'o sen'vual'ig'is al mi, tio'n mi ne pov'as, eĉ en mi'a memor'o pri'pens'i, sen ek'salt'o de terur'o. Nur mi dir'os, Utterson, kaj tio (se vi pov'os vi'n dev'ig'i kred'i ĝi'n) jam pli ol sufiĉ'os. La est'aĵ'o, kiu tiu'n nokt'o'n en'glit'is en mi'a'n dom'o'n, est'is, laŭ la konfes'o de Jekyll mem, kon'at'a sub la nom'o Hyde kaj serĉ'at'a en ĉiu'j angul'o'j de la land'o kiel la mort'ig'int'o de Carew.

               Hastie[28] Lanyon.

La plen'a deklar'o pri la afer'o; skrib'it'a de Doktor'o Jekyll

Mi nask'iĝ'is en la jar'o 18…a, hered'ont'o de grand'a riĉ'ec'o, natur'dot'it'a pli'e per bon'eg'a'j talent'o'j, inklin'a laŭ karakter'o al la labor'em'o, am'ant'a la estim'o'n de la saĝ'ul'o'j kaj bon'ul'o'j inter mi'a'j kun'hom'o'j, kaj, tial—kio'n oni pov'us supoz'i—kun ĉia garanti'o por honor'o'plen'a kaj disting'at'a est'ont'ec'o. La plej mal'bon'a el mi'a'j kulp'o'j, efektiv'e, est'is ia mal'pacienc'a gaj'ec'o de temperament'o, tia, kia ĉe mult'a'j far'is la feliĉ'ec'o'n, sed kia'n mi trov'is mal'facil'e akord'ig'ebl'a kun mi'a ĉio'n'dev'ig'a dezir'o ten'ad'i alt'e la kap'o'n kaj el'montr'ad'i pli ol ordinar'e grav'a'n vizaĝ'o'n antaŭ la publik'o. Okaz'is el tio, ke mi kaŝ'is mi'a'j'n plezur'o'j'n, kaj ke, ating'int'e la aĝ'o'n de l’ pri'pens'ad'o kaj komenc'int'e ĉirkaŭ'rigard'i kaj konsider'i mi'a'n progres'o'n kaj lok'o'n en la mond'o, mi jam star'is kompromit'it'a en profund'e tromp'a manier'o de viv'o. Mult'a'j hom'o'j eĉ fanfaron'eg'us tia'j'n ne'regul'aĵ'o'j'n, pri kia'j mi est'is kulp'a; sed pro la alt'a'j cel'o'j, kiu'j'n mi al mi antaŭ'met'is, mi rigard'is kaj kaŝ'is ili'n kun sent'o de hont'o preskaŭ morbid'a. Est'is do pli la postul'em'a natur'o de mi'a'j aspir'o'j, ol ia special'a mal'nobl'ec'o de mi'a'j kulp'o'j, kiu far'is mi'n tio, kio mi est'is, kaj per fos'aĵ'o eĉ pli profund'a ol ĉe la plej'mult'o, dis'ig'is en mi tiu'j'n region'o'j'n de la Bon'o kaj Mal'bon'o, kiu'j divid'as kaj komplet'ig'as la du'obl'a'n natur'o'n de la hom'o.

Kvankam mi est'is tiel profund'e du'obl'ag'ant'o, mi neniel est'is hipokrit'ul'o; mi'a'j ambaŭ flank'o'j est'is tut'e serioz'a'j; mi ne est'is pli mi mem, kiam mi for'las'is la si'n'de'ten'ad'o'n kaj ĵet'is mi'n en la hont'o'n, ol kiam mi labor'ad'is mal'kaŝ'e pri la dis'vast'ig'o de la sci'o, aŭ pri la for'ig'o de l’ dolor'o kaj la sufer'o. Kaj hazard'e okaz'is, ke la direkt'o de mi'a'j scienc'a'j stud'o'j, kiu'j konduk'is tut'e al la mistik'ism'o kaj al la transcend'ism'o, re'ag'is kaj fort'e lum'ig'is sur ĉi tiu'n konsci'o'n pri la ĉiam'a batal'ad'o inter mi'a'j membr'o'j. Kun ĉiu tag'o, kaj de ambaŭ flank'o'j de mi'a inteligent'o, la moral'a kaj la intelekt'a, mi tiel al'proksim'iĝ'is konstant'e al tiu ver'o, per kies part'a el'trov'o mi est'as kondamn'it'a al tia terur'a pere'o, nom'e: la ver'o, ke la hom'o efektiv'e ne est'as unu, sed du. Est'is ĉe la moral'a flank'o, kaj en mi'a propr'a person'o, ke mi lern'is konstat'i la en'tut'a'n kaj primitiv'a'n du'ec'o'n de la hom'o, mi ek'sent'is pri la du natur'o'j, kiu'j konkur'ad'is en la kamp'o de mi'a konscienc'o, ke eĉ se oni pov'us prav'e el'ir'i, ke mi est'as unu aŭ la ali'a, tio est'as nur tial, ke mi est'is radik'e ambaŭ, kaj jam fru'e en mi'a viv'o, eĉ antaŭ ol la direkt'o de mi'a'j scienc'a'j el'trov'o'j komenc'is inspir'i la plej nud'a'n ebl'ec'o'n de tia mirakl'o, mi kutim'iĝ'is pens'ad'i kun plezur'o, kiel en am'at'a rev'o, pri la dis'ig'o de tiu'j element'o'j. Se nur ĉiu, mi dir'is al mi, pov'us est'i loĝ'ig'it'a en apart'a'n ident'aĵ'o'n, tiam de la viv'o est'us for'pren'it'a ĉio, kio est'is ne'el'port'ebl'a; la mal'just'ul'o pov'us ir'i laŭ si'a voj'o, liber'ig'it'e de la aspir'o'j kaj riproĉ'ad'o de si'a pli pi'a ĝemel'o, kaj la just'ul'o pov'us ir'i konstant'e kaj sen'danĝer'e sur si'a voj'o supr'e'n, far'ant'e bon'aĵ'o'j'n, en kiu'j trov'iĝ'as li'a plezur'o, kaj jam ne plu el'met'at'a kontraŭ la mal'honor'o kaj la pent'o'farad'o pro ĉi tiu ekster'a mal'bon'o. Por la hom'ar'o est'as ja mal'ben'o, ke tiu'j reciprok'e mal'taŭg'a'j fask'er'o'j est'is tiel kun'lig'it'a'j, ke en la dolor'eg'at'a ventr'o de l’ konsci'o, ĉi tiu'j polus'a'j ĝemel'o'j sen'ĉes'e inter'batal'as. Kiel do ili'n dis'ig'i?

Ĝis tie ating'is mi'a'j pri'pens'ad'o'j, kiam, kiel mi jam dir'is, la mister'o'n komenc'is klar'ig'i flank'a lum'o de la tabl'o laboratori'a. Mi komenc'is el'sent'i, pli profund'e ol ĝis nun est'is dir'it'e, la trem'ant'a'n ne'materi'ec'o'n, la nebul'simil'a'n ŝanĝ'iĝ'em'ec'o'n de ĉi tiu ŝajn'e fortik'a korp'o, en kiu ni marŝ'as vest'it'a'j. Mi konstat'is, ke kelk'a'j ĥemi'a'j agent'o'j hav'as la kapabl'o'n, sku'i kaj mal'antaŭ'e'n'tir'i tiu'n karn'a'n vest'aĵ'o'n, tut'sam'e kiel vent'o pov'us sku'i la kurten'o'j'n de pavilon'o. Mi ne nur re'kon'is mi'a'n natur'a'n korp'o'n apart'a'n de la nur'a aŭr'o kaj radi'lum'o de kelk'a'j el la potenc'o'j el kiu'j konsist'is mi'a spirit'o, sed ankaŭ sukces'is kun'met'i drog'o'n per kiu tiu'j potenc'o'j pov'us est'i de'tron'ig'it'a'j de ili'a super'ec'o, kaj per kiu du'a form'o kaj vizaĝ'o pov'us est'i anstataŭ'ig'it'a'j, neniel mal'pli natur'a'j al mi, pro tio ke ili est'is la esprim'o de pli mal'nobl'a'j element'o'j de mi'a anim'o.

Mi hezit'is long'e antaŭ ol prov'i praktik'e tiu'n ĉi teori'o'n. Mi bon'e sci'is, ke mi risk'as mort'i; pro tio, ke iu drog'o, kiu tiel potenc'e reg'is kaj sku'is la citadel'o'n mem de la individu'ec'o, pov'us, per la plej et'a part'o de super'doz'o aŭ la plej mal'mult'a mal'oportun'ec'o pri la moment'o de el'montr'o, tut'e for'viŝ'i tiu'n ne'materi'a'n loĝ'ej'o'n, kies ŝanĝ'o'n per ĝi'a efik'o mi atend'is. Sed la tent'o al el'trov'o tiel ekster'ordinar'a kaj profund'a, fin'e venk'is la sugesti'o'j'n de la tim'o. Mi jam antaŭ'long'e pret'ig'is mi'a'n tinktur'aĵ'o'n; mi tuj aĉet'is, de firm'o de apotek'ist'o'j, grand'a'n kvant'o'n de iu special'a sal'o, kiu'n mi sci'is per mi'a'j eksperiment'o'j est'i la last'a ingredienc'o bezon'at'a, kaj mal'fru'e en unu mal'ben'it'a nokt'o, mi kun'met'is la element'o'j'n, rigard'is ili'n bol'i kaj fum'i kun'e en la glas'o, kaj kiam la agit'iĝ'o ĉes'is, kun fort'a ard'o de kuraĝ'o mi el'trink'is la mikstur'o'n.

Sekv'is dolor'eg'o'j plej turment'a'j: grinc'ad'o de la ost'o'j, mort'ig'a naŭz'o, kaj terur'o de spirit'o, ne mal'pli intens'a, ol tiu sent'ebl'a en hor'o de l’ nask'iĝ'o aŭ de l’ mort'o. Post'e, tiu'j agoni'o'j rapid'e ek'kviet'iĝ'is, kaj mi re'konsci'iĝ'is kvazaŭ el grand'a mal'san'o. Est'is io strang'a en mi'a'j sent'o'j, io ne'pri'skrib'ebl'e nov'a, kaj, pro ĝi'a nov'ec'o, ne'kred'ebl'e dolĉ'a. Mi sent'is mi'n pli jun'a, pli mal'pez'a, pli feliĉ'a en mi'a korp'o; intern'e mi konsci'is pri iu kap'turn'ant'a sen'zorg'ec'o, pri flu'ad'o de mal'ord'a'j volupt'em'a'j imag'o'j, kur'ant'a'j kiel muel'il'flu'o tra mi'a fantazi'o, pri dis'iĝ'o de la lig'il'o'j de l’ dev'o, pri ne'kon'at'a sed ne sen'kulp'a anim'o'liber'ec'o. Mi sci'is, kun la unu'a en'spir'o de tiu ĉi nov'a viv'o, ke mi est'as pli mal'virt'a, dek'obl'e pli mal'nobl'a, ke mi vend'iĝ'is kiel sklav'o al mi'a original'a mal'bon'o, kaj la pens'o, en tiu moment'o, stimul'is kaj gaj'ig'is mi'n kiel vin'o. Mi etend'is la man'o'j'n, ĝoj'eg'ant'e en la nov'ec'o de tiu'j sent'o'j, kaj ĉe tio, mi subit'e ek'sci'is, ke mi'a statur'o iom mal'grand'iĝ'is. En tiu temp'o ne est'is spegul'o en mi'a ĉambr'o; tiu, kiu star'as apud mi dum mi nun skrib'as, est'is tie'n port'it'a post'e, kaj por la cel'o mem de tiu'j ali'form'iĝ'o'j. La nokt'o, tamen, jam preskaŭ tag'iĝ'is; la loĝ'ant'o'j de mi'a dom'o kuŝ'ad'is plej profund'e dorm'ant'a'j, kaj mi decid'is, ekscit'it'a kiel mi est'is de esper'o kaj triumf'o, risk'i ir'i sub mi'a nov'a form'o al mi'a dorm'o'ĉambr'o. Mi trans'ir'is la kort'o'n, mi glit'is tra la koridor'o'j'n, kiel fremd'ul'o en mi'a propr'a dom'o, kaj al'ven'int'e en mi'a'n ĉambr'o'n, mi vid'is, la unu'a'n foj'o'n, la aspekt'o'n de Edward Hyde.

Mi dev'as parol'i ĉi tie pri mi'a teori'o sol'e, ne dir'ant'e tio'n, kio'n mi sci'as, sed tio'n, kio'n mi supoz'as la plej ver'ŝajn'a. La mal'bon'a part'o de mi'a natur'o est'is mal'pli fortik'a, mal'pli dis'volv'it'a, ol la bon'a, kiu'n mi ĵus eks'ig'is. Pli'e, en la daŭr'o de mi'a viv'o, kiu est'is est'int'a, malgraŭ ĉio, naŭ dek'on'e viv'o de l’ pen'ad'o, de l’ virt'o kaj de l’ mem'reg'ad'o, la mal'bon'a part'o est'is mult'e mal'pli ekzerc'it'a kaj el'uz'it'a. Kaj tial okaz'is, mi pens'as, ke Edward Hyde est'is tiom pli mal'grand'a, pli mal'dik'a, pli jun'a ol Harry Jekyll. Kiel la bon'o ek'bril'is el la vizaĝ'o de unu, tiel sam'e la mal'bon'o est'is skrib'it'a larĝ'e kaj klar'e sur tiu de la ali'a. Pli'e, la mal'bon'o las'is sur tiu korp'o la stamp'o'n de kripl'ec'o kaj kaduk'ec'o. Kaj tamen, kiam mi rigard'is tiu'n mal'bel'a'n monstr'o'n en la spegul'o, mi konsci'is neni'a'n antipati'o'n, kontraŭ'e, mi sent'is ja ek'salt'o'n de bon'ven'o. Ĉi tio, ankaŭ, est'is mi. Ĝi ŝajn'is natur'a kaj hom'a. Laŭ mi'a'j okul'o'j, ĝi port'is pli viv'a'n bild'o'n de l’ spirit'o, ĝi ŝajn'is pli difin'it'a kaj unu'obl'a, ol la ne'perfekt'a kaj divid'it'a vizaĝ'o, kiu'n mi ĝis nun kutim'is nom'i la mi'a. Kaj ĝis tiu punkt'o mi est'is sen'dub'e prav'a. Mi rimark'is ke, kiam mi port'is la ŝajn'o'n de Edward Hyde, neni'u pov'is al'proksim'iĝ'i al mi sen vid'ebl'a antipati'o de l’ karn'o. Ĉi tio, laŭ mi'a opini'o, est'is tial, ke ĉiu'j hom'o'j, kia'j ni renkont'as ili'n, est'as kun'miks'it'a'j el la bon'o kaj la mal'bon'o, kaj, Edward Hyde, sol'a, en la vic'o'j de l’ hom'ar'o, est'is pur'a mal'bon'o. Nur moment'o'n mi rest'is antaŭ la spegul'o; mi dev'is ankoraŭ prov'i la du'a'n kaj decid'ig'a'n eksperiment'o'n; rest'is ankoraŭ konstat'i, ĉu mi perd'is ne're'pren'ebl'e mi'a'n individu'ec'o'n, kaj dev'os antaŭ la tag'iĝ'o for'kur'i el dom'o jam ne plu mi'a, kaj, rapid'ant'e re'turn'e'n al mi'a kabinet'o, mi de'nov'e pret'ig'is kaj trink'is la mikstur'o'n, de'nov'e sufer'is la turment'eg'o'j'n de tiu kvazaŭ'mort'o kaj re'konsci'iĝ'is de'nov'e kun la karakter'o, la statur'o, kaj la vizaĝ'o de Harry Jekyll.

En tiu nokt'o mi est'is ating'int'a la fatal'a'n kruc'iĝ'o'n de l’ voj'o'j. Se mi est'us al'proksim'iĝ'int'a al mi'a el'trov'aĵ'o laŭ pli nobl'a spirit'o, se mi est'us risk'int'a mi'a'n eksperiment'o'n dum mi est'is sub la influ'o de mal'avar'a'j aŭ pi'a'j aspir'o'j, ĉio est'us ali'e, kaj, el tiu'j agoni'o'j de l’ mort'o kaj nask'iĝ'o, mi est'us el'ir'int'a anĝel'o anstataŭ diabl'o. La drog'o pov'is neniel disting'i, nek diabl'a nek di'a ĝi est'is; ĝi nur sku'is la pord'o'j'n de l’ mal'liber'ej'o de mi'a temperament'o, kaj, kiel ĉe la kapt'it'o'j en Philippi, el'kur'is tio, kio intern'e star'is. En tiu temp'o mi'a virt'o dorm'et'is; mi'a mal'virt'o, vek'ad'it'a de l’ ambici'o, kapt'is vigl'e kaj rapid'e la okaz'o'n, kaj la rezult'int'a el'ĵet'aĵ'o est'is Edward Hyde. Tial, kvankam mi nun hav'is tiel du karakter'o'j'n, kiel ankaŭ du mien'o'j'n, unu est'is tut'e mal'bon'a, kaj la ali'a est'is ankoraŭ la mal'nov'a Harry Jekyll, tiu mal'harmoni'a kombinaĵ'o pri kies virt'ig'o kaj pli'bon'ig'o mi jam lern'is mal'esper'i. La ŝanĝ'o do est'is tut'e al la pli mal'bon'a flank'o.

Eĉ en tiu temp'o, mi ankoraŭ ne tut'e venk'is mi'a'n antipati'o'n kontraŭ la ted'ec'o de viv'o de stud'ad'o. Mi ankoraŭ foj'e hav'is inklin'o'n al gaj'ec'o, kaj, pro tio, ke mi'a'j plezur'o'j est'is, je l’ plej indulg'a nom'o, ne tro dign'o'plen'a'j, kaj ĉar mi ne nur est'is bon'e kon'at'a kaj honor'e estim'at'a, sed ankoraŭ far'iĝ'is mal'jun'ul'o, ĉi tiu ne'konsekvenc'ec'o de mi'a viv'o far'iĝ'is por mi ĉiu'tag'e pli ĝen'ant'a. Est'is ĉi'tiu'flank'e, ke mi'a nov'a potenc'o tent'is mi'n ĝis sklav'iĝ'o. Neces'is nur trink'i la miks'aĵ'o'n, por tuj de'met'i la korp'o'n de l’ fam'a profesor'o, kaj sur'met'i, kiel dens'a'n mantel'o'n, tiu'n de Edward Hyde.

Mi rid'et'is pro la ide'o; ĝi ŝajn'is al mi, tiu'temp'e, humor'aĵ'o, kaj mi far'is mi'a'j'n pret'ig'o'j'n kun la plej grand'a zorg'o. Mi lu'is kaj mebl'is tiu'n dom'o'n en Soho, al kiu Hyde est'is post'sign'e sekv'ot'a de la polic'o; mi dung'is, kiel dom'mastr'in'o'n, vir'in'o'n, kiu'n mi bon'e sci'is silent'a kaj sen'skrupul'a. Ali'flank'e mi sci'ig'is al mi'a serv'ist'ar'o, ke iu S-ro Hyde (kiu'n mi pri'skrib'is) dev'os hav'i plen'a'n liber'ec'o'n kaj aŭtoritat'o'n en mi'a dom'o sur la plac'o; kaj por ŝirm'i mi'n kontraŭ eventual'a'j akcident'o'j, mi eĉ far'is tie vizit'o'j'n kaj ig'is mi'n bon'e kon'at'a person'o en mi'a du'a rol'o. Post'e mi far'is tiu'n testament'o'n, kiu'n vi tiom mult'e kontraŭ'parol'is, tia'manier'e ke, se io okaz'us al mi en la person'o de D-ro Jekyll, mi pov'us trans'ir'i en tiu'n de Edward Hyde sen mon'a perd'o. Kaj tiel ĉirkaŭ'it'a de rempar'o'j, kiel mi supoz'is, sur ĉiu flank'o, mi komenc'is profit'i la strang'a'n imun'ec'o'n de mi'a situaci'o.

Jam okaz'is ja, ke la hom'o'j dung'is brav'ul'aĉ'o'j'n por far'i ili'a'j'n krim'o'j'n, dum ili'a propr'a person'o kaj reputaci'o sid'is ŝirm'at'e. Mi est'is la unu'a, kiu tio'n far'is por propr'a plezur'o. Mi est'is la unu'a, kiu pov'is tiel klopod'i antaŭ la publik'a okul'o kun ŝarĝ'o de afabl'a respekt'ind'ec'o, kaj jen, en la daŭr'o de moment'o, kiel ia lern'ej'a bub'o de'ŝir'i tiu'j'n prunt'aĵ'o'j'n kaj salt'i kap'o'n antaŭ'e en la mar'o'n de l’ liber'ec'o. Sed por mi, en mi'a ne'tra'vid'ebl'a mantel'o, la sen'danĝer'ec'o est'is absolut'a. Pens'u nur—mi eĉ ne ekzist'is! Nur permes'u al mi tra'kur'i en mi'a'n laboratori'o'n, don'u al mi nur du-tri sekund'o'j'n por miks'i kaj glut'i la trink'aĵ'o'n, kiu star'is ĉiam pret'a, kaj Edward Hyde, kio'n ajn li est'us far'int'a, for'pas'us kiel spir'nebul'et'o sur spegul'o, kaj jen, anstataŭ li, kviet'e en si'a hejm'o, pret'ig'ant'e la nokt'o'mez'a'n lamp'o'n en si'a stud'ej'o, hom'o, kiu pov'is sen'risk'e rid'i je l’ suspekt'o, trov'iĝ'us Harry Jekyll.

La plezur'o'j, kiu'j'n mi rapid'is serĉ'i sub mi'a ali'korp'aĵ'o, est'is, kiel mi jam dir'is, mal'dec'a'j, sed, en la man'o'j de Edward Hyde, ili baldaŭ ek'far'iĝ'is monstr'a'j. Re'ven'int'e de iu el tiu'j ekskurs'o'j, mi oft'e profund'iĝ'is en ia mir'ad'o pri mi'a ali'korp'a mal'nobl'ec'o. Tiu demon'o familiar'a, kiu'n mi el'vok'is el mi'a propr'a anim'o, kaj for'send'is sol'a'n por plen'um'i si'a'n bon'a'n plezur'o'n, est'is est'aĵ'o esenc'e malic'a kaj kanajl'a; kun ĉiu li'a ag'o kaj pens'o centr'it'a en si mem; kun best'a avid'ec'o drink'ant'a la plezur'o'n el kia ajn grad'o de turment'o, tiel ne'ŝancel'ebl'a, kiel hom'o el ŝton'o.

Harry Jekyll foj'e star'is konstern'eg'it'a antaŭ la ag'o'j de Edward Hyde; sed la situaci'o est'is ekster la kamp'o de ordinar'a'j leĝ'o'j, kaj insid'e mal'pez'ig'is la prem'o'n de la konscienc'o. Est'is ja Hyde, kaj Hyde sol'a, kiu est'is kulp'a. Jekyll mem ne est'is pli mal'bon'a; li re'vek'iĝ'is al si'a'j bon'a'j ec'o'j ŝajn'e ne'difekt'it'a; li eĉ kutim'is, kiam tio est'is ebl'a, rapid'i por mal'far'i la mal'bon'o'n far'it'a'n de Hyde. Kaj tiel li'a konscienc'o dorm'et'ad'is.

Pri la detal'o'j de la mal'glor'o, al kiu mi tiel kun'konsent'is (ĉar eĉ nun mi ne pov'as konfes'i, ke mi ĝi'n far'is) mi ne intenc'as pri'parol'i; mi vol'as nur montr'i la avert'o'j'n kaj la inter'sekv'a'j'n paŝ'o'j'n, per kiu'j al'proksim'iĝ'is mi'a pun'o. Unu mal'feliĉ'o okaz'is, kiu'n, pro tio, ke ĝi ne hav'is sekv'o'n, mi nur alud'et'os. Kruel'eg'a ag'o kontraŭ infan'in'o vek'is kontraŭ mi'n la koler'o'n de preter'ir'ant'o, kiu'n mi re'kon'is antaŭ kelk'a'j tag'o'j kiel vi'a'n parenc'o'n; kurac'ist'o kaj la famili'o de la infan'in'o kun'iĝ'is kun li; est'is moment'o'j, kiam mi tim'is pri mi'a viv'o, kaj fin'e, por kontent'ig'i ili'a'n tro just'a'n koler'o'n, Edward Hyde dev'is al'konduk'i ili'n al la pord'o de Harry Jekyll kaj pag'i ili'n per ĉek'o sub'skrib'it'a per li'a nom'o. Sed tiu ĉi danĝer'o est'is facil'e for'ig'it'a el la est'ont'ec'o, per la trans'met'o en ali'a'n bank'o'n de mon'sum'o sub la nom'o de Edward Hyde mem, kaj kiam, mal'antaŭ'e'n klin'ant'e mi'a'n skrib'manier'o'n, mi proviz'is sub'skrib'o'n al mi'a du'ul'o, mi pens'is, ke mi sid'as jam ekster la ating'o de la fatal'o.

Preskaŭ du monat'o'j antaŭ la mort'ig'o de Sir Danvers, for'est'int'e el la hejm'o por unu el mi'a'j aventur'o'j, de kiu mi re'ven'is je mal'fru'a hor'o, mi vek'iĝ'is la sekv'int'a'n tag'o'n en lit'o kun sent'o'j iom strang'a'j. Van'e mi ĉirkaŭ'rigard'is, van'e mi vid'is la dec'a'n mebl'ar'o'n kaj grand'a'n ampleks'o'n de la ĉambr'o en mi'a dom'o sur la plac'o, van'e mi re'kon'is la desegn'aĵ'o'n de la lit'kurten'o'j, io ankoraŭ insist'ad'is, ke mi ne est'as tie, kie mi est'as, ke mi ne vek'iĝ'is tie, kie mi ŝajn'as est'i, sed en la ĉambr'et'o en Soho, en kiu mi kutim'is dorm'i en la korp'o de Edward Hyde.

Mi rid'et'is kaj, laŭ mi'a psikologi'a manier'o, komenc'is mal'labor'em'e esplor'i la element'o'j'n de ĉi tiu iluzi'o, ia'foj'e re'fal'ant'e dum'e en komfort'a'n maten'a'n dorm'et'o'n. Mi est'is ankoraŭ tiel okup'at'a kiam, dum unu el mi'a'j pli sen'dorm'a'j moment'o'j, mi'a rigard'o ek'traf'is mi'a'n man'o'n. Nu, la man'o de Harry Jekyll est'is profesi'a laŭ form'o kaj grand'ec'o: grand'a, firm'a, blank'a kaj de agrabl'a aspekt'o. Sed la man'o, kiu'n mi nun rigard'ad'is, sufiĉ'e klar'e en la flav'a lum'o de Londona maten'o, kuŝ'ant'a'n du'on'ferm'it'a'n sur la lit'tuk'o'j, est'is mal'gras'a, sulk'it'a, ost'a, sombr'e pal'a kaj dens'e kovr'it'a de nigr'a kresk'o da har'o'j. Ĝi est'is la man'o de Edward Hyde.

Mi cert'e rigard'is ĝi'n dum preskaŭ du'on'a minut'o, antaŭ ol la terur'o vek'iĝ'is en mi'a brust'o tiel subit'e kaj trem'ig'e kiel la ek'bru'eg'o de cimbal'o'j, kaj ek'salt'eg'ant'e el la lit'o, mi kur'eg'is al la spegul'o. Ĉe la vid'aĵ'o, kiu'n renkont'is mi'a'j okul'o'j, mi'a sang'o ŝanĝ'iĝ'is en i'o'n tre'eg'e mal'dens'a'n kaj glaci'a'n. Jes, mi kuŝ'iĝ'is Harry Jekyll, kaj vek'iĝ'is Edward Hyde. Kiel klar'ig'i tio'n? mi al mi demand'is, kaj post'e, kun ali'a ek'salt'eg'o de terur'o, kiel ripar'i tio'n? Est'is mal'fru'e en la maten'o, la serv'ist'ar'o jam lev'iĝ'is, ĉiu'j mi'a'j drog'o'j est'is en la kabinet'o—long'a ir'ad'o est'is ja mal'supr'e'n sur du ŝtup'ar'o'j, tra la post'a ir'ej'o, trans la kort'o'n kaj tra la anatomi'a teatr'o, de tie, kie mi tiam star'is terur'it'a. Mi ja pov'us ebl'e kovr'i mi'a'n vizaĝ'o'n, sed kio'n tio help'os, se mi ne pov'os kaŝ'i la ali'form'ig'o'n de mi'a statur'o? Kaj tiam kun tra'sent'at'a dolĉ'ec'o de sen'prem'iĝ'o mi memor'is, ke mi'a serv'ist'ar'o jam kutim'is la venad'o'n kaj re'ir'ad'o'n de mi'a du'ul'o. Jen baldaŭ mi vest'is mi'n, kiel ebl'e plej bon'e, per vest'o'j konven'a'j al mi'a ampleks'o: baldaŭ pas'is tra la dom'o, kie Bradshaw mi'n rigard'eg'is kaj re'tir'iĝ'is pro tio, ke li vid'as S-ro'n Hyde je tia hor'o kaj en tia strang'a vest'aĵ'o, kaj, post dek minut'o'j, jen D-ro Jekyll re'en'ir'is si'a'n propr'a'n form'o'n kaj sid'iĝ'is kun mal'hel'iĝ'int'a frunt'o, por simul'i[29] maten'manĝ'o'n.

Mal'grand'a ja est'is mi'a apetit'o. Ĉi tiu ne'klar'ig'ebl'a okaz'aĵ'o, ĉi tiu renvers'iĝ'o de mi'a antaŭ'a spert'ad'o, ŝajn'is, kiel la Babilona fingr'o sur la mur'o, el'skrib'i la liter'o'j'n de mi'a kondamn'iĝ'o, kaj mi komenc'is, pli serioz'e ol iam, pri'pens'i la rezultat'o'j'n kaj ebl'ec'o'j'n de mi'a du'obl'a ekzist'ad'o. Tiu part'o de mi, kiu'n mi hav'is la pov'o'n projekci'i, en la last'a temp'o mult'e ekzerc'iĝ'ad'is kaj nutr'iĝ'is; al mi en la last'a'j tag'o'j ŝajn'ad'is kvazaŭ la korp'o de Edward Hyde pli'grand'iĝ'as, kvazaŭ (kiam mi port'ad'is tiu'n form'o'n) mi konsci'as pli riĉ'a'n flu'o'n de sang'o, kaj mi komenc'is ek'vid'i danĝer'o'n ke, se ĉi tio est'os mult'e daŭr'ig'at'a, la ekvilibr'o de mi'a natur'o pov'os est'i por ĉiam renvers'it'a, ke la kapabl'o de laŭ'vol'a ŝanĝ'iĝ'o pov'os est'i perd'it'a, kaj la karakter'o de Edward Hyde far'iĝ'os ne're'vok'ebl'e mi'a. La potenc'o de la drog'o ne ĉiam montr'iĝ'is egal'a. Unu foj'o'n, tre fru'e en mi'a karier'o, ĝi rest'is tut'e sen'efik'a; de tiu temp'o je pli ol unu okaz'o, mi est'is dev'ig'it'a du'obl'ig'i, kaj unu'foj'e, kun grand'a risk'o de mort'o, tri'obl'ig'i la kvant'o'n, kaj tiu mal'oft'a ne'cert'ec'o ĵet'is ĝis nun la sol'a'n ombr'o'n sur mi'a'n kontent'ec'o'n. Nun, tamen, pro la okaz'o de tiu maten'o, mi est'is dev'ig'at'a konstat'i, ke dum komenc'e la mal'facil'aĵ'o est'is, de'ĵet'i la korp'o'n de Jekyll, last'a'temp'e ĝi grad'e sed decid'e trans'lok'iĝ'is al la ali'a flank'o. Ĉio do ŝajn'is montr'i al la jen'a konklud'o, ke mi mal'rapid'e perd'as mi'a'n unu'a'n kaj pli'bon'a'n mem'o'n, kaj iom post iom en'korp'iĝ'as en mi'a'n du'a'n kaj pli mal'bon'a'n.

Inter tiu'j du, mi kompren'is, mi jam dev'as elekt'i. Mi'a'j du natur'o'j hav'is la komun'a'n memor'o'n, sed ĉiu'j'n ali'a'j'n fakult'o'j'n plej ne'egal'e posed'is inter si. Jekyll (kiu est'is kun'met'aĵ'o) jen kun la plej akr'a'j tim'o'j, jen kun avid'a gust'aĉ'o projekt'is kaj part'o'pren'is la plezur'o'j'n kaj aventur'o'j'n de Hyde: sed Hyde est'is indiferent'a pri Jekyll aŭ nur memor'is li'n kiel la mont'a bandit'o memor'as la kavern'o'n, en kiu li si'n kaŝ'as kontraŭ la persekut'ad'o. Jekyll sent'is pli ol patr'a'n interes'o'n; Hyde sent'is pli ol fil'a'n indiferent'ec'o'n. Kun'lig'i mi'a'n sort'o'n kun tiu de Jekyll, est'us mort'i rilat'e al tiu'j apetit'o'j, je kiu'j mi de long'a'temp'e mi'n indulg'ad'is kaj kiu'j'n mi jam de kelk'a temp'o dorlot'is. Kun'lig'i ĝi'n kun Hyde, est'us mort'i pri mil interes'o'j kaj aspir'o'j kaj far'iĝ'i por ĉiam mal'estim'at'a kaj sen'amik'a. La marĉand'o pov'us aper'i ne'egal'a, sed est'is ankoraŭ ali'a afer'o kun'pes'ind'a; ĉar, dum Jekyll turment'e sufer'ad'us en la fajr'o'j de la abstinenc'o, Hyde eĉ ne konsci'us, kio'n li perd'is.

Kvankam strang'a'j est'is mi'a'j cirkonstanc'o'j, la kondiĉ'o'j de tiu ĉi inter'batal'o est'as tiel mal'nov'a'j kaj banal'a'j, kiel la hom'o mem; efektiv'e la sam'a'j al'log'o'j kaj tim'o'j ĵet'as la lud'kub'o'n por kiu ajn tent'at'a kaj trem'ant'a pek'ul'o, kaj okaz'is ĉe mi, kiel okaz'as ĉe la plej grand'a nombr'o de mi'a'j simil'ul'o'j, ke mi elekt'is la pli bon'a'n part'o'n, kaj post'e mank'is al mi la fort'o, mi'a'n elekt'o'n plen'um'ad'i.

Jes, mi prefer'is la mal'jun'a'n kaj mal'kontent'a'n doktor'o'n, ĉirkaŭ'it'a'n de amik'o'j kaj ten'ant'a'n honest'a'j'n esper'o'j'n, kaj mi dir'is decid'a'n adiaŭ'o'n al la liber'ec'o, al la rilat'a jun'ec'o, al la facil'a paŝ'o, salt'ant'a puls'o kaj sekret'a'j plezur'o'j, kiu'j'n mi ĝu'is en la ali'vest'o de Hyde. Tiu'n ĉi elekt'o'n mi far'is ebl'e kun ia sen'konsci'a rezerv'o, ĉar mi nek for'las'is la Soho’an dom'o'n, nek detru'is la vest'o'j'n de Edward Hyde, kiu'j ankoraŭ kuŝ'is pret'a'j en mi'a kabinet'o. Dum du monat'o'j, tamen, mi rest'is fidel'a al mi'a decid'o; dum du monat'o'j mi viv'ad'is laŭ tia viv'o de sever'mor'ec'o, al kia mi neniam antaŭ'e ating'is, kaj ĝu'is la kompens'o'j'n de aprob'ant'a konscienc'o. Sed kun la temp'o fin'e for'iĝ'is la freŝ'ec'o de mi'a tim'o, la laŭd'o'j de mi'a konscienc'o ek'far'iĝ'is kutim'o; mi'n ek'turment'eg'is aflikt'iĝ'o'j kaj sopir'o'j, kvazaŭ Hyde barakt'us por la liber'iĝ'o, kaj, fin'e, en hor'o de moral'a mal'fort'ec'o, mi de'nov'e kun'met'is kaj en'glut'is la ali'form'ig'a'n trink'aĵ'o'n.

Mi'a diabl'o est'is ten'it'a long'a'temp'e en kaĝ'o, li liber'iĝ'is furioz'eg'a. Mi sent'is, eĉ jam dum mi trink'is la mikstur'o'n, pli sen'brid'a'n, pli furioz'a'n em'o'n al la mal'bon'o. Mi supoz'as, ke sen'dub'e est'is tio, kio vek'is en mi'a anim'o tiu'n vent'eg'o'n de sen'pacienc'o, kun kiu mi aŭskult'is la ĝentil'aĵ'o'j'n de mi'a mal'feliĉ'a viktim'o; almenaŭ mi deklar'as antaŭ Di'o, ke neni'u hom'o moral'e san'a pov'us est'i kulp'a pri tia krim'o pro tiel bagatel'a incit'o, kaj ke mi frap'is en humor'o ne pli raci'a ol tiu, en kiu mal'san'a infan'o romp'us lud'il'o'n.

Tuj la spirit'o de la infer'o vek'iĝ'is en mi, kaj furioz'is. Kun paroksism'o de ĝoj'o mi dis'bat'eg'is la pasiv'a'n korp'o'n, gust'um'ant'e ĝoj'eg'o'n ĉe ĉiu bat'o, kaj nur kiam la lac'ec'o komenc'is sekv'i, subit'e dum la plej alt'a punkt'o de mi'a delir'o, tra'pik'eg'is mi'a'n kor'o'n mal'varm'a spasm'o de terur'o. Dis'iĝ'is nebul'o; mi ek'vid'is, ke mi met'as mi'a'n viv'o'n en danĝer'o'n, kaj mi for'kur'eg'is de la scen'o de tiu'j eksces'o'j, fier'iĝ'ant'e eĉ dum mi trem'as, kun mi'a avid'ec'o por la mal'bon'o kontent'ig'it'a kaj stimul'it'a, kaj mi'a am'o al la viv'o alt'ig'it'a ĝis la plej ekstrem'a grad'o. Mi kur'eg'is al la dom'o en Soho, kaj detru'is mi'a'j'n paper'o'j'n; de tie mi ek'ir'is tra la lantern'o'lum'it'a'j'n strat'o'j'n, en la sam'a divid'it'a ekstaz'o de spirit'o, ĝoj'eg'ant'e pri mi'a krim'o, gaj'kor'e projekt'ant'e ali'a'j'n por la est'ont'ec'o, kaj tamen, ankoraŭ rapid'ir'ant'e kaj aŭskult'ant'e, ĉu sekv'as mi'n la paŝ'o'j de la venĝ'ant'o. Hyde hav'is kant'o'n sur la lip'o'j dum li kun'met'is la mikstur'o'n, kaj trink'ant'e ĝi'n li toast'is la mort'int'o'n. Apenaŭ la agoni'o de la trans'form'iĝ'o ek'ĉes'is dis'ŝir'i li'n, jam Harry Jekyll, kun flu'ant'a'j larm'o'j de dank'em'ec'o kaj mem'riproĉ'o, fal'is genu'e'n kaj lev'is la kun'plekt'it'a'j'n man'o'j'n al Di'o. La vual'o de la mem'indulg'o est'is dis'ŝir'it'a de supr'e ĝis mal'supr'e, kaj mi vid'is mi'a'n viv'o'n kiel tut'o'n: mi sekv'is ĝi'n de la tag'o'j de mi'a infan'ec'o kiam mi ir'is man'o'n ĉe man'o, kun mi'a patr'o, tra la mem'ofer'em'a'j pen'ad'o'j de mi'a profesi'a viv'o, por al'ven'i, foj'e kaj re'e, kun la sam'a sent'o de ne'real'ec'o, ĉe la mal'ben'it'a'j terur'aĵ'o'j de la vesper'o. Mi vol'is kri'eg'i, mi pen'is kun larm'o'j kaj preĝ'o'j sufok'i la amas'o'n da mal'bel'eg'a'j imag'aĵ'o'j kaj son'o'j, kiu'j ar'iĝ'is en mi'a memor'o kontraŭ mi, kaj, ankoraŭ, inter mi'a'j pet'eg'o'j, la fi-vizaĝ'o de mi'a kanajl'ec'o rigard'ad'is fiks'e en mi'a'n anim'o'n. Kiam la akr'ec'o de tiu ĉi mem'riproĉ'o ek'mort'iĝ'is, ĝi est'is sekv'it'a de sent'o de ĝoj'o. De nun Hyde est'os ne'ebl'a; ĉu mi vol'os, aŭ ne vol'os, mi est'as de nun en'ferm'it'a en la pli'bon'a part'o de mi'a ekzist'ad'o, kaj, ho, kiel mi ĝoj'is pens'i pri tio! Kun kia volont'a humil'ec'o mi akcept'is de'nov'e la ĉirkaŭ'bar'o'j'n de l’ viv'ad'o natur'a! Kun kia sincer'a spirit'o de for'las'o mi ŝlos'is la pord'o'n, per kiu mi tiel oft'e ir'is kaj re'ven'is, kaj dis'prem'eg'is la ŝlos'il'o'n sub mi'a pied'o!

Kun la sekv'int'a tag'o, ven'is la sci'ig'o, ke la mort'ig'o est'is observ'it'a, ke la kulp'o de Hyde est'as evident'a al la mond'o, kaj ke la viktim'o est'as vir'o alt'a en la publik'a estim'ad'o. Ne nur krim'o est'is, sed tragedi'a mal'saĝ'aĵ'o. Mi pens'as, ke mi ĝoj'is sci'i tio'n; mi pens'as, ke mi ĝoj'is pro tio, ke mi'a'j'n pli bon'a'j'n impuls'o'j'n tiel ĉirkaŭ'rempar'is kaj gard'is la terur'o'j de la eŝafod'o. Jekyll est'is nun mi'a rifuĝ'ej'o; Hyde el'rigard'et'u eĉ nur dum moment'o, kaj la man'o'j de ĉiu'j hom'o'j tuj lev'iĝ'os por li'n kapt'i kaj mort'ig'i.

Mi decid'is per mi'a est'ont'a kondut'o re'aĉet'i la est'int'ec'o'n, kaj mi pov'as honest'e dir'i, ke mi'a decid'o port'is iom da bon'a frukt'o. Vi sci'as mem, kiel fervor'e dum la last'a'j monat'o'j de la pas'int'a jar'o, mi labor'ad'is por mild'ig'i la sufer'o'j'n de ali'a'j; vi sci'as, ke mult'o est'is far'it'a, kaj ke la tag'o'j pas'is por mi trankvil'e kaj preskaŭ feliĉ'e. Kaj mi ja ne pov'as ver'e dir'i, ke mi'n enu'ig'is ĉi tiu bon'far'a kaj sen'kulp'a viv'ad'o; mi kontraŭ'e kred'as, ke mi ĉiu'tag'e ĝu'is ĝi'n pli plen'e; sed mi'n ankoraŭ mal'ben'is mi'a du'ec'o de intenc'o; kaj, kiam fin'e iom post iom el'uz'iĝ'is la unu'a akr'ec'o de mi'a pent'o, mi'a pli mal'nobl'a part'o, tiel long'e dorlot'it'a, tiel mal'long'e en'ĉen'ig'it'a, komenc'is ek'muĝ'i por liber'iĝ'o. Mi ja ne rev'is re'viv'ig'i Hyde; tio'n eĉ ek'pri'pens'i trem'ig'is mi'n ĝis frenez'ec'o; ne, en mi'a propr'a person'ec'o star'iĝ'is la tent'o ankoraŭ unu foj'o'n petol'i kun mi'a konscienc'o, kaj kiel ordinar'a sekret'a pek'ant'o mi fin'e sub'met'iĝ'is al la atak'o'j de la tent'ad'o. Al ĉio ven'as fin'o; la plej vast'a mezur'il'o fin'e plen'iĝ'as, kaj ĉi tiu mal'long'a ced'o al mi'a mal'bon'ec'o fin'e detru'is la ekvilibr'o'n de mi'a anim'o. Est'is bel'a, klar'a, januar'a tag'o, mal'sek'e sub'pied'e, kie la frost'o degel'is, sed kun sen'nub'a ĉiel'o, kaj «Regent’s Park»[30] est'is plen'a de vintr'a'j pep'ad'o'j kaj dolĉ'a pro odor'o'j de printemp'o. Mi sid'is en la sun'lum'o sur benk'o; la best'o en mi lek'ad'is la lip'o'j'n pro re'memor'o; la spirit'a part'o est'is iom dorm'em'a, promes'ant'e post'a'n pent'o'n sed ankoraŭ ne incit'it'a ĝis komenc'o. Nu, mi al mi dir'is, mi ja nur simil'as al mi'a'j najbar'o'j, kaj post'e mi rid'et'is, kompar'ant'e mi'n kun ali'a'j hom'o'j, kompar'ant'e mi'a'n ag'em'a'n bon'vol'o'n kun la mal'diligent'a kruel'ec'o de ili'a mal'zorg'o. Kaj en la moment'o mem de tiu vant'a fanfaron'em'a pens'o, ek'kapt'is mi'n spasm'o, terur'a naŭz'o kaj plej mort'ig'a trem'o. Tiu'j for'pas'is kaj las'is mi'n sven'em'a, kaj post'e, dum si'a'vic'e la sven'ec'o kviet'iĝ'is, mi ek'konstat'is ŝanĝ'o'n en la karakter'o de mi'a'j pens'o'j; pli grand'a'n mal'tim'ec'o'n, mal'estim'o'n al la danĝer'o, solv'iĝ'o'n de la lig'il'o'j de l’ dev'o. Mi rigard'is mal'supr'e'n, mi'a'j vest'o'j pend'is sen'form'e sur mi'a'j mal'ŝvel'int'a'j membr'o'j; la man'o kuŝ'ant'a sur mi'a genu'o est'is sulk'o'plen'a kaj vil'a. Mi est'is de'nov'e Edward Hyde. Antaŭ unu moment'o, al mi est'is ankoraŭ garanti'it'a la estim'o de ĉiu'j hom'o'j, mi est'is riĉ'a, am'at'a—kun manĝ'o pret'ig'at'a por mi en mi'a propr'a hejm'o—kaj nun mi est'as jam la komun'a persekut'aĵ'o de l’ hom'ar'o, ĉas'at'a, sen'dom'a, kon'at'a mort'ig'int'o, sklav'o por la pend'ig'il'o.

Mi'a prudent'o ŝancel'iĝ'is, sed ne tut'e mi'n for'las'is. Mi'a'j drog'o'j est'is en ŝrank'o en mi'a kabinet'o, kiel mi pov'os ating'i ili'n? Jen la problem'o, kies solv'o'n—prem'eg'ant'e per la man'o'j mi'a'j'n tempi'o'j'n—mi nun dev'as entrepren'i. La laboratori'a'n pord'o'n mi mem jam ferm'is. Se mi prov'us en'ir'i per la dom'o, mi'a'j propr'a'j serv'ist'o'j mi'n send'us al la eŝafod'o. Mi ek'kompren'is, ke mi dev'os uz'i ali'a'n man'o'n, kaj pens'is pri Lanyon. Kiel li'n traf'i? Kiel al'konsent'ig'i li'n? Supoz'u, ke mi evit'os kapt'iĝ'o'n sur la strat'o'j, kiel mi pov'os en'ir'i en li'a'n dom'o'n? Kaj kiel mi, ne'kon'at'a kaj mal'plaĉ'a vizit'ant'o, pov'os decid'ig'i la fam'a'n kurac'ist'o'n rab'i la kabinet'o'n de si'a koleg'o, D-ro Jekyll? Tiam mi re'memor'is, ke rest'ad'as al mi unu part'o de mi'a original'a karakter'o: mi pov'as skrib'i laŭ mi'a propr'a skrib'manier'o. Tuj kiam ek'bril'is en mi tiu ide'o, klar'iĝ'is al mi la tut'a voj'o, kiu'n mi dev'os sekv'i. Mi do ord'ig'is mi'a'n vest'ar'o'n kiel ebl'e plej bon'e, kaj, al'vok'ant'e al pas'ant'a fiakr'o, mi vetur'ig'is mi'n al hotel'o sur Portland Street, kies nom'o'n mi per ia hazard'o memor'is. Pro mi'a aspekt'o,—kiu efektiv'e est'is sufiĉ'e komik'a, kiel ajn tragedi'a la sort'o, kiu'n kovr'is ĉi tiu'j vest'o'j,—la vetur'ig'ist'o ne pov'is kaŝ'i si'a'n rid'em'o'n. Mi grinc'ig'is la dent'o'j'n kontraŭ li'n kun ek'vent'eg'o de diabl'a furioz'o; kaj la rid'et'o for'velk'is sur li'a vizaĝ'o,—feliĉ'e por li,—ankoraŭ pli feliĉ'e por mi, ĉar, nur moment'o'n plu, kaj mi li'n jam cert'e de'ŝir'eg'us de sur li'a sid'ej'o. En'ir'int'e la hotel'o'n, mi ĉirkaŭ'rigard'is kun tia mal'lum'a mien'o, ke la serv'ist'o'j ek'trem'is; neniu'n rigard'o'n ili inter'ŝanĝ'is dum mi'a ĉe'est'o; sed sklav'em'e ricev'is mi'a'j'n ordon'o'j'n, konduk'is mi'n al privat'a ĉambr'o kaj al'port'is al mi skrib'il'ar'o'n. Hyde, en danĝer'o pri si'a viv'o, est'is al mi est'aĵ'o nov'a; sku'it'a de super'mezur'a koler'o, streĉ'it'a ĝis mort'ig'em'o, avid'eg'a kaŭz'i al iu dolor'o'n. Li tamen est'is ruz'ul'o; venk'is si'a'n koler'eg'o'n per grand'a pen'o de l’ vol'ad'o; verk'is si'a'j'n du grav'a'j'n leter'o'j'n, unu al Lanyon kaj unu al Poole, kaj por ke li ricev'u cert'ig'o'n, ke ili efektiv'e est'is met'it'a'j en la poŝt'o'n, li ordon'is, ke oni ili'n rekomend'u. De tiam, li sid'ad'is la tut'a'n tag'o'n apud la fajr'o en la privat'a ĉambr'o, mord'et'ad'ant'e al si la ung'o'j'n; tie li tag'manĝ'is, sid'ant'e sol'a kun si'a'j tim'o'j, kun la kelner'o vid'ebl'e trem'ant'a antaŭ li'a okul'o; kaj el tie, post plen'a nokt'iĝ'o, li ek'vetur'ad'is en angul'o de ferm'it'a vetur'il'o kaj konduk'ig'is si'n tra la strat'o'j de la urb'o. «Li», mi dir'as; mi ne pov'as dir'i «mi». En tiu infan'o de l’ infer'o est'is neni'o hom'a; loĝ'is en li neni'o krom la tim'o kaj la mal'am'o. Kaj kiam fin'e,—pens'ant'e, ke la vetur'ig'ist'o komenc'as i'o'n suspekt'i,—li for'send'is la vetur'il'o'n kaj risk'is pied'ir'i, en si'a ne'ĝust'al'korp'a vest'ar'o, objekt'o nepr'e mark'it'a por la observ'ad'o, inter la nokt'a'j'n preter'ir'ant'o'j'n, tiu'j du mal'nobl'a'j pasi'o'j furioz'is en li kvazaŭ uragan'o. Li marŝ'is rapid'e, persekut'at'a de si'a'j tim'o'j; babil'ant'e al si mem, ŝtel'ir'ant'e tra la mal'pli vizit'at'a'j strat'o'j, kalkul'ant'e la minut'o'j'n, kiu'j kvazaŭ bar'il'o ankoraŭ apart'ig'is li'n de la nokt'o'mez'o. Foj'o'n, vir'in'o al'parol'is al li, propon'ant'e, mi pens'as, skatol'o'n da alumet'o'j. Li pugn'is ŝi'n en la vizaĝ'o'n, kaj ŝi for'kur'is. Kiam mi re'konsci'iĝ'is ĉe la dom'o de Lanyon, la terur'o de mi'a mal'nov'a amik'o iom kor'tuŝ'is mi'n; mi ne sci'as; est'is almenaŭ nur kvazaŭ gut'o en la mar'o, kompar'e al la abomen'eg'o, kun kiu mi rigard'is re'e'n al tiu'j hor'o'j. Est'is okaz'int'a en mi ia ŝanĝ'iĝ'o. Jam ne plu tim'o al la eŝafod'o, sed terur'o far'iĝ'i de'nov'e Hyde, turment'eg'is mi'n. La kondamn'o'n de Lanyon mi ricev'is du'on'e en sonĝ'o; du'on'e en sonĝ'o re'ven'is hejm'e'n kaj kuŝ'iĝ'is. Post la el'lac'ig'o'j de la tag'o, mi dorm'eg'is, en dorm'o tiel sever'a kaj profund'a, ke ne sukces'is ĝi'n romp'i eĉ la terur'a'j koŝmar'o'j mi'n turment'ant'a'j. Mi vek'iĝ'is maten'e sku'it'a, mal'fort'ig'it'a, sed re'freŝ'iĝ'int'a. Mi ankoraŭ mal'am'is kaj tim'is pens'i pri la brut'o, kiu en mi dorm'et'is, kaj kompren'ebl'e mi ne forges'is la konstern'ant'a'j'n danĝer'o'j'n de l’ antaŭ'a tag'o; sed mi est'is de'nov'e hejm'e, en mi'a propr'a dom'o kaj apud mi'a'j drog'o'j, kaj dank'em'ec'o pro mi'a sav'o bril'ad'is en mi'a anim'o tiel fort'e, ke ĝi preskaŭ konkur'is la hel'ec'o'n de la esper'o mem.

Mi est'is ne'rapid'e trans'paŝ'ant'a la kort'o'n post maten'manĝ'o, en'trink'ant'e la mal'varm'a'n aer'o'n kun plezur'o, kiam re'e mi'n kapt'is tiu'j ne'pri'skrib'ebl'a'j sent'o'j, kiu'j herold'is la ŝanĝ'iĝ'o'n: kaj apenaŭ mi hav'is la temp'o'n ating'i la ŝirm'o'n de mi'a kabinet'o, tra mi de'nov'e furioz'as kaj glaci'as la pasi'o'j de Hyde. Ĉi tiu'n foj'o'n, du'obl'a doz'o est'is neces'a por re'vok'i mi'n al mi mem, kaj jen ho ve! post ses hor'o'j, dum mi sid'is mal'gaj'e rigard'ad'ant'e la fajr'o'n, jam re'ven'as la dolor'o'j kaj la drog'o de'nov'e dev'as est'i trink'at'a. Mal'long'e, de tiu tag'o ŝajn'is, ke nur per grand'a, kvazaŭ gimnastik'a pen'ad'o, kaj nur sub la rekt'a stimul'o de la drog'o, mi pov'as port'i la vizaĝ'o'n de Jekyll. Je ĉiu hor'o de la tag'o kaj nokt'o mi'n kapt'is la avert'ant'a ek'trem'o; precip'e se mi dorm'is, aŭ eĉ dum moment'o dorm'et'is sur mi'a seĝ'o, ĉiam mi vek'iĝ'is kiel Hyde. Sub la streĉ'ad'o de ĉi tiu sen'ĉes'e minac'ant'a fatal'o, kaj pro la mal'dorm'ad'o, al kiu mi nun mi'n kondamn'is ja eĉ super ĉia grad'o, kiu'n mi kred'is ebl'a al la hom'o, mi far'iĝ'is en mi'a propr'a person'o est'aĵ'o konsum'it'a kaj el'ĉerp'it'a de la febr'o, mal'fort'a, korp'e kaj ment'e, ĉiam okup'at'a de unu sol'a pens'o: abomen'o al mi'a ali'a mem'o. Sed dum mi dorm'ad'is aŭ kiam la efekt'o de la drog'o el'ĉerp'iĝ'is, mi salt'is preskaŭ sen trans'ir'o—ĉar la dolor'o'j de la ali'form'iĝ'o far'iĝ'is ĉiu'tag'e mal'pli sever'a'j—en la posed'o'n de imag'o plen'eg'a de terur'a'j fantazi'o'j, de anim'o bol'ant'a per sen'kaŭz'a'j mal'am'o'j, kaj en la posed'o'n de korp'o, kiu ŝajn'is ne sufiĉ'e fort'a por en'ten'i la furioz'ant'a'j'n energi'o'j'n de la viv'o. La pov'o'j de Hyde ŝajn'is des pli kresk'i, ju pli kaduk'iĝ'is Jekyll. Kaj cert'e la mal'am'o, kiu apart'ig'is ili'n, est'is nun ambaŭ'flank'e egal'a. Ĉe Jekyll, ĝi est'is afer'o de esenc'a instinkt'o. Li nun konsci'is plen'e la mal'bel'eg'ec'o'n de tiu est'aĵ'o, kiu part'o'pren'is kun li kelk'a'j'n el la fenomen'o'j de l’ konscienc'o, kaj kiu est'is kun'hered'ont'o kun li de la mort'o; kaj krom tiu'j lig'il'o'j de komun'a posed'o, kiu'j en si far'is la plej dolor'eg'a'n part'o'n de li'a turment'o, li pens'is pri Hyde kvazaŭ pri io ne nur infer'a sed ne'organik'a. Jen la terur'a afer'o: ke la ŝlim'o de l’ abism'o ŝajn'as aŭd'ig'i kri'o'j'n kaj voĉ'o'j'n; ke la amorf'a polv'o gest'aĉ'as kaj pek'as; ke tio, kio est'as sen'viv'a, kaj ne hav'as form'o'n, pov'as uzurp'i la funkci'o'j'n de la viv'o. Kaj jen ankoraŭ: ke tiu ribel'ant'a abomen'aĵ'o est'as lig'it'a al li pli intim'e ol edz'in'o, pli proksim'e ol okul'o; kuŝ'as en'kaĝ'ig'it'a en li'a karn'o, kie li aŭd'as ĝi'n murmur'i, sent'as ĝi'n barakt'i al nask'iĝ'o kaj en ĉiu hor'o de mal'fort'ec'o, kaj dum la konfid'o de la dorm'o, li'n venk'as kaj uzurp'as li'a'n viv'o'n.

La mal'am'o de Hyde kontraŭ Jekyll est'is de mal'sam'a spec'o. Li'a terur'o pri la eŝafod'o dev'ig'is li'n sen'ĉes'e far'i provizor'a'n mem'mort'ig'o'n, kaj re'ven'i al li'a stat'o de sub'ul'o, far'iĝ'i part'o anstataŭ person'o; sed li abomen'is la neces'ec'o'n, li abomen'is la mal'ĝoj'eg'o'n en kiu'n Jekyll jam en'fal'is, kaj li'n akr'e indign'ig'is la mal'plaĉ'o, kiu'n li mem inspir'is. Pro tio la simi'o-simil'a'j fi'petol'o'j, kiu'j'n li far'is al mi, skrib'aĉ'ant'e laŭ mi'a propr'a skrib'stil'o blasfem'aĵ'o'j'n sur la paĝ'o'j de mi'a'j libr'o'j; brul'ig'ant'e la leter'o'j'n kaj portret'o'n de mi'a patr'o; kaj ver'e, se li'n ne de'ten'us tim'o pri propr'a mort'o, jam antaŭ'long'e li est'us ruin'ig'int'a si'n por implik'i mi'n en la ruin'o. Sed li'a am'o por la viv'o est'as mir'ig'a; mi dir'os plu: mi, kiu mal'san'as kaj glaci'iĝ'as pro simpl'a pens'ad'o pri li, mi, kiam mi memor'as la mizer'aĉ'o'n kaj pasi'o'n de li'a si'n'al'kroĉ'em'o al la viv'o, kaj kiam mi sci'as, kiom li tim'as mi'a'n kapabl'o'n de'tranĉ'i li'n per la mem'mort'ig'o, mi pov'as en mi'a kor'o li'n kompat'i. Ne'util'as, kaj la temp'o dolor'e mank'as al mi, pli'long'ig'i ĉi tiu'n pri'skrib'o'n; neniam iu sufer'is tia'j'n turment'eg'o'j'n, tio sufiĉ'u. Kaj tamen eĉ al tia'j la kutim'ad'o al'port'is—ne, ne mal'pez'iĝ'o'n,—sed, i'a'n kal'ec'o'n de la anim'o, i'a'n sub'met'iĝ'em'o'n al la mal'esper'o; kaj mi'a pun'o pov'us ja daŭr'ad'i dum jar'o'j, se ne est'us okaz'int'a tiu last'a mal'feliĉ'eg'aĵ'o, kiu nun fin'e mi'n traf'is kaj dis'ig'is de mi'a propr'a vizaĝ'o kaj natur'o. Mi'a proviz'o de la sal'o, kiu neniam re'nov'iĝ'is de post la dat'o de mi'a unu'a eksperiment'o, komenc'is el'ĉerp'iĝ'i. Mi ven'ig'is nov'a'n proviz'o'n kaj kun'miks'is la trink'aĵ'o'n: la kvazaŭ'bol'ad'o sekv'is, ankaŭ la unu'a kolor'ŝanĝ'iĝ'o, sed ne la du'a. Mi trink'is la mikstur'o'n, ĝi ne efik'is. Vi sci'iĝ'os de Poole, kiel mi tra'serĉ'ig'is la tut'a'n Londonon; van'e est'is, kaj mi est'as nun konvink'it'a, ke mi'a unu'a proviz'o est'is ne'pur'a, kaj ke est'is tiu ne'kon'at'a ne'pur'aĵ'o, kiu don'is al la miks'aĵ'o efik'ec'o'n.

Proksim'um'e unu semajn'o nun pas'is, kaj mi fin'as ĉi tiu'n rakont'o'n sub la influ'o de la last'a el mi'a'j mal'nov'a'j pulvor'o'j. Ĉi tiu, do, est'as la last'a foj'o—se ne okaz'os mirakl'o—kiam Harry Jekyll pov'as pens'i si'a'j'n propr'a'j'n pens'o'j'n aŭ vid'i si'a'n propr'a'n vizaĝ'o'n (nun, ho ve! kiel mal'gaj'e ali'ig'it'a'n!) en la spegul'o. Nek dev'os mi prokrast'i tro long'e la fin'o'n de ĉi tiu skrib'ad'o, ĉar se mi'a rakont'o ĝis nun evit'is detru'iĝ'o'n, tio est'is pro kombin'o de grand'a antaŭ'zorg'o kaj grand'a bon'ŝanc'o. Se la agoni'o'j de la ŝanĝ'o ek'kapt'os mi'n dum mi ĝi'n skrib'as, Hyde ĝi'n dis'ŝir'os; sed se iom da temp'o pas'os de kiam mi est'os ĝi'n flank'e'n'met'int'a, li'a mir'ind'a ego'ism'o kaj absorb'it'ec'o en la pas'ant'a moment'o, ebl'e sav'os ĝi'n de'nov'e kontraŭ la ag'o de li'a simi'o'simil'a malic'o. Kaj efektiv'e, la fatal'o, kiu proksim'iĝ'as al ni ambaŭ, jam ŝanĝ'is kaj prem'eg'is li'n. Pas'os nur du'on'hor'o, kaj mi de'nov'e kaj por ĉiam en'ir'os tiu'n mal'am'it'a'n person'ec'o'n… Mi sci'as, kiel mi sid'os ek'trem'eg'ant'e kaj plor'ant'e sur mi'a seĝ'o, aŭ daŭr'os, en plej streĉ'it'a kaj tim'o'penetr'it'a ekstaz'o de aŭskult'ad'o, paŝ'ad'i tie'n kaj re'e'n tra ĉi tiu ĉambr'et'o—mi'a last'a sur'ter'a rifuĝ'ej'o—kaj sub'aŭskult'i ĉi'a'n son'o'n de minac'o. Ĉu Hyde mort'os sur la eŝafod'o? aŭ ĉu li en la last'a moment'o trov'os la kuraĝ'o'n si'n liber'ig'i? Di'o sci'as: al mi indiferent'e est'as; ĉi tiu est'as la ver'a hor'o de mi'a mort'o, kaj tio, kio nepr'e sekv'os, koncern'os ali'a'n ol mi'n mem. Ĉi tie, do, de'met'ant'e mi'a'n plum'o'n kaj ek'sigel'ant'e mi'a'n konfes'o'n, mi met'as fin'o'n al la viv'histori'o de tiu mal'feliĉ'a Harry Jekyll.

Fin'o


[1] Riĉard Enfijld.

[2] T.e. ĉiu'tag'e krom dimanĉ'o, kiam en Angl'uj'o la butik'o'j rest'as ferm'it'a'j.

[3] Gabl'o: tri'angul'a el'star'ant'a konstru'aĵ'o aŭ pint'a tegment'o'fin'o super pord'o'j, fenestr'o'j, k.t.p. laŭ la gotik'a arĥitektur'a stil'o. A. gabl'e; Fr. gâble; G. Giebel, Spitzverdachung; H. socarrén, aler'o.

[4] Elp. Kuts: fam'a Londona bank'o.

[5] Ek'kri'o, kiu montr'as protest'a'n ne'konsent'o'n.

[6] Elp. Hajd.

[7] Morosa: ĉagren'humor'a, mal'gaj'aĉ'a, mal'kontent'aĉ'a. A. morose, sull'e'n, surly; Fr. morose, maussade, bourru; G. mürrisch; H. murrio; Lat. morosus.

[8] Elp. Ĝekil.

[9] Elp. Kávendiŝ Skŭer: fam'a Londona plac'o.

[10] Elp. Lanjon.

[11] Harry. intim'a form'o de l’ nom'o Henry (kvazaŭ Henĉjo).

[12] Tio ĉi est'as vort'ŝerc'o. Hid'e and Seek (Hajd kaj Sik) est'as infan'a lud'o, laŭ kiu unu'j dev'as si'n kaŝ'i (Hid'e) kaj la ali'a'j ili'n serĉ'i (Seek).

[13] Mal'riĉ'a kvartal'o de Londono.

[14] Perpleks'it'ec'o: Tiu implik'it'a stat'o de la ment'o, en kiu oni ne klar'e kompren'as, aŭ dub'as aŭ hezit'as, pro konfuz'at'a'j ide'o'j (Perpleks'i = met'i en tiu'n stat'o'n). A. perplexity, F. perplexité, G. Verworrenheit, H. perplejidad.

[15] Perpleks'it'a: A. perplexed, puzzled, F. embrouillé, embarrassé. G. verwirrt, perplex, H. perplejo.

[16] Elp. Pul.

[17] Elp. Kar'u.

[18] Elp. Njukomen el Skot'land Jard (la ĉef'ofic'ej'o de la londona detektiv'a polic'o).

[19] Bajeto: Spec'o de mal'delikat'a flanel'ec'a tuk'o. A. baize; Fr. bayette; G. Boye; H. bayeta.

[20] T.e. pri'pens'i pri ĝi.

[21] Elp. Gest.

[22] Elp. Bradŝa.

[23] Damn'i: kondamn'i al pun'o etern'a. A. damned; Fr. damné; G. verdammt; H. condenado a pen'a etern'a.

[24] Lugubra: funebr'ec'o'n, mal'ĝoj'o'n inspir'ant'a. A. lugubrious, mournful, doleful; Fr. lugubre; G. traurig, kummervoll, klagend; H. lúgubre.

[25] Fiol'o: mal'grand'a vitr'a botel'o de form'o special'a uz'at'a en la laboratori'o. A. phial; Fr. fiol'e: G. Phiole, Fläschchen; H. re'dom'a, frasco.

[26] Morbid'a: Mal'san'aĉ'a, kvazaŭ mal'san'et'a. A. morbid; Fr. morbid'e; G. krankhaft; H. mórbido.

[27] Sombr'a: mal'lum'a, mal'hel'a, mal'gaj'a, ĉagren'a, melankoli'a. A. sombr'e; Fr. sombr'e; G. düster, finster, dunkel, trüb; H. sombrio; obscuro, trist'e.

[28] Elp. Hesti.

[29] Simul'i: ŝajn'ig'i, imit'aĉ'i. A. simulate; Fr. simuler; G. nachahmen, heucheln, simulieren; H. simular, fingir.

[30] Riĝents Park: Fam'a kaj bel'a Londona park'o.

Al'don'o

Lok'o'j en kiu'j la traduk'int'o'j uz'is radik'o'j'n
ne trov'ebl'a'j'n en la pli'mult'o da vort'ar'o'j

Gabl'o: ia mal'bon'aŭspici'a masiv'o de konstru'aĵ'o'j el'trud'is si'a'n gabl'o'n super la strat'o'n (*).

Morose: Vi'a dev'o est'is mi'n avert'i, respond'is la ali'a, iom morose (*).

Perpleks'i: met'ant'e la man'o'n al la frunt'o, kiel hom'o en ia ment'a perpleks'it'ec'o (*).—Dev'as est'i io plu, dir'is en si la perpleks'it'a sinjor'o (*).

Bajeto: pord'o kovr'it'a de ruĝ'a bajeto (*). Frap'is per iom'e ŝancel'a man'o sur la ruĝ'a'n bajeton de la kabinet'a pord'o (*).

Damn'it'a: Plor'ant'a'n kiel vir'in'o aŭ anim'o damn'it'a (*).

Lugubra: Lugubra kri'eg'o, kvazaŭ de nur best'a terur'o, son'is el la kabinet'o (*).

Fiol'o: … per la dis'prem'it'a fiol'o en li'a man'o, kaj la fort'a odor'o de migdal'kern'o'j, Utterson sci'is, ke li rigard'as kadavr'o'n de mem'detru'int'o (*).

Morbid'a: Mi hav'as morbid'a'n tim'o'n, mal'ĝust'e direkt'i vi'n (*).

Sombr'a: Mi'a vizit'ant'o ja brul'is pro ia sombr'a ekscit'ec'o (*).

Simul'i: … sid'iĝ'is kun mal'hel'iĝ'int'a frunt'o, por simul'i maten'manĝ'o'n (*).

Centr'a Pres'ej'o Esperant'ist'a
V. Polgar-Politzer
33, ru'e Lacépède, Par'is
  
  
  
  
  
  
End of the Project Gutenberg EBook of Doktoro Jekyll kaj Sinjoro Hyde, by   
Robert Louis Stevenson  
  
*** END OF THIS PROJECT GUTENBERG EBOOK DOKTORO JEKYLL KAJ SINJORO HYDE ***  
  
***** This file should be named 24145-h.htm or 24145-h.zip *****  
This and all associated files of various formats will be found in:  
        http://www.gutenberg.org/2/4/1/4/24145/  
  
Produced by Les and Arlyn Kerr  
  
Updated editions will replace the previous one--the old editions  
will be renamed.  
  
Creating the works from public domain print editions means that no  
one owns a United States copyright in these works, so the Foundation  
(and you!) can copy and distribute it in the United States without  
permission and without paying copyright royalties.  Special rules,  
set forth in the General Terms of Use part of this license, apply to  
copying and distributing Project Gutenberg-tm electronic works to  
protect the PROJECT GUTENBERG-tm concept and trademark.  Project  
Gutenberg is a registered trademark, and may not be used if you  
charge for the eBooks, unless you receive specific permission.  If you  
do not charge anything for copies of this eBook, complying with the  
rules is very easy.  You may use this eBook for nearly any purpose  
such as creation of derivative works, reports, performances and  
research.  They may be modified and printed and given away--you may do  
practically ANYTHING with public domain eBooks.  Redistribution is  
subject to the trademark license, especially commercial  
redistribution.  
  
  
  
*** START: FULL LICENSE ***  
  
THE FULL PROJECT GUTENBERG LICENSE  
PLEASE READ THIS BEFORE YOU DISTRIBUTE OR USE THIS WORK  
  
To protect the Project Gutenberg-tm mission of promoting the free  
distribution of electronic works, by using or distributing this work  
(or any other work associated in any way with the phrase "Project  
Gutenberg"), you agree to comply with all the terms of the Full Project  
Gutenberg-tm License (available with this file or online at  
http://gutenberg.org/license).  
  
  
Section 1.  General Terms of Use and Redistributing Project Gutenberg-tm  
electronic works  
  
1.A.  By reading or using any part of this Project Gutenberg-tm  
electronic work, you indicate that you have read, understand, agree to  
and accept all the terms of this license and intellectual property  
(trademark/copyright) agreement.  If you do not agree to abide by all  
the terms of this agreement, you must cease using and return or destroy  
all copies of Project Gutenberg-tm electronic works in your possession.  
If you paid a fee for obtaining a copy of or access to a Project  
Gutenberg-tm electronic work and you do not agree to be bound by the  
terms of this agreement, you may obtain a refund from the person or  
entity to whom you paid the fee as set forth in paragraph 1.E.8.  
  
1.B.  "Project Gutenberg" is a registered trademark.  It may only be  
used on or associated in any way with an electronic work by people who  
agree to be bound by the terms of this agreement.  There are a few  
things that you can do with most Project Gutenberg-tm electronic works  
even without complying with the full terms of this agreement.  See  
paragraph 1.C below.  There are a lot of things you can do with Project  
Gutenberg-tm electronic works if you follow the terms of this agreement  
and help preserve free future access to Project Gutenberg-tm electronic  
works.  See paragraph 1.E below.  
  
1.C.  The Project Gutenberg Literary Archive Foundation ("the Foundation"  
or PGLAF), owns a compilation copyright in the collection of Project  
Gutenberg-tm electronic works.  Nearly all the individual works in the  
collection are in the public domain in the United States.  If an  
individual work is in the public domain in the United States and you are  
located in the United States, we do not claim a right to prevent you from  
copying, distributing, performing, displaying or creating derivative  
works based on the work as long as all references to Project Gutenberg  
are removed.  Of course, we hope that you will support the Project  
Gutenberg-tm mission of promoting free access to electronic works by  
freely sharing Project Gutenberg-tm works in compliance with the terms of  
this agreement for keeping the Project Gutenberg-tm name associated with  
the work.  You can easily comply with the terms of this agreement by  
keeping this work in the same format with its attached full Project  
Gutenberg-tm License when you share it without charge with others.  
  
1.D.  The copyright laws of the place where you are located also govern  
what you can do with this work.  Copyright laws in most countries are in  
a constant state of change.  If you are outside the United States, check  
the laws of your country in addition to the terms of this agreement  
before downloading, copying, displaying, performing, distributing or  
creating derivative works based on this work or any other Project  
Gutenberg-tm work.  The Foundation makes no representations concerning  
the copyright status of any work in any country outside the United  
States.  
  
1.E.  Unless you have removed all references to Project Gutenberg:  
  
1.E.1.  The following sentence, with active links to, or other immediate  
access to, the full Project Gutenberg-tm License must appear prominently  
whenever any copy of a Project Gutenberg-tm work (any work on which the  
phrase "Project Gutenberg" appears, or with which the phrase "Project  
Gutenberg" is associated) is accessed, displayed, performed, viewed,  
copied or distributed:  
  
This eBook is for the use of anyone anywhere at no cost and with  
almost no restrictions whatsoever.  You may copy it, give it away or  
re-use it under the terms of the Project Gutenberg License included  
with this eBook or online at www.gutenberg.org  
  
1.E.2.  If an individual Project Gutenberg-tm electronic work is derived  
from the public domain (does not contain a notice indicating that it is  
posted with permission of the copyright holder), the work can be copied  
and distributed to anyone in the United States without paying any fees  
or charges.  If you are redistributing or providing access to a work  
with the phrase "Project Gutenberg" associated with or appearing on the  
work, you must comply either with the requirements of paragraphs 1.E.1  
through 1.E.7 or obtain permission for the use of the work and the  
Project Gutenberg-tm trademark as set forth in paragraphs 1.E.8 or  
1.E.9.  
  
1.E.3.  If an individual Project Gutenberg-tm electronic work is posted  
with the permission of the copyright holder, your use and distribution  
must comply with both paragraphs 1.E.1 through 1.E.7 and any additional  
terms imposed by the copyright holder.  Additional terms will be linked  
to the Project Gutenberg-tm License for all works posted with the  
permission of the copyright holder found at the beginning of this work.  
  
1.E.4.  Do not unlink or detach or remove the full Project Gutenberg-tm  
License terms from this work, or any files containing a part of this  
work or any other work associated with Project Gutenberg-tm.  
  
1.E.5.  Do not copy, display, perform, distribute or redistribute this  
electronic work, or any part of this electronic work, without  
prominently displaying the sentence set forth in paragraph 1.E.1 with  
active links or immediate access to the full terms of the Project  
Gutenberg-tm License.  
  
1.E.6.  You may convert to and distribute this work in any binary,  
compressed, marked up, nonproprietary or proprietary form, including any  
word processing or hypertext form.  However, if you provide access to or  
distribute copies of a Project Gutenberg-tm work in a format other than  
"Plain Vanilla ASCII" or other format used in the official version  
posted on the official Project Gutenberg-tm web site (www.gutenberg.org),  
you must, at no additional cost, fee or expense to the user, provide a  
copy, a means of exporting a copy, or a means of obtaining a copy upon  
request, of the work in its original "Plain Vanilla ASCII" or other  
form.  Any alternate format must include the full Project Gutenberg-tm  
License as specified in paragraph 1.E.1.  
  
1.E.7.  Do not charge a fee for access to, viewing, displaying,  
performing, copying or distributing any Project Gutenberg-tm works  
unless you comply with paragraph 1.E.8 or 1.E.9.  
  
1.E.8.  You may charge a reasonable fee for copies of or providing  
access to or distributing Project Gutenberg-tm electronic works provided  
that  
  
- You pay a royalty fee of 20% of the gross profits you derive from  
     the use of Project Gutenberg-tm works calculated using the method  
     you already use to calculate your applicable taxes.  The fee is  
     owed to the owner of the Project Gutenberg-tm trademark, but he  
     has agreed to donate royalties under this paragraph to the  
     Project Gutenberg Literary Archive Foundation.  Royalty payments  
     must be paid within 60 days following each date on which you  
     prepare (or are legally required to prepare) your periodic tax  
     returns.  Royalty payments should be clearly marked as such and  
     sent to the Project Gutenberg Literary Archive Foundation at the  
     address specified in Section 4, "Information about donations to  
     the Project Gutenberg Literary Archive Foundation."  
  
- You provide a full refund of any money paid by a user who notifies  
     you in writing (or by e-mail) within 30 days of receipt that s/he  
     does not agree to the terms of the full Project Gutenberg-tm  
     License.  You must require such a user to return or  
     destroy all copies of the works possessed in a physical medium  
     and discontinue all use of and all access to other copies of  
     Project Gutenberg-tm works.  
  
- You provide, in accordance with paragraph 1.F.3, a full refund of any  
     money paid for a work or a replacement copy, if a defect in the  
     electronic work is discovered and reported to you within 90 days  
     of receipt of the work.  
  
- You comply with all other terms of this agreement for free  
     distribution of Project Gutenberg-tm works.  
  
1.E.9.  If you wish to charge a fee or distribute a Project Gutenberg-tm  
electronic work or group of works on different terms than are set  
forth in this agreement, you must obtain permission in writing from  
both the Project Gutenberg Literary Archive Foundation and Michael  
Hart, the owner of the Project Gutenberg-tm trademark.  Contact the  
Foundation as set forth in Section 3 below.  
  
1.F.  
  
1.F.1.  Project Gutenberg volunteers and employees expend considerable  
effort to identify, do copyright research on, transcribe and proofread  
public domain works in creating the Project Gutenberg-tm  
collection.  Despite these efforts, Project Gutenberg-tm electronic  
works, and the medium on which they may be stored, may contain  
"Defects," such as, but not limited to, incomplete, inaccurate or  
corrupt data, transcription errors, a copyright or other intellectual  
property infringement, a defective or damaged disk or other medium, a  
computer virus, or computer codes that damage or cannot be read by  
your equipment.  
  
1.F.2.  LIMITED WARRANTY, DISCLAIMER OF DAMAGES - Except for the "Right  
of Replacement or Refund" described in paragraph 1.F.3, the Project  
Gutenberg Literary Archive Foundation, the owner of the Project  
Gutenberg-tm trademark, and any other party distributing a Project  
Gutenberg-tm electronic work under this agreement, disclaim all  
liability to you for damages, costs and expenses, including legal  
fees.  YOU AGREE THAT YOU HAVE NO REMEDIES FOR NEGLIGENCE, STRICT  
LIABILITY, BREACH OF WARRANTY OR BREACH OF CONTRACT EXCEPT THOSE  
PROVIDED IN PARAGRAPH F3.  YOU AGREE THAT THE FOUNDATION, THE  
TRADEMARK OWNER, AND ANY DISTRIBUTOR UNDER THIS AGREEMENT WILL NOT BE  
LIABLE TO YOU FOR ACTUAL, DIRECT, INDIRECT, CONSEQUENTIAL, PUNITIVE OR  
INCIDENTAL DAMAGES EVEN IF YOU GIVE NOTICE OF THE POSSIBILITY OF SUCH  
DAMAGE.  
  
1.F.3.  LIMITED RIGHT OF REPLACEMENT OR REFUND - If you discover a  
defect in this electronic work within 90 days of receiving it, you can  
receive a refund of the money (if any) you paid for it by sending a  
written explanation to the person you received the work from.  If you  
received the work on a physical medium, you must return the medium with  
your written explanation.  The person or entity that provided you with  
the defective work may elect to provide a replacement copy in lieu of a  
refund.  If you received the work electronically, the person or entity  
providing it to you may choose to give you a second opportunity to  
receive the work electronically in lieu of a refund.  If the second copy  
is also defective, you may demand a refund in writing without further  
opportunities to fix the problem.  
  
1.F.4.  Except for the limited right of replacement or refund set forth  
in paragraph 1.F.3, this work is provided to you 'AS-IS' WITH NO OTHER  
WARRANTIES OF ANY KIND, EXPRESS OR IMPLIED, INCLUDING BUT NOT LIMITED TO  
WARRANTIES OF MERCHANTIBILITY OR FITNESS FOR ANY PURPOSE.  
  
1.F.5.  Some states do not allow disclaimers of certain implied  
warranties or the exclusion or limitation of certain types of damages.  
If any disclaimer or limitation set forth in this agreement violates the  
law of the state applicable to this agreement, the agreement shall be  
interpreted to make the maximum disclaimer or limitation permitted by  
the applicable state law.  The invalidity or unenforceability of any  
provision of this agreement shall not void the remaining provisions.  
  
1.F.6.  INDEMNITY - You agree to indemnify and hold the Foundation, the  
trademark owner, any agent or employee of the Foundation, anyone  
providing copies of Project Gutenberg-tm electronic works in accordance  
with this agreement, and any volunteers associated with the production,  
promotion and distribution of Project Gutenberg-tm electronic works,  
harmless from all liability, costs and expenses, including legal fees,  
that arise directly or indirectly from any of the following which you do  
or cause to occur: (a) distribution of this or any Project Gutenberg-tm  
work, (b) alteration, modification, or additions or deletions to any  
Project Gutenberg-tm work, and (c) any Defect you cause.  
  
  
Section  2.  Information about the Mission of Project Gutenberg-tm  
  
Project Gutenberg-tm is synonymous with the free distribution of  
electronic works in formats readable by the widest variety of computers  
including obsolete, old, middle-aged and new computers.  It exists  
because of the efforts of hundreds of volunteers and donations from  
people in all walks of life.  
  
Volunteers and financial support to provide volunteers with the  
assistance they need, is critical to reaching Project Gutenberg-tm's  
goals and ensuring that the Project Gutenberg-tm collection will  
remain freely available for generations to come.  In 2001, the Project  
Gutenberg Literary Archive Foundation was created to provide a secure  
and permanent future for Project Gutenberg-tm and future generations.  
To learn more about the Project Gutenberg Literary Archive Foundation  
and how your efforts and donations can help, see Sections 3 and 4  
and the Foundation web page at http://www.pglaf.org.  
  
  
Section 3.  Information about the Project Gutenberg Literary Archive  
Foundation  
  
The Project Gutenberg Literary Archive Foundation is a non profit  
501(c)(3) educational corporation organized under the laws of the  
state of Mississippi and granted tax exempt status by the Internal  
Revenue Service.  The Foundation's EIN or federal tax identification  
number is 64-6221541.  Its 501(c)(3) letter is posted at  
http://pglaf.org/fundraising.  Contributions to the Project Gutenberg  
Literary Archive Foundation are tax deductible to the full extent  
permitted by U.S. federal laws and your state's laws.  
  
The Foundation's principal office is located at 4557 Melan Dr. S.  
Fairbanks, AK, 99712., but its volunteers and employees are scattered  
throughout numerous locations.  Its business office is located at  
809 North 1500 West, Salt Lake City, UT 84116, (801) 596-1887, email  
business@pglaf.org.  Email contact links and up to date contact  
information can be found at the Foundation's web site and official  
page at http://pglaf.org  
  
For additional contact information:  
     Dr. Gregory B. Newby  
     Chief Executive and Director  
     gbnewby@pglaf.org  
  
  
Section 4.  Information about Donations to the Project Gutenberg  
Literary Archive Foundation  
  
Project Gutenberg-tm depends upon and cannot survive without wide  
spread public support and donations to carry out its mission of  
increasing the number of public domain and licensed works that can be  
freely distributed in machine readable form accessible by the widest  
array of equipment including outdated equipment.  Many small donations  
($1 to $5,000) are particularly important to maintaining tax exempt  
status with the IRS.  
  
The Foundation is committed to complying with the laws regulating  
charities and charitable donations in all 50 states of the United  
States.  Compliance requirements are not uniform and it takes a  
considerable effort, much paperwork and many fees to meet and keep up  
with these requirements.  We do not solicit donations in locations  
where we have not received written confirmation of compliance.  To  
SEND DONATIONS or determine the status of compliance for any  
particular state visit http://pglaf.org  
  
While we cannot and do not solicit contributions from states where we  
have not met the solicitation requirements, we know of no prohibition  
against accepting unsolicited donations from donors in such states who  
approach us with offers to donate.  
  
International donations are gratefully accepted, but we cannot make  
any statements concerning tax treatment of donations received from  
outside the United States.  U.S. laws alone swamp our small staff.  
  
Please check the Project Gutenberg Web pages for current donation  
methods and addresses.  Donations are accepted in a number of other  
ways including checks, online payments and credit card donations.  
To donate, please visit: http://pglaf.org/donate  
  
  
Section 5.  General Information About Project Gutenberg-tm electronic  
works.  
  
Professor Michael S. Hart is the originator of the Project Gutenberg-tm  
concept of a library of electronic works that could be freely shared  
with anyone.  For thirty years, he produced and distributed Project  
Gutenberg-tm eBooks with only a loose network of volunteer support.  
  
  
Project Gutenberg-tm eBooks are often created from several printed  
editions, all of which are confirmed as Public Domain in the U.S.  
unless a copyright notice is included.  Thus, we do not necessarily  
keep eBooks in compliance with any particular paper edition.  
  
  
Most people start at our Web site which has the main PG search facility:  
  
     http://www.gutenberg.org  
  
This Web site includes information about Project Gutenberg-tm,  
including how to make donations to the Project Gutenberg Literary  
Archive Foundation, how to help produce our new eBooks, and how to  
subscribe to our email newsletter to hear about new eBooks.